Realizacja zajęć z „Projektowania uniwersalnego" na Wydziale Nauk o Ziemi i Gospodarki Przestrzennej

Zadanie skierowane jest do 75 studentów z Wydziału Nauk o Ziemi i Gospodarki Przestrzennej

Uczestnikami zajęć będą studenci z kierunku studiów:

1) Gospodarka przestrzenna15 osób – studenci II roku studiów stacjonarnych I stopnia:

  • w module I studenci wezmą udział podczas III semestru studiów w roku akademickim 2020/2021
  • w module II studenci wezmą udział podczas IV semestru studiów w roku akademickim 2020/2021

Moduł I
Przedmiot I
Projektowanie uniwersalne definiowanie potrzeb i ograniczeń użytkowników przestrzeni w wymiarze 30 godz. dydaktycznych, w tym:

  • wykłady – 10 godz. dydaktycznych
  • warsztaty symulacyjne i konsultacje projektowe – 20 godz. dydaktycznych

Ramowy program zajęć:

  1. Studenci zapoznają się z różnymi formami niepełnosprawności, ograniczeń w dostępności do projektów oraz formami wykluczenia społecznego ze względu na projektowanie
  2. Uczestnicy poznają różne formy wykluczenia w projektowaniu oraz zapoznają się z metodami zdobywania wiedzy na temat potrzeb użytkowników: np. obserwacje antropologiczne w projektowaniu, wywiady/ankiety, symulacje niepełnosprawności, testowanie prototypów oraz metody z obszaru projektowania uniwersalnego (elementy: design thinking, designu partycypacyjnego ) na podstawie przykładów dobrych praktyk

Podczas zajęć zyskują przygotowanie teoretyczne z zakresu kreatywnego podejścia do rozwiązywania problemów, umiejętności miękkie pogłębienie empatii, zasady svoir viveru w relacjach z osobami niepełnosprawnymi pracując w grupach i na zasadzie warsztatów symulacyjnych.

Termin realizacji zajęć: III semestr studiów I stopnia
Prowadzący zajęcia: wykładowcy WNoZiGP 
Miejsce realizacji zajęć: WNoZiGP UMCS

Moduł II
Przedmiot II
Partycypacyjne projektowanie uniwersalne w gospodarce przestrzennej w wymiarze 30 godz. dydaktycznych, w tym:

  • warsztaty
  • warsztaty symulacyjne
  • konsultacje projektowe w terenie

Ramowy program zajęć:

Na podstawie wiedzy zdobytej na przedmiocie Projektowanie uniwersalne potrzeby i ograniczenia użytkowników przestrzeni studenci określają w realnej przestrzeni bariery dostępności i proponują takie rozwiązania przestrzenne, które eliminujące te bariery. Następnie konsultują zaproponowane rozwiązania z użytkownikami końcowymi i przy ich partycypacji weryfikują swoje projekty. Praca odbywa się w grupach /zespołach projektowych. Zajęcia kończą się forum i wystawą projektów z udziałem użytkowników końcowych, przedstawicieli samorządu oraz władz uczelni.

 Propozycja treści realizowanych na przedmiocie:

  1. Przedstawienie potrzeb przestrzennych użytkowników przestrzeni wynikających z potrzeb użytkowych, kulturowych, psychologicznych, ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb osób z niepełnosprawnościami
  2. Percepcja przestrzeni i wynikające z niej ograniczenia dostępności
  3. Przedstawienie standardów projektowania przestrzeni otwartych z uwzględnieniem różnych grup użytkowników, w tym osób z niepełnosprawnościami
  4. Uwarunkowania prawne projektowania przestrzeni otwartych odnoszących się do jej dostępności
  5. Techniki sporządzania audytu przestrzeni otwartych pod kątem dostępności dla różnych grup użytkowników
  6. Partycypacja osób z niepełnosprawnościami w planowaniu przestrzennym
  7. Prezentacja przykładów dobrych praktyk
  8. Przygotowanie audytu wybranej przestrzeni pod kątem dostępności dla różnych grup użytkowników sformułowanie zaleceń do podniesienia dostępności wybranej przestrzeni
  9. Przygotowanie projektu urbanistycznego danej przestrzeni pod kątem projektowania uniwersalnego
  10. Konsultacje społeczne z udziałem użytkowników końcowych
  11. Organizacja forum dyskusyjnego i wystawy projektów z udziałem użytkowników końcowych, samorządu i władz uczelni.

Termin realizacji zajęć: IV semestr studiów I stopnia
Prowadzący zajęcia: wykładowcy WNoZiGP
Miejsce realizacji zajęć: budynek WNoZiGP UMCS oraz wybrane przestrzenie publiczne na terenie Uczelni i miasta Lublin - wybrane przez studentów

 

2) Turystyka i rekreacja – 60 osób (2 edycje po 30 osób) – studenci II roku studiów stacjonarnych I stopnia:

I edycja (2 grupy x 15 osób)

  • w module I studenci wezmą udział podczas III semestru w roku akademickim 2020/2021
  • w module II studenci wezmą udział podczas IV semestru w roku akademickim 2020/2021

II edycja (2 grupy x 15 osób)

  • w module I studenci wezmą udział podczas III semestru w roku akademickim 2021/2022
  • w module II studenci wezmą udział podczas IV semestru w roku akademickim 2021/2022

Moduł I
Przedmiot I
Oczekiwania i bariery osób o specjalnych potrzebach a dostępność usług turystycznych w wymiarze 15 godzin dydaktycznych, w tym:

  • wykład – 8 godz. dydaktycznych
  • spotkania konsultacyjne z osobami o specjalnych potrzebach (seniorzy, osoby z niepełnosprawnościami, rodziny z dziećmi, kobiety ciężarne, itd. ) – 2 godz. dydaktyczne
  • warsztaty symulacyjne – 5 godz. dydaktycznych

Ramowy program zajęć:

  1. Charakterystyka grup społecznych o obniżonej funkcjonalności i wykluczonych społecznie ich problemy, ograniczenia i potrzeby (wykład, warsztaty symulacyjne)
  2. Formy wykluczenia społecznego: przestrzenne, cyfrowe, komunikacyjne, społeczne (wykład, warsztaty symulacyjne)
  3. Typy niepełnosprawności i wynikające z nich problemy, ograniczenia i potrzeby (wykład, warsztaty symulacyjne)
  4. Problemy organizacji turystyki dla osób o specjalnych potrzebach (wykład)
  5. Savoir vivre w kontaktach z osobami niepełnosprawnymi (warsztaty symulacyjne)
  6. Osoby o specjalnych potrzebach a możliwości i ograniczenia ich uczestnictwa w turystyce (spotkania konsultacyjne)

Podczas warsztatów symulacyjnych studenci z wykorzystaniem specjalistycznego sprzętu (m. in. wózek inwalidzki, wózek dziecięcy bliźniaczy, laska dla osoby niewidomej, laska ortopedyczna, kule ortopedyczne, symulator starości, symulator wad wzroku, ortezy na kończyny dolne i górne, słuchawki – ochronniki słuchu) wcielają się w rolę osób o specjalnych potrzebach i próbują wykonać różne codzienne czynności. Po zakończeniu ćwiczeń sporządzą raporty dotyczące funkcjonowania takich osób oraz trudności i ograniczeń, z jakimi się spotykają. W ramach warsztatów symulacyjnych studenci odgrywają także scenki z zakresu savoir vivre w kontaktach z osobami niepełnosprawnymi.

W części podsumowującej warsztaty symulacyjne uczestniczą osoby o specjalnych potrzebach, które komentują i uzupełniają obserwacje i wnioski studentów oraz oceniają prawidłowość zachowania studentów w odgrywanych scenkach z zakresu savoir vivre.

W ramach spotkań konsultacyjnych z osobami o specjalnych potrzebach studenci gromadzą informacje dotyczące ich uczestnictwa w turystyce: możliwości uczestnictwa, barier, problemów, potrzeb w tym zakresie.

Przedmiot II
Turysta o specjalnych potrzebach w przestrzeni turystycznej w wymiarze 15 godzin dydaktycznych (2 dni), w tym:

  • zajęcia terenowe
  • warsztaty kameralne

Ramowy program zajęć:

Zajęcia terenowe
Studenci wcielają się w rolę różnych osób o specjalnych potrzebach, korzystając ze sprzętu specjalistycznego sprzętu (m. in. wózek inwalidzki, wózek dziecięcy bliźniaczy, laska dla osoby niewidomej, laska ortopedyczna, kule ortopedyczne, symulator starości, symulator wad wzroku, ortezy na kończyny dolne i górne, słuchawki - ochronniki słuchu) i w rzeczywistej przestrzeni wcielają się w rolę osób o specjalnych potrzebach korzystających z dostępnych usług i produktów turystycznych (korzystanie z informacji turystycznej, usług biura turystycznego, stron internetowych, transportu, tras turystycznych, obiektów hotelowych i gastronomicznych itd.). Podczas zajęć studenci sporządzają dokumentację fotograficzną i filmową.

Warsztaty kameralne
Podczas warsztatów kameralnych studenci sporządzają raporty z wrażeń i doświadczeń zgromadzonych w ramach zajęć terenowych. W kolejnym etapie warsztatów studenci referują wyniki obserwacji. Ponadto określają co należałoby zmodyfikować w istniejącej infrastrukturze i usługach turystycznych, aby poprawić ich dostępność. W tej części zajęć uczestniczą osoby o specjalnych potrzebach oraz przedstawiciele branży turystycznej oraz samorządu lokalnego (wydział ds. turystyki).

Termin realizacji zajęć: III semestr studiów I stopnia
Prowadzący zajęcia: wykładowcy WNoZiGP
Miejsce realizacji zajęć: WNoZiGP UMCS, zajęcia terenowe Lublin

 

Moduł II
Przedmiot III
Organizacja turystyki a specjalne potrzeby klientów w wymiarze 15 godzin dydaktycznych (2 dni), w tym:

  • wyjazd studyjny
  • warsztaty symulacyjne
  • warsztaty kameralne

Ramowy program zajęć:

Wyjazd studyjny
Studenci biorą udział w wyjeździe studyjnym, zorganizowanym przez podmiot specjalizujący się w turystyce osób o specjalnych potrzebach. W czasie wyjazdu studenci zapoznają się z różnymi aspektami organizacji i realizacji turystyki z uwzględnieniem specjalnych potrzeb klientów (organizacja transportu, wyżywienia, noclegów, pilotaż i przewodnictwo imprezy, opracowanie programu itd.). Podczas wyjazdu studenci zaobserwują tzw. dobre praktyki w turystyce, np.: odwiedzą placówkę hotelową, miejsce rekreacji, informację turystyczną, trasę turystyczną, punkt gastronomiczny i inne produkty turystyczne, dostosowane do potrzeb grup społecznych o różnych potrzebach. Podczas wyjazdu studenci będą mieli okazję prowadzić rozmowy z pracownikami branży turystycznej na temat projektowania uniwersalnego oferty turystycznej. Podczas wyjazdu studenci gromadzą dokumentację fotograficzną, filmową oraz notatki z rozmów.

Warsztaty symulacyjne
W ramach wyjazdu odbędą się także warsztaty symulacyjne z wykorzystaniem sprzętu specjalistycznego sprzętu (m. in. wózek inwalidzki, wózek dziecięcy bliźniaczy, laska dla osoby niewidomej, laska ortopedyczna, kule ortopedyczne, symulator starości, symulator wad wzroku, ortezy na kończyny dolne i górne, słuchawki - ochronniki słuchu). Studenci wcielą się w rolę osób o specjalnych potrzebach i będą testowali usługi i produkty turystyczne demonstrowane podczas wyjazdu.

Warsztaty kameralne
Na podsumowanie wyjazdu odbędą się warsztaty kameralne. W ramach warsztatów studenci przygotowują raporty z doświadczeń produktów i usług turystycznych poznanych w ramach wyjazdu studyjnego. Studenci ocenią użyteczność i stopień dostosowania oferty turystycznej dla osób o specjalnych potrzebach. Wyniki zajęć terenowych będą wykorzystane w dalszym etapie kształcenia w zakresie projektowania uniwersalnego.

Termin realizacji zajęć: IV semestr studiów I stopnia
Prowadzący zajęcia: wykładowcy WNoZiGP
Miejsce realizacji zajęć: w terenie (Polska)

Przedmiot IV
Projektowanie uniwersalne w turystyce w wymiarze 15 godz. dydaktycznych, w tym:

  • konwersatorium – 7 godz. dydaktycznych
  • warsztaty projektowe – 8 godz. dydaktycznych

Ramowy program zajęć:

Konwersatoriu
1. Zasady projektowania uniwersalnego
2. Zastosowanie projektowania uniwersalnego w turystyce
  2.1. Przygotowanie oferty turystycznej
    2.1.1. Planowanie

  • diagnoza grupy docelowe
  • diagnoza środowiskowa
  • diagnoza możliwości

    2.1.2. Programowanie

  • projektowanie programu imprezy z uwzględnieniem potrzeb różnych grup społecznych
  • dostosowanie tras turystycznych i stref rekreacyjnych

    2.1.3. Zamawianie świadczeń

  • planowanie i rezerwacja usług (organizacja transportu, dostosowanie bazy noclegowej i gastronomicznej)

  2.2. Realizacja
    2.2.1. Realizacja świadczeń zgodnie z programem
    2.2.2. Obsługa klienta o specjalnych potrzebach

  • komunikacja z klientem
  • animacja czasu wolnego
  • pilotaż i przewodnictwo wycieczek
  • informacja turystyczna

3. Wykorzystanie nowoczesnych technologii w obsłudze turystów o specjalnych potrzebach

  • strony internetowe
  • aplikacje mobilne 

Warsztaty projektowe
Studenci podzieleni na zespoły otrzymują zadania projektowe dotyczące różnych usług, produktów, rozwiązań w zakresie turystyki, w których realizacji uwzględniają zasady projektowania uniwersalnego oraz potrzeby różnych grup społecznych , np.: projekt punktu informacji turystycznej, strefy rekreacyjnej, ścieżki multisensorycznej, imprezy turystycznej, zajęć animacyjnych itp. W zespołach projektowych uczestniczą przedstawiciele różnych grup osób o specjalnych potrzebach (w tym niepełnosprawni), przedstawiciele branży turystycznej . Projekty przygotowane przez zespoły są demonstrowane i dyskutowane na forum całej grupy uczestniczącej w zajęciach. Efekty prac zespołów zostaną udostępnione szerszej opinii publicznej (foldery, postery, strona internetowa, portale społecznościowe) na forum publicznym z udziałem przedstawicieli samorządu i władz uczelni.

Termin realizacji zajęć: IV semestr studiów I stopnia
Prowadzący zajęcia: wykładowcy WNoZiGP
Miejsce realizacji zajęć: WNoZiGP UMCS

 

W 2023 r. przedmioty zrealizowane w ramach projektu zostaną ujęte w programach studiów jako zajęcia obowiązkowe.

Załączniki