Instytut Nauk o Ziemi i Środowisku

Z wielką przyjemnością informujemy o kolejnej publikacji nt. badań polarnych prowadzonych przez trzech pracowników naszego Instytutu: dr hab. Waldemara Kociubę, prof. UMCS, dr Grzegorza Gajka i dr Łukasza Franczaka:

Kociuba, W., Gajek, G., Franczak, Ł., 2021. A Short Time Repeat TLS Survey to Estimate Rates of Glacier Retreat and Patterns of Forefield Development (Case Study: Scottbreen, SW Svalbard). Resources 10 (1), 2. https://doi.org/10.3390/resources10010002

Praca przedstawia wyniki porównawczych analiz wysokorozdzielczych numerycznych modeli terenu (ang. DEM of Difference - DoD) uzyskanych na bazie pomiarów naziemnego skaningu laserowego (ang. TLS). Badania przeprowadzone w sierpniu 2013 wykazały znaczne tempo recesji Lodowca Scotta. Jest to niewielki lodowiec (~4 km²), położony w NW części Wedel-Jarlsberg Land (Svalbard), którego przedpole jest odwadniane i modelowane przez proglacjalną rzekę Scott’a. Pomiary TLS wykonano dwukrotnie w odstępie 3 tygodni z 5 stanowisk pomiarowych. Uzyskany w postaci chmury punktów trójwymiarowy model terenu objął czoło lodowca Scott’a oraz strefę jego bezpośredniego przedpola o łącznej powierzchni 205 389 m², w 31% zajętą przez czoło lodowca. Otrzymane chmury punktów o gęstości od 91 do 336 pt m^-2 przetworzono do numerycznych modeli terenu (DTM) o rozdzielczości 0.1m. W odstępie 3 tygodni stwierdzono cofnięcie się czoła lodowca o od 3 do 9 m (średnio 5 m), któremu towarzyszyło obniżenie się powierzchni o 0,86 m (±0,03 m) i zmniejszenie objętości lodu o 53 475 m³ (±1 761 m³). W wyniku recesji powierzchnia niezlodowacona zwiększyła się o 4 549 m² (~5%), co skutkowało znacznym przekształceniem form przedpola. Analizy DoD wykazały: (i) obniżenie się powierzchni lodowca w wyniku intensywnego topnienia oraz (ii) przewagę akumulacji w strefie marginalnej lodowca. W strefie przedpola zdeponowane zostało 17 570 m³ (±1172 m³) osadów (na 41 451 m²). Erozja pokryw osadowych o objętości 11 974 m³ (±1 313 m³) objęła powierzchnię 46 429 m² (53%) i przejawiała się głownie w podmywaniu brzegów i pogłębianiu den koryt potoków proglacjalnych, a także wymywaniu dolnych partii pagórów morenowych i rozmywaniu stożków napływowych.

Publikacja jest jednym z wyników wspólnych działań naukowych ww. autorów prowadzonych w ramach projektu Narodowego Centrum Nauki 2011/01/B/ST10/06996 „Mechanizmy transportu fluwialnego i dostawy rumowiska do koryt rzek arktycznych o różnym reżimie hydrologicznym (Spitsbergen SW) oraz Badań Statutowych WNoZiGP UMCS.

Dostęp do tego artykułu jest otwarty (Open Acces). 

Według aktualnego Wykazu Czasopism MNiSzW artykuł opublikowany w Resources to 100 punktów. 

Bezpośredni link do ww. publikacji

Wykaz publikacji pracowników INoZiŚ UMCS