Na początku roku akademickiego na Wydziale Politologii i Dziennikarstwa zgodnie z zarządzeniem Rektora UMCS zostały wprowadzone pewne zmiany organizacyjne, m.in. utworzono Instytut Stosunków Międzynarodowych, a Instytutem Nauk o Polityce i Administracji kierują nowe władze. Jak po tych zmianach wygląda struktura INoPiA?
Obecnie w Instytucie funkcjonuje pięć Katedr: Administracji Publicznej, Myśli Politycznej i Komunikowania Politycznego, Ruchów Politycznych i Badań Etnicznych, Systemów Politycznych i Praw Człowieka oraz Teorii i Metodologii Nauk o Polityce i Administracji. Ponadto w strukturze Instytutu wyodrębnione są dwa Zespoły: Badań Propagandy i Dezinformacji oraz Badań Rywalizacji Wyborczej i Marketingu Politycznego. Celem działania pierwszego z nich jest systematyzacja i intensyfikacja badań dotyczących propagandy i dezinformacji. Z kolei drugi koncentruje swoją uwagę na prawie wyborczym, strategiach politycznych, kampaniach wyborczych i referendalnych, partiach i marketingu politycznym oraz komunikacji. Ogółem w Instytucie zatrudnionych jest 41 pracowników, w tym 40 na etatach naukowo-badawczych oraz jeden na etacie dydaktycznym. W gronie kadry INoPiA jest dwóch cudzoziemców.
Mimo zmian strukturalnych, nazewnictwo Katedr pozostało, podobnie jak większość pracowników. Jednak naukowcy, którzy zajmowali się badaniami międzynarodowymi, przeszli do Instytutu Stosunków Międzynarodowych.
Jakie działania badawcze są podejmowane w Instytucie?
INoPiA jest sukcesorem Wydziału Politologii, w tym przede wszystkim prowadzonych w nim badań politologicznych. To jednostka rozpoznawalna na arenie krajowej i międzynarodowej. Od zawsze celem jego działania było prowadzenie badań naukowych na wysokim poziomie, zarówno tych indywidualnych, jak i zespołowych, które są użyteczne dla podmiotów społecznych i gospodarczych. Co ważne, Instytut ma duże sukcesy w pozyskiwaniu zewnętrznych źródeł finansowania badań. Obecnie realizowane są w nim projekty finansowane m.in. ze środków Narodowego Centrum Nauki (konkursy OPUS), ówczesnego Ministerstwa Edukacji i Nauki, Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (Program Operacyjny Inteligentny Rozwój 2014–2020), Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej oraz Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.
Ponadto w Instytucie promowane są działania mające walor aplikacyjny i ekspercki. Współpracujemy z Centrum Sztucznej Inteligencji i Modelowania Komputerowego UMCS – interdyscyplinarną jednostką prowadzącą prace badawczo-rozwojowe, wdrożeniowe oraz komercjalizację wyników badań naukowych (dr Monika Szkarłat, kieruje tam Zespołem ds. prawnych i społecznych). Dostrzegamy wartość sztucznej inteligencji w badaniach i otwieramy się na możliwości z tym związane. Mamy pełną świadomość, że nauka w najbliższym czasie będzie się bardzo zmieniała i że sztuczna inteligencja wchodzi do sfery naukowej.
Nasi pracownicy prowadzą również działalność ekspercką, są aktywni m.in. w gremiach doradczych MEiN (obecnie MNiSW), Prezydium Komitetu Badań Polarnych PAN, Zespole ds. Polityki Polarnej Państwa czy też w Komisji Administracji Publicznej PAN. Instytut jest członkiem European Science Diplomacy Alliance – sieci eksperckiej powstałej na bazie trzech projektów badawczych finansowanych z programu Horyzont 2020, poświęconych tematyce dyplomacji naukowej. Obecnie sieć stanowi zaplecze eksperckie dla Komisji Europejskiej i innych instytucji UE. W tym kontekście INoPiA podejmuje intensywne starania zmierzające do poszerzenia grona partnerów zagranicznych, co ma skutkować intensyfikacją aplikowania o międzynarodowe projekty badawcze.
Badania są prowadzone w ramach poszczególnych katedr. Dotyczą m.in. administracji, zarówno tej rządowej, jak i samorządowej; społeczeństwa obywatelskiego, partycypacji obywatelskiej; zmian zachodzących w systemach politycznych na świecie; myśli politycznej i komunikowania oraz kwestii powiązanych z migracjami i problematyką etniczną.
Jaką ma Pani wizję funkcjonowania tej jednostki w przyszłości?
Przede wszystkim chciałabym poszerzyć współpracę z otoczeniem społeczno-gospodarczym. Zależy mi na tym, aby prowadzone badania były użyteczne, stąd współpraca z interesariuszami zewnętrznymi. Postrzegam ją jako korzyść obopólną, tzn. my możemy dostarczyć wiedzy, a w zamian oczekujemy opinii osób niebędących naukowcami na temat prowadzonych przez nas badań. Natomiast drugi komponent to zintensyfikowanie współpracy międzynarodowej z ośrodkami ulokowanymi zarówno w Europie Środkowej i Wschodniej, jak i w Europie Zachodniej.
Poza działaniami na rzecz wzmacniania prestiżu i marki Instytutu, priorytetem jest dla mnie dbałość o pracowników, w tym przede wszystkim wspieranie ich rozwoju naukowo-badawczego oraz awansów. Dlatego zachęcam pracowników do składania wniosków w różnego typu konkursach grantowych, zarówno krajowych, jak i międzynarodowych, czyli do pozyskiwania środków na badania i projekty.
Jest Pani dyrektorem Instytutu od niedawna. Czy pełnienie tej funkcji traktuje Pani jako nowe wyzwanie w swojej karierze zawodowej?
To z jednej strony zaszczyt, że ta funkcja została mi powierzona, a z drugiej – poczucie obowiązku; żeby ten Instytut, który ma najdłuższą historię spośród trzech instytutów ulokowanych na Wydziale, dalej się rozwijał. Moim celem jest dbałość nie tylko o jakość badań naukowych, ale także o dobre relacje w zespole. Mam nadzieję, że uda mi się stworzyć atmosferę życzliwości i wspierać pracowników w ich dążeniach i rozwoju.
Rozmawiała Magdalena Cichocka
Fot. Bartosz Proll
