II Ogólnopolska Konferencja Naukowa

KULTURA MA ZNACZENIE

Minione, obecne i przyszłe

Lublin, 21-22 listopada 2024 r.

Zaproszenie

Obserwowana współcześnie dynamika przemian kulturowych nie ma w dziejach precedensu. Mówi się dziś o kulturze, że jest to pojęcie kłopotliwe, a nawet „mocno skompromitowane”, które popadło w niełaskę badaczy. A mimo to wydaje się, że nigdy dotąd wiedza o kształcie i dynamice kultury i zrozumienie jej mechanizmów nie były równie potrzebne, co dzisiaj. W przypadku kultury mamy dziś do czynienia z procesem „rozplenienia się sensów” i wiąże się to z coraz bardziej różnicującym się pojęciem kultury. Jest to pojęcie nieustannie „zapylane” (inspirowane, ale i rozmywane) przez różne dziedziny i formy życia społecznego czy też przez odmienne tradycje naukowe. Kultura jako przestrzeń i determinanta ludzkich aktywności wymaga interdyscyplinarnego namysłu i wieloaspektowego oglądu zjawisk kulturowych.

Taka też jest idea konferencji. Konferencja jest kontynuacją spotkania, które odbyło się w listopadzie 2018 roku w Lublinie. Uczestników obecnej edycji będziemy prosić o namysł nad zagadnieniami zaproponowanymi w poszczególnych panelach.

Do udziału w konferencji zapraszamy zarówno socjologów, filozofów, kulturoznawców, antropologów, literaturoznawców i badaczy mediów oraz przedstawicieli innych dyscyplin humanistycznych i społecznych, jak i „praktyków” kultury, osoby bezpośrednio zaangażowane w jej tworzenie i animację, dla których ważny wydaje się problem kondycji kultury współczesnej.

 Podczas sesji plenarnej (pn. Wartość kultury – wartości w kulturze) swoje wystąpienia zapowiedzieli: dr hab. Monika Banaś, prof. UJ; ks. prof. dr hab. Marek Lis, UO; dr hab. Magdalena Szpunar, prof. UŚ oraz prof. dr hab. Anna Śliz, SGGW;

Panele dyskusyjne

I. Wielokulturowość w obliczu polikryzysu

Polikryzys, termin użyty przez Edgara Morina i Anne Brigitte Kern (polycrisis.org), jako sytuacja nakładających się na siebie wielu, złożonych i powiązanych ze sobą kryzysów - gospodarczych, klimatycznych, militarnych, zdrowotnych, migracyjnych i innych - stwarza szczególne okoliczności dla funkcjonowania jednostek, jak i całych zbiorowości. Aktualnym wyzwaniem w tej perspektywie staje się wypracowywanie indywidualnych i zbiorowych strategii współistnienia w warunkach narastającej różnorodności kulturowej. Podczas sesji chcielibyśmy bliżej przyjrzeć się problematyce szeroko rozumianej wielokulturowości.

Proponowane obszary tematyczne sesji:

1. Różnorodność kulturowa, procesy migracyjne i (dez)integracyjne jako źródło i jako odpowiedź na polikryzys.
2. Dialog międzykulturowy oraz strategie radzenia sobie z dyskryminacją i ksenofobią w czasach niepokoju.
3. Strategie i przemiany tożsamościowe w warunkach polikryzysu.
4. Edukacja w społeczeństwach wielokulturowych.
5. Status obywatela w warunkach wielokulturowości i nowe polityki multikulturalizmu versus nacjonalizm.
6. Znaczenie wsparcia społecznego i sieci wspólnotowych w podnoszeniu odporności (rezyliencji) kulturowej.
7. Relacje między wielokulturowością a innowacyjnością, kreatywnością i rozwojem społeczno-gospodarczym.

 II. Media w kulturze – kultura w mediach

Człowiek współczesny żyje i funkcjonuje w świecie dynamicznego rozwoju mediów, który zaowocował rozwojem kultury medialnej. Badacze podkreślają wręcz pojawienie się nowego typu odbiorcy/uczestnika tej kultury określanego mianem homo mediens, a nawet jej uwspółcześnioną wersję cyfrową homo mediens internetus. Co może dziś znaczyć „uczestnictwo w kulturze” w świecie zapośredniczonym przez media cyfrowe? By właściwie postawić pytanie o relację pomiędzy ludźmi a instytucjami i treściami kultury, należy zrozumieć istotę dokonujących się współcześnie zmian.

Tematyka wystąpień może obejmować następujące zagadnienia: 

1. Komunikowanie kultury w mediach: style, gatunki, języki i kody, nowe techniki kreacyjne, zabiegi i mechanizmy symulacyjne, praktyki rekompozycji oraz remiksu
2. Rola mediów publicznych i prywatnych we wspieraniu i upowszechnianiu różnorodności kulturowej vs. demokracja kulturowa nowych mediów
3. Dialog kultury z mediami – transgresyjność, oddziaływanie mediów na kulturę, oddziaływanie kultury na media; społeczny wymiar skutków wzajemnego oddziaływania
4. Cyberkultura i sztuczna inteligencja - nowe formy tworzenia/uczestnictwa w kulturze za pośrednictwem mediów
5. Kompetencje nadawców i odbiorców komunikowaniu kultury, paradygmaty interpretacyjne
6. Prawne aspekty i etyczne dylematy wykorzystywania treści o kulturze w mediach i społeczeństwie.

III. Badanie kultury w dobie algorytmów

W epoce cyfryzacji, algorytmy mają istotny wpływ na formowanie kultury, definiując nowe metody interakcji między użytkownikami a treściami medialnymi. Podczas tej sesji skoncentrujemy się na roli, jaką media i nowoczesne technologie informatyczne, w tym generatywne modele sztucznej inteligencji, odgrywają w tworzeniu, dystrybucji i konsumpcji treści kulturowych, a także na tym, jak te procesy wpływają na kształtowanie norm i wartości kulturowych.

Tematyka wystąpień może obejmować następujące zagadnienia:

1. Algorytmy a kultura, wpływ nowych technologii na tworzenie, dystrybucję i odbiór treści kulturowych.
2. Kompetencje medialne i rozwój umiejętności krytycznej analizy i zrozumienia mediów cyfrowych.
3. Metodologia badań nad nowymi mediami.
4. Wpływ nowych mediów na społeczne i kulturowe transformacje
5. Wyzwania i możliwości ery algorytmów.

IV. Kultura – stare i nowe odsłony

Podczas tej sesji chcemy skupić się na dyskusji nad zmianą kulturową. Interesować nas będzie ewolucja sposobów definiowania kultury na przestrzeni dziejów: od starożytnej „uprawy ziemi”, „doskonałości ludzkiego Ducha”, dziewiętnastowiecznej „złożonej całości” i „cywilizacji”, do współczesnej jej tekstualizacji (postmodernizm) i ostatecznego podważania zasadności tego pojęcia. Interesować nas będą także referaty analizujące ewolucję konkretnych zjawisk kulturowych osadzonych w tradycji, ale także zjawisk dopiero wyłaniających się w procesie globalizacji, glokalizacji i dyfuzji.

Proponujemy następujące obszary tematyczne:

1. Historyczne i współczesne sposoby ujęcia kultury.
2. Współczesne metodologie badania kultury: antropologiczne, socjologiczne, filozoficzne czy psychologiczne.
3. Analiza dawnych form kultury i ich wpływu na współczesne społeczeństwa.
4. Zachowanie i ochrona dziedzictwa kulturowego.
5. Wymiana międzykulturowa i jej wpływ na lokalne tradycje.
6. Rola migracji wewnętrznych i międzynarodowych w zmianach kulturowych.
7. Kultura jako fundament tożsamości indywidualnych i zbiorowych.
   

Rejestracja

Prosimy o przesyłanieabstraktów i tytułów wystąpień (długość 900 znaków) z podaniem stopnia naukowego, afiliacji oraz danych kontaktowych (adresu mailowego, nr telefonu) do dnia 6 września 2024 roku na adres:kultura-ma-znaczenie@mail.umcs.pl

O decyzji w sprawie przyjęcia referatu powiadomimy do 12 października 2024 r.
Konferencja będzie odbywać się w trybie stacjonarnym. Językiem konferencji jest polski.
Miejsce obrad: Aula Wydziału Filozofii i Socjologii UMCS, pl. M. Curie-Skłodowskiej 4, Lublin.
Organizatorzy nie zapewniają noclegów. Lublin dysponuje bogatą bazą noclegową

Wysokość opłaty konferencyjnej, obejmującej koszty organizacyjne, materiały konferencyjne, przerwy kawowe, dwa obiady oraz udział w uroczystej kolacji (21 XI) wynosi:

650 zł – pracownicy naukowi
450 zł – doktoranci

O terminach i numerze konta do wnoszenia opłaty poinformujemy w osobnym komunikacie.

Artykuły pokonferencyjne mają szansę być opublikowane, po pozytywnych recenzjach, w czasopismach naukowych: „Konteksty Społeczne”; „Roczniki Nauk Społecznych KUL” lub w monografii pokonferencyjnej.

Rada naukowa

• dr hab. Monika Banaś, prof. UJ
• dr hab. Ewa Głażewska, prof. UMCS
• dr hab. Arkadiusz Jabłoński, prof. KUL
• dr hab. Leszek Kopciuch, prof. UMCS
• dr hab. Stanisław Lachowski, prof. UMCS
• ks. prof. dr hab. Marek Lis, UO
• dr hab. Magdalena Szpunar, prof. UŚ
• dr hab. Justyna Szulich-Kałuża, prof. KUL
• prof. dr hab. Anna Śliz, SGGW
• dr hab. Dariusz Wadowski, KUL

Komitet Organizacyjny

Katedra Badań nad Kulturą i Komunikacją, Instytut Socjologii UMCS
Katedra Komunikacji Wizualnej i Nowych Mediów, Instytut Dziennikarstwa i Zarządzania KUL

• dr hab. Urszula Kusio, prof. UMCS – współprzewodnicząca
• dr hab. Justyna Szulich-Kałuża, prof. KUL – współprzewodnicząca
• dr hab. Małgorzata Gruchola, prof. KUL
• dr Edyta Barańska – sekretarz
• dr Joanna Bielecka-Prus
• dr Błażej Dyczewski
• dr Andrzej Jekaterynczuk
• dr Małgorzata Sławek-Czochra – sekretarz
• dr Joanna Sosnowska
• dr Karolina Szcześniak
• dr Aneta Wojciszyn-Wasil
• dr Artur Wysocki
• mgr Damian Bieniek
• mgr Anna Swęda
• mgr Grzegorz Winnicki

Osoby do kontaktu:

dr Edyta Barańska, mail: edyta.baranska@mail.umcs.pl, tel: 510 470 652
dr Małgorzata Sławek-Czochra, mail: malgorzata.slawek-czochra@kul.pl