This page uses cookies
Due to the settings of your browser and in order to facilitate the functioning of the umcs.pl webpage, the cookies have been installed. By continuing to use this webpage, you accept their usage. You can change this in the settings of you browser.
Instytut Archeologii Pl. M. Curie-Skłodowskiej 4, Pokój nr 014
Konsultacje: wtorek 10.00-12.00, czwartek 13.15-14.00
mail: tomasz.dzienkowski@mail.umcs.pl
Pl. Marii Curie-Skłodowskiej 4
20-031 Lublin
Zainteresowania - archeologia, podróże i książki
Działania badawcze - koncentrują się wokół problematyki wczesnośredniowiecznego osadnictwa Lubelszczyzny, jego początków, okresu przełomu przed- i wczesnopaństwowego oraz polsko-ruskiego pogranicza polityczno-kulturowego. Ważnym zagadnieniem są związki osadnictwa z pierwotnym środowiskiem badane w ramach prac interdyscyplinarnych.
Studia
- Instytut Archeologii UMCS w Lublinie – praca magisterska „Fortyfikacje XVI-XVII-wieczne na Lubelszczyźnie” – 1996 r.
Praca zawodowa
- archeolog w firmie prywatnej: badania wykopaliskowe na różnych stanowiskach (grodziska, osady, badania miejskie, inwestycje)
- od 1999 r. współpraca z Instytutem Archeologii i Etnologii PAN (projekty badawcze)
- od 2003 r. współpraca z Wydziałem Nauk o Ziemi i Gospodarki Przestrzennej UMCS (badania geoarcheologiczne, zastosowanie GIS i GPS w archeologii, badania nad datowaniem ceramiki metodą termoluminiscencji)
- od 2011 r. doktor nauk humanistycznych w zakresie archeologii, specjalizacja wczesne średniowiecze, na podstawie rozprawy „Wczesnośredniowieczne osadnictwo ziemi chełmskiej”. Jednostka organizacyjna IAE PAN w Warszawie, promotor prof. dr hab. Andrzej Buko.
- od 2014 r. adiunkt w Instytucie Archeologii UMCS.
Projekty
Kierownik:
1) Projekt Miniatura nr 2021/05/X/HS3/01404) na realizację w 2022 r. tematu badawczego pt. "Między Wschodem a Zachodem. Książęca rezydencja typu motte z XIII wieku w Chełmie – kulturowa rewolucja na pograniczu".
2) Czermno, stan. 2: podgrodzie - osada - gród? Problem archeologiczny i konserwatorski. Badania weryfikacyjne. Lata 2022-2023; finansowany przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
3) Projekt nr 3774/14 finansowany przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Instytut Archeologii UMCS. Temat: „Horodysko. Od epoki kamienia do wczesnego średniowiecza (opracowanie wyników badań archeologicznych z lat 2004-2005”. Realizacja w latach 2014-2016 interdyscyplinarnego projektu zakończona monografią wielokulturowego stanowiska archeologicznego „Horodysko. Od epoki kamienia do wczesnego średniowiecza” (2016) pod redakcją autora.
WYKONAWCA W PROJEKTACH (wybór)
1. Projekt NCN: „Zespół rezydencjalno-sakralny na Górze Katedralnej w Chełmie”, 2010-2013; IAE PAN.
2. Projekt NCN: "Północna część książęcego zespołu rezydencjonalnego na Górze Katedralnej w Chełmie", 2015-2018; IAE PAN.
3. Projekt NPRH: „Złote jabłko polskiej archeologii. Zespoły grodowe w Czermnie i Gródku (Grody Czerwieńskie) - chronologia i funkcja w świetle badań dawnych oraz weryfikacyjnych”, 2013-2016; IAE PAN.
4. Projekt NPRH „Złote jabłko polskiej archeologii. Zespoły grodowe w Czermnie i Gródku (Grody Czerwieńskie), część II. Dokończenie prac dokumentacyjnych, 2019-2021; IA Uniwersytet Rzeszowski.
Publikacje (wybór)
https://umcs-pl.academia.edu/TDzie%C5%84kowski?from_navbar=true
Dzieńkowski T. 2021 Early Medieval Settlement in the Chełm Land/Wczesnośredniowieczne osadnictwo ziemi chełmskiej, , U źródeł Europy Środkowo-Wschodniej / Frühzeit Ostmitteleuropas 7, Kraków – Leipzig – Rzeszów – Warszawa.
Buko A., Dzieńkowski T., Gołub S., Kruk M.P., Michalik M., Musin A., Osipowicz G., Rafalska-Łasocha A., Wołoszyn M. 2021 Beyond Beauty. Byzantine steatite icon from Chełm. Archaeology, Petrography and Traceology, Praehistorische Zeitschrift, in press.
Buko A., Dzieńkowski T., Gołub S., Kruk M.P., Michalik M., Musin A., Rafalska-Łasocha A., Wołoszyn M. 2021 Diptych wing with the Twelve Great Feasts cycle discovered during excavations in Chełm (eastern Poland), Byzantinische Zeitschrift 114:1, p. 111-138.
Dzieńkowski T., Wołoszyn M., Florkiewicz I., Dobrowolski R., Rodzik J., Hajdas I., Krąpiec M. 2020 Digging the history: absolute chronology of the settlement complex at Czermno-Cherven’ (eastern Poland): research status and perspectives, SA 72:2, p. 409-466.
Dzieńkowski T. 2020 Grody i gródki na pograniczu polsko-ruskim w X-XIV w.: drewniana zabudowa, infrastruktura i fortyfikacje [in:] M. Stasiak-Cyran (ed.), Relikty średniowiecznej drewnianej zabudowy wzgórza zamkowego w Lublinie: badania interdyscyplinarne i konserwacja, Lublin (Muzeum Narodowe), p. 29-56.
Dzieńkowski T., Petryk V. 2019 Stratygrafia Wysokiej Górki w świetle badań wykopaliskowych z lat 2010–2018, [w:] A. Buko (red.), Średniowieczny zespół rezydencjonalny na Górze Katedralnej w Chełmie, Warszawa, 95–120.
Dzieńkowski T. 2019 Chronologia i związki przestrzenne chełmskiej rezydencji, [w:] A. Buko (red.), Średniowieczny zespół rezydencjonalny na Górze Katedralnej w Chełmie, Warszawa, 121–128.
Dzieńkowski T., Kuśnierz J. 2018 Archaeological excavations of the rampart of the Gródek-Wołyń stronghold in 1952-1954, [w:] M. Wołoszyn (red.), The early medieval settlement complex at Gródek upon the Bug River in the light of results from past research (1952-1955). Material evidence / Wczesnośredniowieczny zespół osadniczy w Gródku nad Bugiem w świetle wyników badań dawnych (1952-1955). Podstawy źródłowe, U źródeł Europy Środkowo-Wschodniej / Frühzeit Ostmitteleuropas 4, Kraków–Leipzig–Rzeszów–Warszawa, 255–296.
Dzieńkowski T. 2018 Early Medieval settlement in the area of the mouth of the Huczwa river to the Bug river in the light of surface surveys and research excavations, as well as stray finds, [w:] M. Wołoszyn (red.), The early medieval settlement complex at Gródek upon the Bug River in the light of results from past research (1952-1955). Material evidence / Wczesnośredniowieczny zespół osadniczy w Gródku nad Bugiem w świetle wyników badań dawnych (1952-1955). Podstawy źródłowe, U źródeł Europy Środkowo-Wschodniej / Frühzeit Ostmitteleuropas 4, Kraków–Leipzig–Rzeszów–Warszawa, 75–138.
Dzieńkowski T., Wołoszyn M. 2018 Grody „plemienne” (VIII-X w.) i z okresu przełomu X/XI wieku ze wschodniej Lubelszczyzny [w:] E. Banasiewicz-Szykuła (red.), Grody z okresu plemiennego na Lubelszczyźnie, Skarby z przeszłości 19, Lublin,175–236.
Dzieńkowski T. 2018 Wczesnośredniowieczny Chełm. Powstanie i rozwój ośrodka, [w:] T. Nowakiewicz, M. Trzeciecki, D. Błaszczyk (red.), Animos labor nutrit. Studia ofiarowane Profesorowi Andrzejowi Buko w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, Warszawa, 170–180.
Wołoszyn M., Dzieńkowski T., Kuźniarska K., Nosek E., Stępiński J., Florkiewicz I., Włodarczak P. 2018 Dying and Dating. A Burial in the Rampart of the Stronghold in Czermno-Cherven’ and its Significance for the Chronology of the Cherven’ Towns, [w:] J. Drauschke, K. Kühtreiber, E. Kislinger, T. Kühtreiber, G. Scharrer-Liska, T. Vida (red.), Lebenswelten zwischen archäologie und Geschichte. Festschrift für Falko Daim, Mainz, 459–480.
Dzieńkowski T. 2018 Średniowieczna architektura murowana na pograniczu polsko-ruskim w rejonie Chełma. Uwagi archeologa, [w:] B. Niezabitowska-Wiśniewska, P. Łuczkiewicz, S. Sadowski, M. Stasiak-Cyran, M. Erdrich (red.), Studia Barbarica. Profesorowi Andrzejowi Kokowskiemu w 65. rocznicę urodzin, II, Lublin, 470–481.
Dzieńkowski T., Gołub S. 2018 Badania archeologiczne na Wysokiej Górce w Chełmie w sezonie 2016, Rocznik Chełmski 22, 385–397.
Demczuk P., Zydroń T., Dobrowolski R., Dzieńkowski T., Siłuch M. 2018 Potential landslide hazard in a zone of stabilised earthen embankments illustrated by Wysoka Górka in Chełm, Polish Journal of Soil Science 51, 78–81.
Dobrowolski R., Rodzik J., Mroczek P., Zagórski P., Bałaga K., Wołoszyn M., Dzieńkowski T., Hajdas I., Fedorowicz S. 2018 Environmental conditions of settlement in the vicinity of the mediaeval capital of the Cherven Towns (Czermno site, Hrubieszów Basin, Eastern Poland), Quaternary International 493, 258–271.
Strzyż P., Dzieńkowski T., Gołub S. 2017 Hakownica z ratusza w Chełmie. Przyczynek do znajomości środkowoeuropejskiej ręcznej broni palnej w XVI stuleciu, Acta Archaeologica Lodziensia, 62, 99–108 .
Dzieńkowski T., Buko A., Gołub S. 2017 Badania archeologiczne wschodniej części wczesnośredniowiecznej osady przygrodowej w Chełmie, Rocznik Chełmski, 21, 7–24.
Garbacz-Klempka A., Wołoszyn M., Dzieńkowski T., Kwak Z., Długosz P., Saja K. 2017 The Technology Transfer Of Non-Ferrous Alloys Casting During The Middle Age, Metalurgija, 56, 262–264.
Rodzińska-Chorąży T., Dzieńkowski T. 2017 Rezydencja książęca z XIII w. w Chełmie. Badania archeologiczno-architektoniczne najstarszej fazy [w:] Początki murowanych zamków w Polsce do połowy XIV w., I, Warszawa, 257–278.
Dzieńkowski T. 2017 Wczesnośredniowieczne cmentarzysko szkieletowe i późnośredniowieczna osada wiejska [w:] A. Hyrchała (red.), Wielokulturowe stanowisko 3 w Czerniczynie w świetle badań archeologicznych w latach 1981-1985, Hrubieszów, 94–189.
M. Wołoszyn, Dzieńkowski T., Florkiewicz I. 2017 Przyczynek do studiów nad Grodami Czerwieńskimi. Rogowa łyżeczka z Czermna z badań wykopaliskowych w 2015 roku [w:] M. Dzik, G. Śnieżko (red.), Fines testis temporum. Studia ofiarowane Profesor Elżbiecie Kowalczyk-Heyman w pięćdziesięciolecie pracy naukowej, Rzeszów, 367–378.
Dzieńkowski T., Sadowski S., 2016 Surface surveys within the area of the settlement complex in Czermno / Badania powierzchniowe na obszarze zespołu osadniczego w Czermnie, [w:] M. Florek, M. Wołoszyn (red.), The early medieval settlement complex at Czermno in the light of results from past research (-2010). Material evidence. Band 2, Teil 1 / Wczesnośredniowieczny zespół osadniczy w Czermnie w świetle wyników badań dawnych (do 2010). Podstawy źródłowe, t 2, cz 1, U źródeł Europy środkowo-wschodniej / Frühzeit Ostmitteleuropas 2), Kraków–Leipzig–Rzeszów–Warszawa, 85–118.
Dzieńkowski T. 2016 Badania archeologiczne rezydencji królewskiej Daniela Romanowicza na Wysokiej Górce w Chełmie, Rocznik Chełmski, 20, 13–31.
Dzieńkowski T. 2016 Ostroga żelazna z zaczepami haczykowatymi zagiętymi do wnętrza z wczesnośredniowiecznego grodziskaw Tarnowie, pow. Chełm, [w:] B. Chudzińska, M. Wojenka, M. Wołoszyn (red.), Od Bachórza do Światowita ze Zbrucza. Tworzenie się słowiańskiej Europy w ujęciu archeologicznym, historycznym i językoznawczym. Studia źródłoznawcze dedykowane Profesorowi Michałowi Parczewskiemu w 70-tą rocznicę urodzin, Kraków–Rzeszów, 313–321.
Dzieńkowski T. 2016 Prace wykopaliskowe w latach 2004-2005, [w:] idem, Horodysko. Od epoki kamienia do wczesnego średniowiecza. Badania 2004-2005, Lublin, 27–32.
Dzieńkowski T. 2016 Osadnictwo słowiańskie [w:] idem, Horodysko. Od epoki kamienia do wczesnego średniowiecza. Badania 2004-2005, Lublin, 224–282.
Dzieńkowski T. (red) 2016 Horodysko. Od epoki kamienia do wczesnego średniowiecza. Badania 2004-2005, Lublin.
Wołoszyn M., Florkiewicz I., Dzieńkowski T., Sadowski S., Nosek E. M., Stępiński J. 2016 Cherven before Cherven Towns. Some remarks on the history of the Cherven Towns area (eastern Poland) till the end of 10th century, [w:] Á. Bollók, G. Csiky, T. Vida (red.), Zwischen Byzanz und der Steppe. Archäologische und historische Studien. Festschrift für Csánad Bálint zum 70, Budapest, 689–716.
Dzieńkowski T. 2015 Badania archeologiczno-architektoniczne na terenie średniowiecznej rezydencji książęcej w północnej części Wysokiej Górki w Chełmie, Res Historica, 38, 203–216
Dobrowolski R., Dzieńkowski T., Pidek I. A., Michczyńska D. J., Łojek J. Kulesza P. 2015 Naturalne i antropogeniczne zmiany warunków środowiska we wczesnym średniowieczu w rejonie Chełma w zapisie osadów biogenicznych stanowiska Bezedna, Prace i Materiały Muzeum Archeologiczno-Historycznego w Łodzi. Prace Archeologiczne 46, 37–54.
Dzieńkowski T., Dobrowolski R. 2015 Wczesnośredniowieczne osadnictwo zachodniej części Ziemi Chełmskiej. Uwarunkowania środowiskowe lokalizacji osad , Prace i Materiały Muzeum Archeologiczno-Historycznego w Łodzi. Prace Archeologiczne, 46, 55–70.
Dobrowolski R., Wołoszyn M., , Rodzik J., Mroczek P., Zagórski P., Dzieńkowski T., Bałaga K., Hajdas I. 2015 Kompleks grodowy w Czermnie – studium geoarcheologiczne, [w:] P. Mroczek, M. Flaga (red.), Stan i zmiany środowiska geograficznego wybranych regionów wschodniej Polski, Lublin, 161–199.
Dzieńkowski T. 2014 Wczesnośredniowieczna zabudowa Góry Katedralnej w Chełmie jako przykład europejskiego dziedzictwa kulturowego, [w:] A. Gil, A. Wawryniuk, H. Bazhenova (red.), Daniel Romanowicz i jego czasy, Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej, R. 12, z. 6, 113–130.
Dzieńkowski T. 2014 Wyniki badań archeologicznych na stanowisku 8 w Bykowszczyźnie, gm. Firlej, woj. lubelskie, [w:] S. Kadrow (red.), Raport 2009-2010, Warszawa, 383–408.
Dzieńkowski T. 2014 Stan, potrzeby i perspektywy badań archeologicznych nad wczesnym średniowieczem ziemi chełmskiej, Materiały i Sprawozdania Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego 35, 151–170.
Buko A., Dzieńkowski T., Dobrowolski R., Gołub S., W. Petryk, T. Rodzińska-Chorąży 2014 A palatium or a residential complex? Recent research into the northern part of Góra Katedralna (Wysoka Górka) in Chełm / Palatium czy zespół rezydencjonalny? Północna część Góry Katedralnej w Chełmie (Wysoka Górka) w świetle wyników najnowszych badań, Sprawozdania Archeologiczne 66, 101–154.
Dulinicz M., Dzieńkowski T., Gołub S. 2013 Horodysko bei Chełm (Ostpolen). Eine frühslawische Siedlung mit 14C- und Termolumineszenz-Datierung, [w:] M. Dulinicz, S. Moździoch (red.), The Early Slavic Settlement of Central Europe in the light of new dating evidence, Interdisciplinary Medieval Studies III, Wrocław, 23–40.
Konferencje (wybór)
- M. Wołoszyn, T. Dzieńkowski, I. Florkiewicz, K. Kuźniarska: The stronghold comlpelxes at Czermno and Gródek
(Cherven Town). A brief introduction; Konferencja: Rivers connect, rivers divide. The river network of East Central and
East Europe and its significance during the Middle Ages. Hrubieszów 27-29. 06. 2018.
- M. Wołoszyn, T. Dzieńkowski, I. Florkiewicz, K. Kuźniarska, K. Szostek, M. Krenz-Niedbała, A. Juras, A. Lisowska-
Gaczorek, B. Mnich: Cherven Towns – hillforts in Czermno and Gródek: border fortresses or gateway cities? An
introduction; Konferencja: Sfinks słowiańskiej sfragistyki. Plomby typu drohiczyńskiego w świetle badań
interdyscyplinarnych, Kraków, 7-9. V. 2018.
- M. Cybulska, A. Cieślik, T. Dzieńkowski, I. Hajdas, M. Wołoszyn, Gródek upon the Bug River (Early Rus’ Volyn’) – basic
data on the site and presentation of silk finds; Konferencja: Beauty, Power, Mystery. Silk in the Byzantine
Commonwealth and beyond. The material evidence, 18-20 XI 2020. Lipsk-Rzeszów
- T. Dzieńkowski, Wędrówka ludzi i idei. Zachodnioeuropejskie obiekty typu motte na pograniczu polsko-ruskim w
XIII-XIV w. Badania archeologiczne w Polsce środkowowschodniej, zachodniej Białorusi i Ukrainie”, Lublin,
26-27.05.2021.