Oferta edukacyjna Ogrodu Botanicznego UMCS w Lublinie
Edukacja przyrodnicza i ekologiczna jest jednym z podstawowych zadań w działalności statutowej ogrodów botanicznych. W Ogrodzie Botanicznym UMCS w Lublinie jest ona realizowana przez różnorodne działania, m.in. ścieżki edukacyjne, wystawy roślin, wystawy malarskie czy fotograficzne, niedzielne tematyczne spacery z przewodnikiem, konkursy plastyczne, fotograficzne, literackie oraz jednorazowe lub cykliczne wydarzenia, tj. „Święto Botaniki”, „Noc Biologów”, „Lubelski Festiwal Nauki”. W Ogrodzie organizowane są także praktyki zawodowe dla uczniów szkół średnich i studentów uczelni wyższych. W głównej mierze propagowanie wiedzy z zakresu szeroko rozumianej ekologii, botaniki, ogrodnictwa czy florystyki ma miejsce podczas oprowadzania po Ogrodzie grup zorganizowanych oraz w czasie różnorodnych zajęć warsztatowych dla dzieci, młodzieży i dorosłych.
W ramach oferty edukacyjnej realizowanej w naszym Ogrodzie proponujemy:
Wydarzenia cykliczne
“Święto Botaniki” – wydarzenie plenerowe odbywające się w pierwszą niedzielę sierpnia.
Niedzielny spacer z przewodnikiem (z reguły odbywający się w pierwszą niedzielę miesiąca w okresie od maja do października).
Letnia Akademia Młodego Przyrodnika – warsztatowe zajęcia (półkolonie) dla dzieci w okresie wakacyjnym.
Ogrodowa Akademia Seniora - spacery i zajęcia warsztatowe dla seniorów organizowane przez cały sezon, m.in. w maju (Święto Polskiej Niezapominajki), sierpniu (zielne bukiety przed 15 sierpnia) i październiku (warsztaty plastyczne).
Ogrodowa Akademia Międzypokoleniowa - integracyjne spacery i zajęcia warsztatowe dla grup zróżnicowanych wiekowo: kwiecień/maj (wiosenne nowalijki) i wrzesień/październik (dary jesieni).
Spacery dla grup zorganizowanych
Każda pora roku odznacza się swoistymi cechami. W zależności od terminu spaceru wraz z uczestnikami poszukamy zwiastunów typowych dla poszczególnych pór roku.
związku z ekspansywną (bezpośrednią oraz pośrednią) działalnością człowieka i zajmowaniem przez niego coraz większych powierzchni, rośliny tracą swoje siedliska i miejsca do życia. Wraz z uczestnikami zwrócimy uwagę na konieczność ochrony ginących gatunków roślin oraz na działania, którymi każdy z nas może wspierać ich ochronę.
Rośliny od wieków służą człowiekowi, m. in. jako pokarm, lekarstwo czy źródło surowca dla różnych gałęzi przemysłu. Uczestnicy zapoznają się z występującymi na terenie Ogrodu roślinami użytkowymi oraz ich praktycznym wykorzystaniem.
Rośliny w Ogrodzie gromadzone są w różnych kolekcjach tematycznych, m. in. alpinarium (rośliny górskie), rośliny wodne i bagienne, czy rośliny tropikalne i subtropikalne. Różnorodność środowisk życia wymaga wykształcenia specyficznych cech przystosowawczych, o których będą mogli dowiedzieć się, i które będą mogli zaobserwować uczestnicy spaceru.
W systemach klasyfikacji wyróżnia się rośliny nago- i okrytonasienne (nago- i okrytozalążkowe). Podczas spaceru zwrócimy uwagę na zróżnicowanie form życiowych, budowy kwiatów i liści na przykładzie przedstawicieli tych dwóch grup systematycznych.
Rośliny okrytonasienne w zależności od budowy morfologicznej i anatomicznej dzielimy na jedno- i dwuliścienne. Kryteriami różnicującymi jest budowa liści, łodygi, kwiatu, typ systemu korzeniowego, które uczestnicy będą mieli okazję zaobserwować podczas spaceru.
Rośliny w toku ewolucji wypracowały różne mechanizmy rozprzestrzeniania się, co ma zapewnić powiększenie ich liczby i opanowanie coraz większej przestrzeni. Zarówno owoce jak i nasiona mogą wykształcać „urządzenia”, które pozwalają im na wykorzystywanie różnych środków transportu, takich jak woda, wiatr czy zwierzęta. Uczestnicy zapoznają się z typami rozprzestrzeniania się roślin.
Rośliny inwazyjne w bardzo szybkim tempie opanowują nowe terytoria stanowiąc konkurencję i zagrożenie dla rodzimej flory. Uczestnicy zapoznają się z wybranymi roślinami inwazyjnymi, poznają sposoby ograniczania ich występowania i znaczenia dla funkcjonowania naturalnych siedlisk.
Kwiaty roślin cechuje wiele przystosowań zapewnianiających zapylenie krzyżowe. Wśród tych przystosowań jest na przykład wytwarzanie nektaru czy pyłku, co ma zwabiać amatorów tych „przysmaków”. Uczestnicy zapoznają się z przystosowaniami roślin do różnych form zapylania, owadami przenoszącymi pyłek oraz roślinami szczególnie lubianymi przez zapylacze.
Karty Pisma Świętego odnoszą nas do symbolicznego znaczenia roślin. Podczas spaceru uczestnicy będą mieli okazję zapoznać się z wyglądem, budową, przystosowaniami do klimatu śródziemnomorskiego oraz znaczeniem użytkowym i symboliką roślin wspominanych w Biblii.
Zajęcia warsztatowe
Warsztaty z podstaw sadzenia i pielęgnacji roślin. Uczestnicy będą mieli okazję nauczyć się jak prawidłowo posadzić roślinę doniczkową (np. sukulenty, zioła, sezonowe rośliny ozdobne i in.) i jak ją pielęgnować.
Warsztaty polegają na stworzeniu pracy plastycznej przy użyciu naturalnych barwników roślinnych. Kwiaty i liście barwią tkaninę i pozostawiają kolorowy ślad. Zajęcia pozwolą na zapoznanie się z różnorodnością barwników znajdujących się w komórkach roślinnych oraz gatunkami roślin wykorzystywanymi podczas warsztatów.
Warsztaty prowadzone w edukacyjnej pasiece Ogrodu Botanicznego UMCS. Uczestnicy będą mogli obserwować pszczoły i otrzymać garść informacji o życiu i zwyczajach pszczół, poznać rośliny miododajne, dowiedzieć się jak zbudowany jest ul oraz jak wygląda proces pozyskiwania miodu i innych produktów pszczelich. Zapewniamy odzież ochronną – strój pszczelarza - dla każdego uczestnika zajęć.
Uczestnicy wykonają samodzielnie zielniki w oparciu o zasuszony materiał roślinny. Przedmiotem pracy będą najczęściej spotykane drzewa i krzewy liściaste. Zajęcia ułatwią rozpoznawanie spotykanych w najbliższym otoczeniu, drzew i krzewów. Przy pomocy klucza do oznaczania roślin zwrócą uwagę na szczególne cechy morfologiczne, które pozwalają odróżnić od siebie poszczególne gatunki.
Uczestnicy warsztatów będą mieli okazję zapoznać się z roślinami wykorzystywanymi w kuchni, dowiedzieć się np. z czego powstaje mąka, olej czy ketchup, lub jak wygląda fasola, groszek czy kukurydza, których owoce trafiają do puszki. Będą mogli zaobserwować „uzbrojonym okiem” strukturę powierzchni jadalnych nasion lub owoców.
Gry terenowe z wykorzystaniem mapy/planu
Uczestnicy podzieleni na grupy wykonują zadania poruszając się po Ogrodzie ze specjalnie opracowaną mapą/planem, z którą poszukują punktów oznaczonych w terenie. (Zajęcia mogą być dobrym sposobem na naukę poruszania się w terenie z wykorzystaniem planu/mapy).
Przykładowe tematy:
- Drzewa i krzewy liściaste i iglaste;
- Rośliny rzadkie, chronione, zagrożone;
- Rośliny inwazyjne.
Po wcześniejszym uzgodnieniu możliwa jest realizacja innych niż przedstawione w ofercie spacerów tematycznych lub warsztatów.
Minimalna liczba uczestników spacerów i warsztatów 15 osób. Maksymalna liczba uczestników biorących udział w warsztatach 20 osób. W ramach opłaty za zajęcia warsztatowe zapewniamy materiały potrzebne do wykonania zadań i prac. Wszystkie prace wykonane przez uczestników warsztatów stają się ich własnością.
Spacer tematyczy - w cenie biletu dla grup zorganizowanych z przewodnikiem
Gry terenowe - cena biletu dla grup zorganizowanych (9 lub 16 zł, jeśli gra poprzedzona jest spacerem z przewodnikiem)+ 10,00 zł
Zajęcia warsztatowe - cena biletu wstępu dla grup zorganizowanych (9 lub 16 zł, jeśli warsztaty poprzedzone są spacerem z przewodnikiem) + 15,00 zł
