Dofinansowane ze środków budżetu państwa
Nazwa zadania: Od epoki kamienia po Wielką Wojnę – archeologia Lubelszczyzny
Źródło finansowania: Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego
Program: Nauka dla społeczeństwa II
Numer: NdS-II/SP/0410/2024/01
Kwota: 1 999 851,00 zł dofinasowanie MNiSW 1 960 651,00 zł
Okres realizacji: 2024-2027 (w trakcie realizacji)
Data podpisania umowy: 28.03.2024
Kierownik: dr Marcin Maciejewski
Słowa klucze: public archaeology – archeologia dla społeczeństwa, promocja badań archeologicznych, ochrona dziedzictwa archeologicznego
Celem projektu jest zaproponowanie optymalnych narzędzi do upowszechniania wiedzy na temat dziedzictwa archeologicznego, jego znaczenia oraz potencjalnych zagrożeń, jak i dziejów regionów i małych ojczyzn.
Pierwszym etapem będzie wytworzenie materiałów edukacyjnych (filmy, materiały drukowane, geoportal, narzędzie do samodzielnego realizowania scenariusza gry terenowej oraz rekonstrukcje zabytków archeologicznych) prezentujących znaczenie i potencjał naukowy dziedzictwa archeologicznego Lubelszczyzny.
Kolejne działania to udostępnienie materiałów zarówno w formie wirtualnej (serwisy społecznościowe, specjalny portal mapowy, aplikacja mobilna lub mobilna strona internetowa wspomagające udział w grach terenowych), jak i podczas spotkań z mieszkańcami regionu (spotkania z pracownikami i doktorantami IA UMCS w różnych częściach regionu, gry terenowe oraz konkursy).
Ostatnim etapem będzie ewaluacja skuteczności podejmowanych działań - zarówno w wymiarze ilościowym (np. liczba odsłon, pobrań aplikacji, ankiety przeprowadzone podczas spotkań z mieszkańcami regionu), część z nich będzie można również realizować po zakończeniu projektu, jak i jakościowym (np. poziom prac zgłaszanych na konkursy).
Planowane weryfikowalne efekty projektu:
1. seria 18 krótkich (5-10 minut) filmów popularnonaukowych prezentujących takie zagadnienia jak: (a) specyfika pracy archeologa, (b) znaczenie dziedzictwa archeologicznego i potencjalne korzyści, które może ono przynosić oraz (c) współczesną wiedzę archeologiczną na temat dziejów Lubelszczyzny od epoki kamienia po czasy I i II Wojny Światowej;
2. ilustrowana publikacja edukacyjna skierowana do uczniów 4 i 5 klasy szkół podstawowych prezentująca najważniejsze informacje na temat archeologii (nawiązująca do podstawy programowej nauczania historii) i dostosowana do wielu potencjalnych odbiorców;
3. organizacja pięciu gier terenowych, których scenariusz związany będzie z widocznymi współcześnie elementami krajobrazu archeologicznego;
4. dostępne na urządzeniach mobilnych narzędzie cyfrowe (zbudowane na schemacie e-kursu) do samodzielnego przeprowadzenia scenariusza gry terenowej związanej z widocznymi współcześnie elementami krajobrazu archeologicznego;
5. portal internetowy udostępniający informacje przestrzenne (geoportal) na temat najważniejszych stanowisk archeologicznych woj. lubelskiego wraz z podstawowymi informacjami archeologicznymi w konwencji popularnonaukowej, grafikami (zdjęciami lub rysunkami zabytków, rekonstrukcjami itp.) oraz linkami do filmów, w których poszczególne stanowiska archeologiczne będą prezentowane;
6. mobilna wystawa nawiązująca do tematyki filmów w formie 18 rollupów, prezentowana podczas wydarzeń związanych z projektem, głównie spotkań z mieszkańcami woj. lubelskiego;
7. konkursy artystyczno-archeologiczne skupione na lokalnym dziedzictwie archeologicznym i historycznym dla uczniów w różnym wieku (klasy 1-3 oraz 4-8 szkół podstawowych oraz uczniowie szkół średnich) mające na celu aktywizację dzieci i młodzieży oraz ewaluacje wcześniejszych działań podejmowanych w projekcie;
8. seria pocztówek nawiązujących do tematyki filmów oraz prezentujących prace zwycięzców planowanych konkursów artystyczno-archeologicznych;
9. spotkania z mieszkańcami regionu - 23 spotkania z pracownikami i doktorantami IA UMCS w miastach powiatowych oraz 3 spotkania w Lublinie.
Realizacji celu naukowego będzie towarzyszyła jednoczesna realizacja celów społecznych. W perspektywie lokalnej działania te pozwolą podnieść wiedzę o regionie i jego dziejach, zarówno całej Lubelszczyzny, jak i małych ojczyzn, rozumianych jako poszczególne miejscowości, gminy, regiony geograficzne. Wiedza ta będzie paliwem do budowania dumy i patriotyzmu lokalnego. Projekt będzie promować również pozytywne wzorce zachowań związanych z ochroną dziedzictwa archeologicznego oraz prezentować innowacyjny i interdyscyplinarny charakter badań archeologicznych. Dzięki rozmaitości form, projekt będzie skierowany do różnych grup wiekowych: dorosłych zainteresowanych dziejami regionu, młodzieży oraz dzieci ze szkół średnich i podstawowych – należy podkreślić, że poszczególne działania będą skupione na różnych grupach wiekowych zarówno na poziomie formy przekazu, jak i doboru treści.
Dzięki wykorzystaniu globalnej sieci możliwe będzie również promowanie osiągnięć lubelskiej archeologii wśród pasjonatów i specjalistów z kraju i zagranicy (materiały wideo zostaną przygotowane zarówno w polskiej wersji językowej, jak również w angielskiej, niemieckiej i ukraińskiej). Będziemy też starali się aby efekty projektu były dostępne dla osób ze szczególnymi potrzebami. Materiały powstające w trakcie trwania projektu w różnej formie będą dostępne po jego zakończeniu. Ewaluacja skuteczności tych rozwiązań będzie również monitorowana.
