„Zatrzymaj się. Oto obok ciebie jest inny człowiek” - apelował kiedyś Ryszard Kapuściński nawiązując do filozofii Emmauela Levinasa. Dziś, w obliczu tempa współczesnego życia, zatracając się w pośpiechu codzienności, często zapominamy, że oprócz nas jest jeszcze ktoś inny, nie dostrzegamy również jego indywidualnych potrzeb. – A przecież ważny jest każdy człowiek. I taki dzień jak Międzynarodowy Dzień Osób z Niepełnosprawnościami pozwala o tym przypomnieć, tym bardziej że żyjemy w czasach, gdzie wszyscy gdzieś biegną – przypomina Alicja Borzęcka-Szajner, dyrektor Centrum Kształcenia i Obsługi Studiów UMCS i podkreśla, że warto zatrzymać się choć na chwilę i rozejrzeć wokół siebie, by poznać i zrozumieć potrzeby innych.
- Międzynarodowy Dzień Osób z Niepełnosprawnościami widzę jako dzień podsumowania tego, co zrobiliśmy jako społeczność w kierunku zapewnienia równych praw osobom z niepełnosprawnościami – dodaje Wojciech Góra, kierownik Biura ds. Osób z Niepełnosprawnościami i Wsparcia Psychologicznego i zwraca uwagę, że analiza dotychczasowych działań, skłania do zastanowienia się, jakie kroki możemy podjąć, aby jeszcze skuteczniej eliminować bariery w zakresie dostępności architektonicznej, informacyjno-komunikacyjnej, cyfrowej czy wsparcia edukacyjnego oraz ograniczeń społecznych, z którymi na co dzień spotykają się osoby z różnymi niepełnosprawnościami.
- Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej od lat podejmuje wiele działań na rzecz osób z niepełnosprawnościami, zarówno w zakresie wsparcia indywidualnego, jak i rozwiązań systemowych – zaznacza Alicja Borzęcka-Szajner. To właśnie, dzięki temu nasza Alma Mater stanowi dobry przykład uczelni angażującej się w tworzenie środowiska przyjaznego, otwartego i dostępnego dla wszystkich, opartego na zaufaniu i dobrych praktykach. Od kilku lat UMCS realizuje założenia Deklaracji Społecznej Odpowiedzialności Uczelni, promując ideę zrównoważonego rozwoju i społecznej odpowiedzialności w programach edukacyjnych, badaniach naukowych czy rozwiązaniach stricte zarządczych i organizacyjnych. Utworzony na początku tego roku Zespół ds. dostępności, w skład którego wchodzą przedstawiciele różnych jednostek, pod przewodnictwem prorektora ds. rozwoju i współpracy z gospodarką dra hab. Zbigniewa Pastuszaka, prof. UMCS, czuwa nad działaniami związanymi z realizacją ustaw dotyczących zapewnienia dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami i dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych, a także przyjętych przez UMCS Strategii Odpowiedzialności Społecznej na Rzecz osób z niepełnosprawnościami oraz Strategii Projektowania Uniwersalnego. - Obydwa dokumenty wraz z ustawami stanowią podstawę do planowania oraz realizacji działań na rzecz osób z niepełnosprawnościami podejmowanymi na naszej Uczelni – zapewniają pracownicy Biura ds. Osób z Niepełnosprawnościami i Wsparcia Psychologicznego, działającego w ramach Centrum Kształcenia i Obsługi Studiów UMCS i dodają, że wszelkie aktywności w ramach tych strategii są wobec siebie kompatybilne, a w wielu przypadkach nie mogą wręcz bez siebie funkcjonować.
Warto podkreślić, że ostatnie lata to czas wielu intensywnych projektów edukacyjnych, wpisujących się realizację przyjętych strategii. Można tu wymienić takie inicjatywy jak choćby: „Działalność dydaktyczna uczelni”, „Uniwersalność +”, „Innowacyjne zasoby edukacyjne w kształceniu zdalnym”, „Przyjazny Uniwersytet edycja – VIII”, „Asystent studenta z ASD”, „Dni Świadomości autyzmu – język autyzmu”, skupiających się na inkluzywności i dostosowaniu do różnorodnych potrzeb studentów.
Realizowane na UMCS liczne szkolenia, m.in. warsztaty psychologiczne dla studentów, z savoir-vivre wobec osób z niepełnosprawnościami, a także wykłady ogólnouniwersyteckie czy konferencje bez wątpienia zwiększają świadomość dotyczącą niepełnosprawności oraz kryzysów psychicznych.
Ponadto studenci, studentki, pracownicy i pracowniczki UMCS mogą liczyć w każdej chwili na wsparcie psychologiczne, (zarówno te indywidualne, jak i grupowe), oferowane przez doświadczonych psychologów zatrudnionych w Biurze ds. Osób z Niepełnosprawnościami i Wsparcia Psychologicznego, dzięki zaangażowaniu Zespołu OPTIMUM oraz Punktu Wsparcia i Psychoedukacji SENSUM. Konsultacji i porad w tym zakresie udziela również Akademickie Centrum Wsparcia oraz Biuro Rozwoju Kompetencji UMCS.
- Pracowniczki i pracownicy Biuro ds. Osób z Niepełnosprawnościami i Wsparcia Psychologicznego w indywidualny sposób podchodzą do każdej osoby i jest to podejście oparte na zaufaniu, które nie tylko decyduje o możliwości praktycznego rozwiązania konkretnego problemu, ale jest również wyrazem troski i poszanowania dla człowieka jako jednostki – podkreśla Alicja Borzęcka-Szajner i zapewnia, że biuro działa zgodnie z uchwałą Prezydium KRASP z 2 czerwca 2016 r. w sprawie wyrównywania szans edukacyjnych studentów z niepełnosprawnościami w dostępie do kształcenia w szkołach wyższych.
Z kolei Centrum Kultury Fizycznej UMCS odpowiada za wsparcie w zakresie rozwoju sportowego. We współpracy m.in. ze Zrzeszeniem Studentów Niepełnosprawnych „Alter Idem”, wspomnianym już Biurem ds. Osób z Niepełnosprawnościami i Wsparcia Psychologicznego oraz Centrum Promocji, organizuje zajęcia usprawniające w pływaniu, gimnastyce czy w grze boccia, a także cieszące się ostatnio dużą popularnością cykliczne imprezy integracyjne, tj. Integracyjny Turniej w Piłce Siatkowej na Siedząco czy Akademicki Turniej o Puchar Rektora UMCS „Boccia Cup”, promujące aktywność fizyczną i pokazujące, że sport jest dla każdego.
Ponadto głównie założenia Strategii Projektowania Uniwersalnego w zakresie niwelowania barier w dostępności architektonicznej, cyfrowej czy komunikacyjno-informacyjnej UMCS realizuje m.in. w działaniach obejmujących remonty i przebudowy w celu dostosowywania budynków oraz infrastruktury uczelni do potrzeb osób z niepełnosprawnościami, a także m.in. poprzez ulepszanie i wsparcie bezpłatnej aplikacji MobiWsparcie UMCS. W tego typu aktywności wpisuje się także wprowadzenie w dziekanatach wszystkich Wydziałów usługi tłumacza PJM on-line.
To oczywiście tylko wybrane działania, pokazujące zaangażowanie UMCS w kierunku dostępności i wyrównywania szans. - Warto podkreślić, że UMCS wychodząc naprzeciw potrzebom osób z niepełnosprawnościami stale się rozwija i dokłada wszelkich starań, aby nasza Uczelnia stała się miejscem dostępnym dla osób z różnymi potrzebami - podsumowują pracownicy Biura ds. Osób z Niepełnosprawnościami i Wsparcia Psychologicznego.
W Międzynarodowym Dniu Osób z Niepełnosprawnościami warto przywołać słowa Helen Keller, amerykańskiej pisarki, pedagożki, obrończyni osób niepełnosprawnych, pierwszej osoby głuchoniewidomej, która uzyskała tytuł Bachelor of Arts i która swoim życiem udowodniła, że niepełnosprawność nie jest przeszkodą w osiąganiu celów. Helen Kellen powiedziała: „Nie ma przeszkód, które nie mogą zostać pokonane. Nie ma marzeń, które nie mogą stać się rzeczywistością”. Niech zatem te słowa staną się inspiracją do dalszych działań w walce o równość, a także w tworzeniu społeczności opartej na zrozumieniu i szacunku do drugiego człowieka. Społeczności, w której wsparcie dla osób z niepełnosprawnościami stanie się naturalną i integralną częścią naszego codziennego życia.
