Zespół badawczy: Mateusz Pieróg
Mimo dostępu wielu leków przeciwpadaczkowych u blisko 30% pacjentów farmakoterapia epilepsji okazuje się nieskuteczna (przypadki padaczki lekoopornej). Co więcej, leki mogą powodować liczne działania niepożądane. Jedną z alternatywnych metod terapeutycznych padaczki jest stosowanie diety ketogenicznej (KD). Obecnie wykorzystywane są jej dwa typy, tzw. klasyczna, w której składzie znajdują się długołańcuchowe kwasy tłuszczowe o więcej niż 12 atomach węgla oraz dieta ze średniołańcuchowymi kwasami tłuszczowymi (MCT KD), zawierającymi od 6 do 12 atomów węgla, tj CA6-CA12 . Choć część ze wskazanych kwasów była skuteczna w kilku doświadczalnych zwierzęcych modelach napadów padaczkowych, to dokładny mechanizm działania KD w padaczce nadal nie został wyjaśniony. Wiadomo, że w trakcie jej stosowania w organizmie produkowane są ciała ketonowe, które stanowią źródło energii dla mózgu, zamiast glukozy. Endogenna produkcja ciał ketonowych jest regulowana m.in. przez aktywność kinazy białkowej aktywowanej przez 5`AMP (AMPK). Potencjalnym lekiem stymulującym ketogenezę, właśnie poprzez aktywację AMPK, jest metformina. Wyniki badań podstawowych i klinicznych dowodzą, że substancja ta ma potencjał przeciwpadaczkowy. Na podstawie przytoczonych wyżej informacji wysunięto hipotezę a zarazem cel naukowy projektu, tj. sprawdzenie czy metformina, zwiększając ketogenezę, będzie działać synergistycznie z wybranym MCT, tj. CA6 i CA8, hamując drgawki u badanych zwierząt, a jednocześnie nie będzie powodować u nich skutków ubocznych. Badania dotyczą substancji jeszcze nie przebadanej pod kątem interakcji z wybranymi MCT. W dalszej perspektywie, uzyskane wyniki badań mogą przyczynić się do opracowania skuteczniejszych metod leczenia epilepsji, np. u osób z padaczką lekooporną.
