Fot. Maren Winter Źródło: Wikipedia
Spłaszczony dziób i krótkie nogi to najbardziej charakterystyczne cechy wyglądu kaczki, które sprawiają, że jest postrzegana jako mało urodziwy ptak. Według kaszubskiej legendy kaczka wyglądała jednak kiedyś lepiej – miała długie nogi i ostry jak szydło nos. Tkała nim gniazda innym ptakom, przez co nazwano ją tkaczką. Pewnego dnia wdała się jednak w bójkę z chciwą kukułką, która wcisnęła ją między dwa kamienie, te zaś, spadając, spłaszczyły kaczce nos i połamały jej nogi. Szeroki nos sprawił, że nie mogła dłużej tkać gniazd, więc ptasi sejm zadecydował, żeby zabrać jej literę t z nazwy tkaczka. I tak oto została zwykłą kaczką... Odtąd kwacze i płacze nad swoim kalectwem.
Legenda została zapisana przez Bernarda Sychtę w Słowniku gwar kaszubskich na tle kultury ludowej (1972) pod hasłem tkaczka. Zamieszczamy jego skan:
W Słowniku gwar kaszubskich znajdziemy też inną legendę, według której kaczka była niegdyś bardzo wysoka i miała długie nogi, ale za karę za zarozumiałość i wścibstwo Bóg zakrącił jė szëjã jak bëkã [= rękojeść laski], a szpėrë [= nogi] wlazłë je w brzӧch.
Kaczka ma więc bardzo trudną przeszłość...
