Czermno, stan. 2: podgrodzie - osada - gród?
Problem archeologiczny i konserwatorski. Badania weryfikacyjne
Kierownik projektu
Tomasz Dzieńkowski, dr, archeolog; specjalność wczesne średniowiecze. Od 2013 r. pracownik Instytutu Archeologii UMCS. Kierownik i wykonawca badań archeologicznych w ramach 4 projektów Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. W 2016 r. projekt MKiDN „Horodysko. Od epoki kamienia do wczesnego średniowiecza” został zakończony publikacją. Zaangażowany w realizację 6 projektów międzynarodowych MNiSW i NCN oraz NPRH. Wykonawca projektu NCN Miniatura 5 Między Wschodem a Zachodem. Książęca rezydencja typu motte z XIII w. w Chełmie – kulturowa rewolucja na pograniczu. Autor ponad 90 publikacji regionalnych, ogólnopolskich i międzynarodowych. Stale współpracuje z Instytutem Archeologii i Etnologii PAN, Uniwersytetem Rzeszowskim i Leibniz Institute for the History and Culture of Eastern Europe (GWZO), Lipsk (Niemcy). Prowadzi badania nad osadnictwem grodowym Słowian, pograniczem polsko-ruskim (badania Chełma, Czermna-Czerwienia, Gródka-Wołynia) oraz współuczestniczy w interdyscyplinarnych badaniach geoarcheologicznych.
Wykonawcy
Beata Borowska, dr n. biologicznych Uniwersytetu Łódzkiego, antropolog, pracownik Katedry Antropologii Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska UŁ. Autorka i współautorka prac z dziedziny antropologii historycznej i ontogenetycznej, w tym prace opublikowane w czasopismach naukowych ze wskaźnikiem IF. Współwykonawca w kilku projektach badawczych: 1. Biologiczne, kulturowe i społeczne przejawy stresu środowiskowego i jego wpływ na zdrowie współczesnych łodzian" 2009-2010 grant Prezydenta Łodzi; 2. „Hypoplastyczna linia neonatalna wyznacznik stresu okołoporodowego. Możliwości praktycznego zastosowania w badaniach rozwoju prenatalnego współczesnych i historycznych populacji ludzkich" grant MNiSW nr N303506038. Udział w projekcie „Biomolecular archaeology of tuberculosis in Britain and Europe 20072011 (Durham and Manchester Universities)”, ze strony Polskiej Zakład Antrologii WBiOŚ Toruń, Katedra Antropologii WBiOŚ Łódź. Aktywny uczestnik krajowych i zagranicznych Konferencji. Udział w archeologicznych badaniach wykopaliskowych (m.in. Płowce, Dobrzyń, Wandynowo, Lubomin, Zgłowiączka).
Ewa Hander, mgr, archeolog. Pracownik Muzeum Ziemi Chełmskiej. Autorka artykułów z zakresu archeologii pradziejowej. Uczestniczyła w pracach międzynarodowego zespołu w badaniach archeologicznych w Kuwejcie i Syrii. Specjalistka w zakresie rysowania zabytków krzemiennych, kamiennych i ceramicznych.
Rafał Ratajczak, lic., technik dokumentalista, archeolog. Uczestniczył w badaniach archeologicznych na różnych stanowiskach, m.in. badania rezydencji książęcej w Chełmie, prace wykopaliskowe na terenie obozu w Sobiborze. Wykonawca w grantach MKiDN oraz NCN. Specjalista w zakresie dokumentacji rysunkowej i fotograficznej oraz obróbki komputerowej.
Marta Stasiak-Cyran, mgr, starszy kustosz, koordynator Sekcji Archeologii Działu Kultury Materialnej i Duchowej Muzeum Narodowego w Lublinie. Absolwentka archeologii na UMCS w Lublinie oraz Podyplomowych Studiów Muzeologicznych na UJ w Krakowie. Specjalizuje się w badaniach nad osadnictwem okresu rzymskiego na ziemiach polskich. Dobrze znane są jej również zagadnienia związane z ochroną archeologicznego dziedzictwa kulturowego, gdyż swoją pracę zawodową zaczynała w lubelskich służbach konserwatorskich. Jest autorką i redaktorką kilku książek oraz autorką lub współautorką ponad 30 artykułów. Współtworzyła kilkanaście wystaw archeologicznych w kraju i za granicą. Kierownik czterech projektów naukowych dofinansowanych przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, m.in. w latach 2015-16: „Nieszawa Kolonia stanowisko 5, pow. Opole Lubelskie. Interdyscyplinarna monografia osady z okresu rzymskiego” oraz w latach 2019-2020: „Relikty średniowiecznej drewnianej zabudowy wzgórza zamkowego w Lublinie – badania interdyscyplinarne i konserwacja”.
Iwona Florkiewicz, mgr, archeolog, absolwentka Uniwersytetu Rzeszowskiego (Instytut Archeologii – 2004). Od czerwca 2017 r. pracownik Instytutu Archeologii UR w ramach „Filioque”. Stypendystka Fundacji Pro Archaeologia Saxoniae, stypendium Gerharda Bersu (2017-2018). Wykonawca w grancie „Złote jabłko polskiej archeologii. Zespoły grodowe w Czermnie i Gródku (Grody Czerwieńskie) – chronologia i funkcja w świetle badań dawnych oraz weryfikacyjnych”; wykonawca w grancie „Sfinks słowiańskiej sfragistyki – plomby typu drohiczyńskiego z Czermna na wschodnioeuropejskim tle porównawczym”; wykonawca w grancie „Złote jabłko polskiej archeologii. Zespoły grodowe w Czermnie i Gródku (Grody Czerwieńskie), część II. Dokończenie prac dokumentacyjnych”. Autorka/współautorka lub też współredaktorka ponad 20 publikacji naukowych lub popularnonaukowych a także recenzji.
Michał Jakubczak, mgr, archeolog. Pracownik w Instytucie Archeologii i Etnologii PAN w Warszawie. Kierownik projektu NCN Opus 18 pt. „Długie domy jako element złożonego krajobrazu kulturowego. Rekonstrukcja sieci osadniczej Kujaw w 2 poł. V tys. cal BC użyciem najnowszych metod teledetekcyjnych.” Specjalista w dziedzinie teledetekcji archeologicznej – opracowania danych LiDAR, wykorzystania UAV, analiz GIS. Autor ponad 25 publikacji ogólnopolskich i międzynarodowych.
Monika Maziarczuk, mgr archeologii i historii, absolwentka UMCS w Lublinie. Od 2004 r., w ramach współpracy z instytucjami naukowymi oraz firmami prywatnymi, brała aktywny udział w licznych badaniach archeologicznych prowadzonych na obszarze Wschodniej Polski, ze szczególnym uwzględnieniem stanowisk wczesnośredniowiecznych. W latach 2015-2017 była członkiem ekip badawczych międzynarodowych projektów realizowanych przez Instytut Archeologii i Etnologii PAN w Warszawie na terenie Chełma. Autorka i współautorka licznych dokumentacji z badań archeologicznych, w tym Dokumentacji z badań wykopaliskowych wału grodziska w Czermnie (stan.1), realizowanych w latach 2015-2016. Obecnie zatrudniona w ECOTECH-COMPLEX UMCS w ramach współpracy z Międzyuczelnianym Centrum Badań Naukowych „Filioque” funkcjonującym w ramach UMCS i UR.
Joanna Piątkowska-Małecka, dr hab. nauk humanistycznych, archeolog, adiunkt na Wydziale Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego. Specjalizuje się w archeozoologii i archeologii środowiska. Opracowuje zwierzęce szczątki kostne różnego typu (pokonsumpcyjne, pochówki zwierzęce, wyroby kościane) pochodzące ze stanowisk archeologicznych z terenu Europy, Bliskiego Wschodu i centralnej Azji. Na ich podstawie rekonstruuje znaczenie różnych gatunków zwierząt w diecie, gospodarce i wierzeniach dawnych społeczności.
Łukasz Pospieszny, dr, archeolog, pracownik naukowy Instytutu Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk w Poznaniu oraz Wydziału Nauk o Ziemi Uniwersytetu Bristolskiego. Absolwent Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (2007). W latach 2007-2012 doktorant w Instytucie Prahistorii (obecnie Wydział Archeologii) UAM i wykładowca w studium podyplomowym Ochrona i Zarządzanie Dziedzictwem Archeologicznym. W latach 2012-2013 postdoc nad Wydziale Studiów Historycznych na Uniwersytecie w Göteborgu, w latach 2019-2021 postdoc na Wydziale Antropologii i Archeologii Uniwersytetu Bristolskiego. Stypendysta Rządu Duńskiego (2005-2006) i Kazimierz Salewicz og hustru Marit Jensens Studiefond (2009-2010) na Uniwersytecie w Aarhus oraz Programu Visby (2009-2010) na Uniwersytecie w Göteborgu. Kierował projektem finansowanym przez Narodowe Centrum Nauki (konkurs SONATA, 2015-2018), laureat Stypendium dla Wybitnych Młodych Naukowców Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego (2017-2019) oraz przyznawanego przez Komisję Europejską Stypendium Indywidualnego Marii Skłodowskiej-Curie (2019-2021). Wykonawca w ponad 20 projektach badawczych finansowanych przez Ministerstwo Edukacji i Nauki, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Narodowe Centrum Nauki, Europejską Radę ds. Badań Naukowych, Deutsche Forschungsgemeinschaft i Wenner-Gren Foundation. Wykonywał prospekcję geofizyczną na ponad 50 stanowiskach archeologicznych w Polsce, Hiszpanii, Rumunii, Grecji, Egipcie i Jordanii. Autor ponad 60 publikacji, m.in. w Nature, Antiquity, Journal of Archaeological Science. Należy do European Association of Archaeologists (od 2010) i International Society for Archaeological Prospection (od 2009).
Katarzyna Radziwiłko, dr nauk humanistycznych, archeolog, historyk, manager kultury. Pracownik Centrum Badawczego ECOTECH COMPLEX UMCS. Specjalizuje się w zakresie archeologii publicznej ze szczególnym uwzględnieniem edukacji archeologicznej. Brała udział w kilkudziesięciu ekspedycjach wykopaliskowych na terenie Polski, Włoch, Grecji, Gruzji, Jordanii, Sudanu, Egiptu czy Ukrainy. Laureatka licznych stypendiów naukowych z zakresu upowszechniania wiedzy o dziedzictwie w tym szeroko pojętej archeologii. Autorka i koordynatorka licznych projektów edukacyjnych prowadzonych w społecznościach lokalnych finansowanych ze źródeł MKiDN, MEiN, NGO itd. W 2015 r. Nominowana do Nagrody Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej za projekt edukacyjny o tematyce archeologicznej: "AgriCultura Pierwszych rolników..." Autorka wystaw. Ekspert w zakresie edukacji i wolontariatu m.in w nowo tworzonym Muzeum Ziem Wschodnich Dawnej Rzeczpospolitej. Prowadzi badania społeczne z zakresu postrzegania archeologii i dziedzictwa archeologicznego.
Robert Ryndziewicz, mgr, pracownik Laboratorium Bio- i Archeometrii w Instytucie Archeologii i Etnologii PAN w Warszawie. Archeolog specjalizujący się w wykorzystaniu metod geofizycznych (głównie metody georadarowej, magnetycznej i elektrooporowej) w archeologii. Swoje zainteresowania naukowe skupia wokół zagadnień dotyczących szeroko pojętych średniowiecznych zespołów miejskich. Brał udział w kilkudziesięciu projektach badawczych na terenie Polski, Sudanu, Egiptu, Ukrainy, Hiszpanii, Włoch i Jordanii. Współpracował m.in. z The British Museum, Deutsches Archaologisches Institut, Ecole Pratique des Hautes Etudes, Consiglio Nazionale delle Ricerche, Muzeum Narodowym w Warszawie i Muzeum im. ks. S. Staszica w Hrubieszowie. Współpracuje z Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW w badaniach Starej Dongoli w Sudanie (stolica średniowiecznego królestwa Makurii) prowadzonych w ramach grantu European Research Council. Zastępca Kierownika w finansowanym przez Narodowe Centrum Nauki projekcie "Soba – serce królestwa Alwy" dotyczącym badań nad organizacją przestrzenną średniowiecznej stolicy. Autor i współautor licznych publikacji o zasięgu międzynarodowym. Członek International Society for Archaeological Prospection.
Maciej Trzeciecki, dr, archeolog, absolwent Uniwersytetu Warszawskiego. Od 2003 r. pracownik Instytutu Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk w Warszawie. Laureat nagrody Prezesa Rady Ministrów za wyróżnioną rozprawę doktorską (2012). Zainteresowania badawcze: metody analiz i interpretacji ceramiki z wykopalisk, archeologia historyczna, archeologia stanowisk wielowarstwowych, archeologia krajobrazu. Powadzi badania nad ceramiką naczyniową z terenu Mazowsza, Wielkopolski i Małopolski. Autor/współautor lub też redaktor/współredaktor ponad 80 publikacji naukowych. Uczestnik projektów naukowych międzynarodowych (NPRH, NCN, MKiDN).
Tadeusz Wiśniewski, mgr, archeolog. Specjalizuje się w zagadnieniach wzajemnych oddziaływań człowieka i środowiska w pradziejach. Zainteresowania związane są również z dokumentacją i digitalizacją ruchomych zabytków archeologicznych (krzemiennych, ceramicznych, metalowych, kościanych). Dotychczas zrealizował dwa projekty naukowe (NID - 2498/13/FPK/NID; NCN - 2014/15/N/HS3/01766) oraz był wykonawcą w kilkunastu innych, gdzie uczestniczył m. in. w pracach terenowych (obsługa tachimetru i wykonywanie niezbędnych pomiarów) oraz gabinetowych opracowując dokumentację polową w środowisku GIS. Projektował i prowadził strony internetowe, promujące realizowane przedsięwzięcia naukowe, np.: www.klementowice.eu, www.klementowice.umcs.pl, www.opal.umcs.pl, www.facebook.com/instytutarcheologiiumcs, www.facebook.com/Kurhany-w-Ślipczu-w-poszukiwaniu-odpowiedzi, www.facebook.com/Projekt-Puławy-Włostowice. Autor szeregu publikacji o zasięgu międzynarodowym i ogólnopolskim. Czynny uczestnik ogólnopolskich i międzynarodowych konferencji i kongresów naukowych (EAA, INQUA, UISPP).
Marcin Wołoszyn, dr hab., prof. UR, archeolog, historyk/mediewista (zob. wikipedia.pl). Absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego (Instytut Archeologii – 1995; Instytut Historii – 1997). W latach 1997-2015 pracownik Instytutu Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk, od 2004 r. pracownik Instytutu Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego oraz Leibniz-Institut für Geschichte und Kultur des östlichen Europa (Lipsk, Niemcy). Stypendysta Fundacji im. A. von Humboldta (2011-2013). Specjalizuje się w badaniach nad relacjami średniowiecznej Polski z obszarem cywilizacji bizantyńsko-ruskiej w świetle źródeł archeologicznych, numizmatycznych i pisanych. Kierownik 3 projektów interdyscyplinarnych realizowanych w ramach NPRH („Złote jabłko polskiej archeologii. Zespoły grodowe w Czermnie i Gródku (Grody Czerwieńskie) – chronologia i funkcja w świetle badań dawnych oraz weryfikacyjnych”; „Sfinks słowiańskiej sfragistyki – plomby typu drohiczyńskiego z Czermna na wschodnioeuropejskim tle porównawczym”; „Złote jabłko polskiej archeologii. Zespoły grodowe w Czermnie i Gródku (Grody Czerwieńskie), część II. Dokończenie prac dokumentacyjnych”). Autor/współautor lub też redaktor/współredaktor ponad 100 publikacji naukowych.
Karol Żołędziowski, mgr, archeolog i konserwator zabytków, pracownik Działu Konserwacji Muzealiów Państwowego Muzeum Archeologicznego w Warszawie. Autor kilkunastu publikacji poświęconych analizom technologicznym zabytków metalowych w tym monografii poświęconej zagadnieniom wytwórczości metaloplastycznej na osadzie wczesnośredniowiecznej w Truso/Janowie Pomorskim. Specjalista w zakresie badań archeometalurgicznych.
 |
 |
Grodzisko i podgrodzie w Czermnie z lotu ptaka (fot. K. Trela)
