Tegoroczna edycja Międzynarodowego Dnia Krajobrazu to wydarzenie wyjątkowe, które w sposób szczególny koncentruje się na „Drzewie w krajobrazie”. Inicjatorem jest Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska (GDOŚ), która w 2016 roku po raz pierwszy ogłosiła 20 października Dniem Krajobrazu. Dzień ten został wybrany celowo, ponieważ to właśnie wtedy – w 2000 roku sporządzona została Europejska Konwencja Krajobrazowa. Z kolei w 2017 roku Rada Europy oficjalnie ogłosiła 20 października Międzynarodowym Dniem Krajobrazu.
Szata roślinna oddziałuje na każdą ze sfer Ziemi, a tym samym zachodzące na niej zjawiska. Jednym z kluczowych elementów, pełniącym szczególną rolę w ekosystemie, są drzewa. Spotykamy je na swej drodze codziennie. Tworzą lasy, zagajniki, przydrożne szpalery, dają upragniony cień na skwerach i placach. Zgodnie z cyklem pór roku cieszą ludzkie oczy, zmieniając swe barwy. Rosną one pojedynczo lub w zagęszczeniu, niejednokrotnie decydując o charakterze danego miejsca.
Drzewa pełnią w naszym otoczeniu różnorodne funkcje – od retencyjnej, przez oczyszczanie powietrza i zapobieganie erozji, dają również schronienie niezliczonym gatunkom zwierząt, aż wreszcie wzbogacają krajobraz. Nie można również pominąć ich ogromnego znaczenia dla gospodarki – stanowią materiał budowlany oraz opałowy, mają zastosowanie w przemyśle spożywczym. Dzięki swej bioróżnorodności oraz przystosowaniu do skrajnych warunków atmosferycznych występują niemal w każdej szerokości geograficznej. Zauważając, jak niezliczone pełnią funkcje, aż chce się powtórzyć za Leopoldem Staffem: „O, cóż jest piękniejszego niż wysokie drzewa!”
Od tysiącleci drzewa towarzyszą człowiekowi. Stanowią zarówno element krajobrazu, jak i zyskują znaczenie kulturowe, niejednokrotnie urastając do rangi symbolu. Dr Małgorzata Telecka z Katedry Geologii, Gleboznawstwa i Geoinformacji opowiada o tym jak nawet pojedyncze, nietypowe dla danego miejsca drzewa mogą świadczyć o historii danego terenu.
Drzewa kojarzymy ze zdrowiem i długowiecznością. Nie bez powodu - dbałość o drzewa to równocześnie troska o nasze zdrowie. Mają one ogromny wpływ na nasze życie, dlatego pielęgnowanie ich obecności w krajobrazie stanowi element wspólnej odpowiedzialności. Dlaczego ważny jest Dzień Krajobrazu i czym właściwie jest krajobraz? Na te pytania odpowiada dr hab. Sebastian Bernat, prof. UMCS z Katedry Gospodarki Przestrzennej. Naukowiec zaprasza nas także do odbycia spaceru krajobrazowego.
Zarówno pojedyncze drzewa, jak i ogromne skupiska stanowią istotny element ekosystemu. Ich zróżnicowanie pomaga w zachowaniu bioróżnorodności danego terenu. Dr Grzegorz Wagner z Katedry Zoologii i Ochrony Przyrody opowiada o projekcie „Znaczenie parków podworskich Lubelszczyzny dla zachowania i ochrony chrząszczy saproksylicznych".
Drzewa stanowią element naszego codziennego krajobrazu. I choć nieustannie nam towarzyszą, to rzadko zwracamy uwagę na fakt, jak wiele istotnych funkcji pełnią. Na pytanie, dlaczego potrzebujemy drzew, odpowiada dr Dagmara Kociuba z Katedry Gospodarki Przestrzennej. Szczególną uwagę zwraca na rolę drzew w obszarach zurbanizowanych oraz centrach miast. Porusza również temat postępującego procesu zbędnej wycinki drzew, któremu można zapobiec - sposoby, jak to zrobić, przedstawione są w materiale filmowym.
