Fot. qimono Źródło: pixabay.com
Czy pamiętacie z dzieciństwa baśnie, w których bohaterowie wyprawiają się w świat w poszukiwaniu cudownej wody, która uzdrawia, wskrzesza, odmładza lub dodaje sił? To żywa woda, zwana też żyjącą wodą, złotą wodą, wodą zdrowia czy wodą mocy. Gdzie znajduje się ta woda? Kto może ją zdobyć? Jak do niej dotrzeć? Jak pokonać potwory, które jej pilnują? Odpowiedzi na te pytania znajdziecie w haśle ŻYWA WODA, które zostało opracowane przez Urszulę Majer-Baranowską i opublikowane w tomie Kosmos naszego słownika. W streszczeniu hasła czytamy:
Co ciekawe, w tekstach ludowych pojawiają się też inne wody, które są przeciwieństwem żywej wody: martwa woda – zamienia ludzi w kamienie; słaba woda, woda niemocy – odbiera siły (piją ją przeciwnicy szlachetnego bohatera i przegrywają z nim pojedynek); stara woda – postarza człowieka; paląca woda – rozgotowuje kości i żelazo; jadowita woda – objada ciało człowieka aż do kości...
Zachęcamy nie tylko do przeczytania całego hasła, ale i do zajrzenia na stronę Pracowni Etnolingwistycznej im. Jerzego Bartmińskiego i posłuchania bajki ludowej nagranej w 1962 w Bychawce. W bajce tej chora matka wysyła trzy córki po wodę zdrowia. Okazuje się, że pilnuje jej straszny gad, który w zamian za wodę żąda małżeństwa.
