Społeczność akademicka naszego Uniwersytetu zgromadziła się 6 marca w Auli Instytutu Psychologii, aby uhonorować rektora UMCS w latach 1999–2005, prof. Mariana Harasimiuka, po 50 latach od obrony jego pracy doktorskiej.
W uroczystości odnowienia doktoratu rektora Harasimiuka wzięły udział m.in. władze rektorskie, kanclerskie, nauczyciele akademiccy, studenci i licznie zgromadzeni wychowankowie profesora. Swoją obecnością podczas wydarzenia zaszczycili również goście honorowi, przyjaciele UMCS oraz osoby bliskie prof. Harasimiukowi. Wśród wielu znamienitych gości znaleźli się m.in.:
Na początku spotkania zebranych powitał rektor prof. Radosław Dobrowolski, który powiedział: „Mam zaszczyt poinformować, że Senat Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej uchwałą z 23 kwietnia 1997 r. postanowił o przeprowadzaniu w naszej Uczelni uroczystości odnowienia dyplomu doktorskiego osobom szczególnie zasłużonym dla nauki, kultury polskiej lub dobra społecznego, które przed 50 laty uzyskały na UMCS stopień doktora. Dlatego też dzisiejsza uroczystość poświęcona jest odnowieniu dyplomu doktorskiego prof. dr. hab. Mariana Harasimiuka, który w 1973 r. na Wydziale Biologii i Nauk o Ziemi UMCS otrzymał stopień doktora nauk geograficznych na podstawie pracy pt. „Rozwój rzeźby Pagórów Chełmskich w trzeciorzędzie i czwartorzędzie”.
Podczas wydarzenia sylwetkę prof. Harasimiuka i jego dorobek zaprezentowała dziekan Wydziału Nauk o Ziemi i Gospodarki Przestrzennej – dr Jolanta Rodzoś, prof. UMCS. Swoje wystąpienie zakończyła słowami: - „Życiorysu takiego, jakim poszczycić może się prof. Harasimiuk nie sposób przedstawić wyczerpująco. Każde ujęcie będzie tylko skrótem (…). W imieniu własnym i całej społeczności akademickiej chcę podziękować Panu Profesorowi za obecność, za pracę i wszystkie przedsięwzięcia, które Pan realizował. Przyniosły one wiele dobrego Uniwersytetowi, mogliśmy z nich czerpać i tak wiele się nauczyć (…)”.
Głos zabrał również prof. dr hab. Jan Pomorski, prorektor w ekipie rektora Harasimiuka, aktualnie przewodniczący Komitetu ds. Obchodów 80-lecia UMCS: - „Jest taka kategoria ludzi, o których można powiedzieć z pełnym przekonaniem, że Uniwersytet jako instytucja ich ukształtował, a oni zwrotnie odcisnęli na nim swój indywidualny znak. Ich twarze – bo Uniwersytet spotykamy i zapamiętujemy przede wszystkim w twarzach jego profesorów – są znakami chwały Akademii i odwiecznej misji, jaką ma do spełnienia. Na przełomie XX i XXI w. nie tylko UMCS, ale także polski uniwersytet jako taki miały twarz rektora Harasimiuka (…). Wielu mówi dziś, że Marian Harasimiuk był jednym z najwybitniejszych rektorów UMCS. Dla mnie, historyka z profesji, a jednocześnie świadka rozwoju naszego Uniwersytetu przez ostatnie pół wieku, nie ulega wątpliwości, że to właśnie on powinien być uznany za rektora 80-lecia. Najpierw UMCS go uformował jako człowieka, naukowca i profesora, a potem Marian Harasimiuk spłacił Uniwersytetowi to zobowiązanie z nawiązką, dając swojej ukochanej Uczelni nowe impulsy rozwojowe, z których do dziś korzystamy”.
Uroczystość była też okazją do wręczenia prof. Harasimiukowi pierwszego jubileuszowego medalu 80-lecia UMCS.
Prof. Harasimiuk został odznaczony również Medalem „Zasłużony dla Miasta Lublin”, który wręczył mu prezydent Krzysztof Żuk w uznaniu za wybitne osiągnięcia w pracy naukowej, dydaktycznej oraz cenny wkład w rozwój lubelskiego szkolnictwa wyższego i z podziękowaniem za profesjonalizm oraz zaangażowanie na rzecz Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, a także umacnianie pozycji naszego miasta jako silnego ośrodka akademickiego. W swoim przemówieniu Prezydent powiedział: - „Myślę, że nie byłoby naszego miasta takim, jakim go dziś widzimy, bez zaangażowania prof. Harasimiuka i jego współpracowników wtedy, kiedy była tworzona Strategia Rozwoju Lublina (…). Za to w imieniu własnym i mieszkańców miasta chciałbym Panu podziękować”.
Listy gratulacyjne dla prof. Harasimiuka przesłali: Dariusz Wieczorek – minister nauki i szkolnictwa wyższego, Krzysztof Hetman – minister rozwoju i technologii, prof. Bronisław Sitek – przewodniczący Rady Doskonałości Naukowej, prof. Urszula Myga-Piątek, przewodnicząca Polskiego Towarzystwa Geograficznego.
Na koniec uroczystości głos zabrała dr Dominika Harasimiuk – córka Profesora: - „Przypadło mi dziś szczególne zadanie: być głosem mojego taty i podjąć próbę przekazania jego myśli związanych z UMCS, pracą akademicką i pracą na rzecz całej społeczności świata nauki (…). Choć niespodziewana choroba odebrała mojemu tacie sprawność fizyczną i głos, nie odebrała mu jednak zaangażowania, troski i serca dla spraw, którym poświęcił prawie całe życie. Dokładnie 75% jak sam kiedyś wyliczył zajmowały w jego życiu sprawy związane z Uniwersytetem, z którym nigdy nie potrafił się rozstać. Dopiero choroba zmusiła go do przejścia na emeryturę”.
Dr Dominika Harasimiuk przypomniała również przemówienie swojego ojca z 2011 r. z okazji jego 70. urodzin i 50-lecia pracy naukowej. Wspominał w nim wówczas osoby, które odegrały w jego życiu naukowym najważniejszą rolę. Córka prof. Harasimiuka przypomniała również, że jej tata był entuzjastą integracji europejskiej, a czas jego kadencji prorektorskich i rektorskich przypadł na okres przedakcesyjny i pierwsze lata członkostwa Polski w Unii Europejskiej: - „Miejsce Polski widział w Unii Europejskiej, a UMCS traktował jako centrum krzewiące jej ideę, również wobec naszych ukraińskich sąsiadów”.
Córka Profesora w imieniu całej rodziny podziękowała władzom rektorskim, dziekańskim, dyrektorom instytutów WNoZiGP, a także przyjaciołom i współpracownikom prof. Harasimiuka za uroczystość odnowienia doktoratu oraz wsparcie otrzymane po 24 sierpnia 2019 r.
Prof. dr hab. Marian Harasimiuk już w czasie studiów na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej (1959–1964) rozpoczął pracę naukową pod kierunkiem prof. Adama Malickiego, założyciela lubelskiego ośrodka geograficznego. W 1973 r. uzyskał stopień doktora w zakresie geomorfologii na podstawie pracy „Rozwój rzeźby Pagórów Chełmskich w trzeciorzędzie i czwartorzędzie”. Osiem lat później uzyskał stopień naukowy doktora habilitowanego na podstawie rozprawy „Rzeźba strukturalna Wyżyny Lubelskiej i Roztocza”. Tytuł profesora nadzwyczajnego otrzymał w 1990 r., a tytuł profesora zwyczajnego w 2001 r.
Od początku swojej pracy na Uczelni prof. Harasimiuk z pasją i zaangażowaniem poświęcał się działalności naukowej, dydaktycznej i organizacyjnej. Efektem tej pracy jest około 350 publikacji, wśród których znajduje się 5 książek oraz 9 arkuszy map geologicznych, składających się na Szczegółową Mapę Geologicznej Polski w skali 1:50 000, będącej jednym z największych przedsięwzięć powojennej geologii polskiej. Jednocześnie, jako bardzo aktywny i twórczy nauczyciel akademicki, wypromował ponad 300 magistrantów i inżynierów oraz 16 doktorów.
Profesor był powoływany i wybierany do pełnienia wielu istotnych funkcji w Uniwersytecie: kierownika Zakładu Geologii i Ochrony Litosfery (1991–2011), prodziekana Wydziału Biologii i Nauk o Ziemi (1987–1990), dziekana Wydziału Biologii i Nauk o Ziemi (1990–1993). W latach 1993–1999 pełnił funkcję prorektora, a w latach 1999–2002 i 2002–2005, rektora UMCS.
Prof. M. Harasimiuk uczestniczył w wielu działaniach na rzecz rozwoju Lublina i województwa lubelskiego oraz ochrony środowiska regionu. Wielokrotnie pełnił funkcje w wojewódzkich organach doradczych związanych z ochroną środowiska. Był przewodniczącym Rady Naukowej Zespołu Lubelskich Parków Krajobrazowych, członkiem Rad Naukowych Parków Narodowych: Poleskiego i Roztoczańskiego, członkiem Rady Rozwoju Lublina, a także wiceprzewodniczącym Komitetu Nauk Geograficznych Polskiej Akademii Nauk, członkiem Polskiego Towarzystwa Geograficznego, Polskiego Towarzystwa Geologicznego i Stowarzyszania Geomorfologów Polskich. Od 2002 do 2005 r. kierował Konferencją Rektorów Uniwersytetów Polskich. Był wiceprzewodniczącym Rady Naukowej Państwowego Instytutu Geologicznego oraz członkiem Rady Nauki przy MNiSW.
Za wybitne osiągnięcia na polu naukowym oraz za działalność społeczną prof. Harasimiuk został wyróżniony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Krzyżem Zasługi, Medalem Komisji Edukacji Narodowej oraz tytułem „Zasłużony dla Lubelskiego Środowiska Naukowego”. W 2005 r. otrzymał godność doktora honoris causa Uniwersytetu w Dniepropietrowsku (Ukraina), a w 2017 – Medal Prezydenta Miasta Lublin.
