Kryzys jako kategoria filozoficzna (22.11.2022)

Międzynarodowa konferencja naukowa Kryzys jako kategoria filozoficzna zoraganizowana przez Katedrę Historii Filozofii i Filozofii Porównawczej UMCS w Lublinie w dniu 22 listopada 2022 r.

Przebieg konferencji do zobaczenia na kanale Yt Instytut Filozofii UMCS

Konferencja odbyła się w trybie online (na platformie Zoom).

Organizatorzy konferencji:

Katedra Historii Filozofii i Filozofii Porównawczej w Instytutucie Filozofii, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie:

  • dr hab. Tomasz Stefaniuk
  • dr hab. Leszek Kopciuch, prof. UMCS
  • dr Grzegorz Bednarczyk
  • dr Dorota Tymura
  • dr Damian Winczewski

Języki konferencji:

Polski i angielski (oddzielne sekcje dla wystąpień w języku polskim, oddzielne dla wystąpień w języku angielskim).

Publikacja pokonferencyjna:

Publikacje w języku polskim i angielskim: artykuły pokonferencyjne mogą być składane do pisma „Kultura i Wartości”.

Obszary badawcze:

  • Filozofia europejska
  • Filozofia pozaeuropejska
  • Historia filozofii
  • Aksjologia, etyka, estetyka
  • Filozofia społeczna, filozofia polityczna
  • Nauki o kulturze
  • Nauki o języku
  • Nauki o religii

Opis i cele badawcze konferencji:

„Kryzys” to słowo, które w ostatnich latach niezwykle często pojawia się w dyskursie publicznym - do tego stopnia, że określenie to stało się czymś już być może banalnym; czymś, na co nie zwracamy szczególnej uwagi, czytając lub oglądając wiadomości; czymś, do czego w znacznej mierze zdążyliśmy się już przyzwyczaić.

W ostatnich latach mieliśmy do czynienia z co najmniej kilkoma kryzysami o wymiarze globalnym, jak kryzys finansowy 2007-2008, kryzys związany z pandemią, czy też kryzys w stosunkach międzynarodowych, którego momentem szczególnym stała się wojna na Ukrainie. Były i są to jednak kryzysy (finansowe, ekonomiczne czy polityczne), które trudno określić jako istotne z filozoficznego punktu widzenia. W perspektywie filozoficznej można tutaj, co najwyżej, stwierdzić (odnosząc się do nich w możliwie najbardziej ogólny sposób), że zagrażają one życiu i dobrostanowi człowieka, być może nawet całej ludzkości - i niewiele więcej. Można jednak wspomnieć także o kryzysach innego rodzaju, takich na przykład jak kryzys wartości, kryzys kultury, kryzys dotyczący postaw i wzorców moralnych, kryzysy związane z tożsamością (ludzi czy też, niekiedy, całych wspólnot), czy też kryzys tradycyjnie pojmowanych więzi społecznych. Słowo „kryzys”, naszym zdaniem, to nie tylko jeden z najistotniejszych, choć także budzących wiele kontrowersji terminów używanych we współczesnej humanistyce, lecz również pewna kategoria określająca rzeczywistość i czasy, w których żyjemy, a ponadto określająca samego człowieka.

Jako organizatorzy pragniemy wyjaśnić istotę pojęcia „kryzys”, zwracając uwagę zarówno na jego aspekt przedmiotowy (czym jest kryzys i w jakich formach się przejawia), jak i na aspekt podmiotowy (doświadczanie kryzysu, świadomość kryzysu, próby radzenia sobie z kryzysem).

Do udziału w konferencji zapraszamy prelegentów reprezentujących różne miejsca, różne ośrodki akademickie, a także różne doświadczenia kulturowe, pragnących zbadać kryzys jako jedno z kluczowych pojęć i kategorii, wobec którego nie można przejść obojętnie w dzisiejszych czasach.

Zachęcamy do stosowania metodologii transdyscyplinarnej, wierząc, że dyskusja i wynikające z niej publikacje pokonferencyjne, przekraczając granice tematyczne, poszerzą perspektywę badawczą, włączając w to różne podejścia w dialogu ze sobą, a niekiedy również w opozycji do siebie.

Sugerowane obszary zainteresowania mogą obejmować między innymi:

  • pojęcie kryzysu w filozofii i humanistyce zachodniej
  • kryzys w ujęciu filozofii pozaeuropejskiej
  • kryzys wartości (kryzys wartości czy też kryzys w rozpoznawaniu wartości?)
  • kryzysy związane ze wspólnotą, czy też ze wspólnotowością
  • kryzys w ujęciu nauk o kulturze
  • kryzys w filozofii politycznej
  • kryzys tożsamości (w ujęciu psychologicznym bądź też pojmowany dosłownie)
  • kryzys w ujęciu nauk o języku
  • kryzys człowieczeństwa a kryzys duchowości (kryzys religijności, też czy może raczej kryzys duchowości w społeczeństwie ponowoczesnym?)
  • kultura w kryzysie
  • studia przypadków lub też studia porównawcze momentów historycznych ogólnie określanych jako „kryzys cywilizacji”
  • kryzys jako metafora