Centrum Prasowe UMCS

Publikacja, zawierająca kompleksowe opracowanie źródeł ze stanowiska archeologicznego w Dubecznie, pow. włodawski, jest efektem studiów przeprowadzonych w ramach projektu realizowanego w Instytucie Archeologii UMCS w latach 2018–2019. Badania i książkę dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury (nr zadania: 3354/18/ FPK/NID). Opracowanie zbiorowe, pod redakcją Haliny Taras, ukazało się drukiem w Wydawnictwie UMCS i Ars Libri pod koniec 2019 r.

Książka zawiera wyniki analizy źródeł archeologicznych pozyskanych w trakcie badań wykopaliskowych przeprowadzonych w drugiej połowie lat 80. XX w., a także pochodzących z badań powierzchniowych w okolicach stanowiska 1 w Dubecznie oraz analizę środowiska naturalnego tego terenu. W studiach źródłowych uczestniczyli głównie archeolodzy i przyrodnicy z UMCS-u – z Instytutu Archeologii (J. Libera, H. Taras, A. Zakościelna i W. Kozak-Zychman), Katedry Geomorfologii i Paleogeografii (P. Demczuk i J. Reder), Katedry Geologii, Gleboznawstwa i Geoinformacji (M. Huber) – oraz z Muzeum Ziemi Chełmskiej im. W. Ambroziewicza w Chełmie (A. Bronicki), Instytutu Archeologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu (G. Osipowicz) i Instytutu Archeologii i Etnologii PAN w Krakowie (A. Rauba-Bukowska).

Bogato ilustrowana monografia zawiera zarówno wyniki standardowego postępowania badawczego odnośnie do zabytków ceramicznych, organicznych i kamiennych, jak też specjalistycznych analiz laboratoryjnych – mikroskopowe badania mineralogiczno-petrograficzne ceramiki oraz przedmiotów kamiennych i badania narzędzi krzemiennych, skierowane na identyfikacje ich rzeczywistej funkcji. Dużą uwagę poświęcono rekonstrukcji pradziejowych procesów osadniczych, zarówno w obrębie stanowiska 1, jak też w rejonie miejscowości Dubeczno – w promieniu pięciu kilometrów od tego stanowiska. Do najważniejszych ustaleń należą wnioski odnoszące się do reguł obrzędowych zaobserwowanych w zbadanym na tym stanowisku kurhanie. Obiekt, przykrywający zbiorowy pochówek o charakterze wtórnym, jest przykładem szczególnej roli ognia w wierzeniach tutejszej społeczności i wykazuje podobieństwo do tzw. zolników, typowych zwłaszcza dla społeczności stepów pontyjskich.

Książka wprowadza do obiegu naukowego dużą pulę źródeł z Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego, jednego z regionów słabiej rozpoznanych pod względem archeologicznym. Wraz z towarzyszącym jej popularnonaukowym folderem stanowi przyczynek do promocji dziedzictwa archeologicznego tej części Polski.

Halina Taras