• Studia na Wydziale Biologii i Biotechnologii, kierunek - biotechnologia (1989 -1994)
• doktorat z biologii (specjalność mikrobiologia) (2001)
• habilitacja w dziedzinie nauki biologiczne (2012)
• profesor nauk biologicznych (2019)

Aktualna tematyka badawcza:

• Badanie zróżnicowania genetycznego i funkcjonalnego mikrosymbiontów koniczyny łąkowej (Trifolium pratense) z dwóch stref klimatycznych: subpolarnej i umiarkowanej w celu identyfikacji szczepów o potencjalnym zastosowaniu w rolnictwie
• Charakterystyka szlaku biosyntezy egzopolisacharydu (EPS) Rhizobium leguminosarum: analiza funkcjonalna białek uczestniczących w syntezie podjednostki EPS i regulacji tego procesu
• Badanie wpływu metali ciężkich na symbiozę R. leguminosarum bv. trifolii z koniczyną oraz roli EPS w adaptacji tych bakterii do różnych warunków stresowych, w tym stresu wywołanego niskimi temperaturami i metalami ciężkimi.

 Działalność organizacyjna i popularyzująca naukę:

• Członek Senatu UMCS (2024-2028)
• Członek Komisji ds. Strategii i Rozwoju Instytutu Nauk Biologicznych (2019-2024)
• Członek Uniwersyteckiej Komisji Etyki Badań Naukowych (2016-)
• Członek Rady Naukowej Studiów Doktoranckich UMCS (sekcja Nauki Ścisłe i Przyrodnicze) (2019-2024)
• Guest Associate Editor w czasopiśmie Frontiers in Microbiology (2020)
• Członek Polskiego Towarzystwa Mikrobiologicznego (od 1996)
• Członek Polskiego Towarzystwa Genetycznego (od 1997)

Kierownik projektów badawczych:

1. OPUS16 (NCN) 2018/31/B/NZ9/00663 (2019-2024) – projekt pt. “Badanie zróżnicowania genetycznego i funkcjonalnego mikrosymbiontów koniczyny łąkowej (Trifolium pratense) z dwóch stref klimatycznych: subpolarnej i umiarkowanej w celu identyfikacji szczepów o potencjalnym zastosowaniu w rolnictwie”
2. OPUS4 (NCN) 2012/07/B/NZ1/00099 (2013-2016) – projekt pt. „Mechanizmy adaptacyjne Rhizobium leguminosarum bv. trifolii do warunków stresu środowiskowego i w symbiozie z koniczyną”
3. projekt MNiSW, N N303 092234, (2008–2011) – „Funkcja genu rosR w regulacji syntezy egzopolisacharydu Rhizobium leguminosarum bv. trifolii

Wykonawca projektów naukowo-badawczych:

1."Metabolizm jednokomórkowych glonów w obecności bakteryjnych egzopolimerów i ich potencjał biodegradacyjny/bioakumulacyjny nowo pojawiających się zanieczyszczeń środowiska" (2023/51/B/NZ9/02479) (2024-2027)

2.„Genetyczne i biochemiczne badanie szlaków biosyntezy fosfatydylocholiny Legionella spp.” (projekt MNiSW, N303 822640) (2011-2014)

3. „Genomika funkcjonalna: konstrukcja mapy kontigów megaplazmidu pExo i analiza funkcji genów kontrolujących biosyntezę polisacharydów Rhizobium leguminosarum bv. trifolii” (projekt MNiSW, 2 PO4A 094 26) (2004-2007)

4. „Molekularna i funkcjonalna charakterystyka genów pss kontrolujących biosyntezę kwaśnego egzopolisacharydu Rhizobium leguminosarum bv. trifolii” (projekt KBN, 6 PO4A 058 18) (2000-2003)

5. „Egzopolisacharydy Rhizobium leguminosarum bv. trifolii: genetyczna kontrola i funkcja w symbiozie z koniczyną” (projekt KBN, 6 PO4B 014 10) (1996-1999)

Patenty:

1. Patent PL 233924 (2019) „Zastosowanie polisacharydów pochodzenia grzybowego wraz z lipazą wyizolowaną z Rhizomucor variabilis w reakcjach estryfikacji wyższych kwasów tłuszczowych oraz sposób otrzymywania takich estrów”. Renata Bancerz, Monika Osińska-Jaroszuk, Magdalena Jaszek, Monika Janczarek, Adrian Wiater, Jerzy Rogalski

2. PL 233829 (2019) „Zastosowanie polisacharydów pochodzenia bakteryjnego wraz z lipazą wyizolowaną z Rhizomucor variabilis w reakcjach estryfikacji wyższych kwasów tłuszczowych oraz sposób otrzymywania takich estrów”. Renata Bancerz, Monika Osińska-Jaroszuk, Magdalena Jaszek, Monika Janczarek, Jerzy Rogalski

3. Patent PL 226792 (Urząd Patentowy Rzeczpospolitej Polskiej) 2017 - „Heteropolisacharyd jako metabolit Rhizobium leguminosarum bv. trifolii Rt24.2 do zastosowania w pielęgnacji włosów oraz preparat na bazie tego heteropolisacharydu”. Twórcy: Janczarek M., Rachwał K.

4. Patent PL 225896 (Urząd Patentowy Rzeczpospolitej Polskiej) 2017 - „Zestaw starterów do identyfikacji bakterii Legionella pneumophila oraz sposób zastosowania tych starterów w łańcuchowej reakcji polimerazy”. Twórcy: Janczarek M., Palusińska-Szysz M.
5. Patent PL 227091 (Urząd Patentowy Rzeczpospolitej Polskiej) 2017 - „Zestaw starterów do identyfikacji bakterii Legionella micdadei oraz L. bozemanae”. Twórcy: Janczarek M., Palusińska-Szysz M.
6. Patent PL 227092 (Urząd Patentowy Rzeczpospolitej Polskiej) 2017 - „Zestaw starterów do identyfikacji bakterii Legionella longbeachae oraz L. dumoffii”. Twórcy: Janczarek M., Palusińska-Szysz M.
7. Patent PL 227093 (Urząd Patentowy Rzeczpospolitej Polskiej) 2017 - „Zestaw starterów do identyfikacji bakterii Legionella drancourtii oraz L. gormanii”. Twórcy: Janczarek M., Palusińska-Szysz M.

Nagrody:

2021, 2022 - nagrody JM Rektora UMCS za publikacje prac w wysoko punktowanych czasopismach

2018 – odznaka honorowa „Za zasługi dla Wynalazczości” przyznana przez Prezesa Rady Ministrów za uzyskanie 5 patentów w 2017 r.

2017  – nagroda zespołowa JM Rektora UMCS

2016 – nagroda Polskiego Towarzystwa Genetycznego za najlepszą pracę z genetyki mikroorganizmów opublikowaną w 2015 r.

2015 – nagroda zespołowa JM Rektora UMCS

2014 – medal Komisji Edukacji Narodowej

2013 – nagroda indywidualna JM Rektora UMCS za habilitację

2011, 2010, 1998 – nagrody zespołowe JM Rektora UMCS

2002 – nagroda zespołowa Polskiego Towarzystwa Genetycznego

1994 – nagroda JM Rektora UMCS za ukończenie z wyróżnieniem studiów na kierunku biotechnologia.

2002, 2000, 1998, 1996 – Stypendia konferencyjne FEMS Young Scientist Grant, 5^th European Nitrogen Fixation Conference (ENFC), Norwich, Wielka Brytania (2002), 4^th ENCF, Sewilla, Hiszpania (2000), 3^rd ENCF, Lunteren, Holandia (1998), 2^nd ENCF, Poznań, Polska (1996).

 Najważniejsze publikacje:

1. Janczarek M, Adamczyk P, Gromada A, Polakowski C,  Wengerska K, Bieganowski A. Adaptation of Rhizobium leguminosarum sv. trifolii strains to low temperature stress in both free-living stage and during symbiosis with clover. Science of the Total Environment (2024) 951, 175554.  https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2024.175554

2. Maati J, Polak J, Janczarek M, Grąz M, Smaali I, Jarosz-Wilkolazka A. Biochemical characterization of a recombinant laccase from Halalkalibacterium halodurans C-125 and its application in the biotransformation of organic compounds", Biotechnology Letters (2024), doi: 10.1007/s10529-024-03532-w

3. Janczarek M, Kozieł M, Adamczyk P, Buczek K, Kalita M, Gromada A, Mordzińska-Rak A, Polakowski C, Bieganowski A.Symbiotic efficiency of Rhizobium leguminosarum sv. trifolii strains originating from the subpolar and temperate climate regions. Sci. Rep. (2024) 14:6264, https://doi.org/10.1038/s41598-024-56988-1

4. Kozieł M,  Kalita M, Janczarek M. Genetic diversity of microsymbionts nodulating Trifolium pratense in subpolar and temperate climate regions. Sci Rep. 2022, 12, 12144, https://doi.org/1038/s41598-022-16410-0
5. Monika Janczarek. The Ros/MucR Zinc-Finger Protein Family in Bacteria: Structure and Functions. Int. J. Mol. Sci. 2022, 23(24), 15536;
6. Kozieł M.,  Kalita M., Janczarek M. Genetic diversity of microsymbionts nodulating Trifolium pratense in subpolar and temperate climate regions. Scientific Reports (2022),12:12144; 
7. Acosta-Jurado S, Fuentes-Romero F, Ruiz-Sainz JE, Janczarek M, Vinardell JM. Rhizobial Exopolysaccharides: Genetic Regulation of Their Synthesis and Relevance in Symbiosis with Legumes. Int J Mol Sci. (2021), 22(12):6233. doi: 10.3390/ijms22126233
8. Lipa P., Janczarek M.  (2020): Phosphorylation systems in symbiotic nitrogen-fixing bacteria and their role in bacterial adaptation to various environmental stresses. PeerJ doi: 10.7717/peerj.8466, 1-35
9. Karaś M.A., Turska-Szewczuk A., Janczarek M., Szuster-Ciesielska A. (2019): Glycoconjugates of Gram-negative bacteria and parasitic protozoa - are they similar in orchestrating the innate immune response? Innate Immun. 25(1):73-96
10. Wiater A., Pleszczyńska M., Pietrykowska‐Tudruj E., Janczarek M.,  Staniec B.,  Szczodrak J. (2019): Isolation and characterization of a-(1→3)-glucan-degrading bacteria from the gut of Diaperis boleti feeding on Laetiporus sulphureus. Entomological Science, 22, 36-41
11. Palusińska-Szysz M., Szuster-Ciesielska A., Janczarek M., Wdowiak-Wróbel S., Schiller J., Reszczyńska E., Gruszecki W.I., Fuchs B. (2019): Genetic diversity of Legionella pcs and pmtA genes and the effect of utilization of choline by Legionella spp. on induction of proinflammatory cytokines  Pathog Dis. 77(7)
12. Dworaczek K., Kurzylewska M., Karaś M.A., Janczarek M., Pękala-Safińska A., Turska-Szewczuk A. (2019): A unique sugar I-perosamine (4-amino-4,6-dideoxy-I-mannose) is a compound building two O-chain polysaccharides in the lipopolisaccharide of Aeromonas hydrophila strain JCM 3968, serogroup O6. Marine Drugs 17(5)
13. Karaś M.A., Turska-Szewczuk A., Marczak M., Jaszek M., Janczarek M., Dworaczek K., Stefaniuk D., Wydrych J. (2018): A mutation in Mesorhizobium loti oatB gene alters the physicochemical properties of the bacterial cell wall and reduces survival inside Acanthamoeba castellanii. Int. J. Mol. Sci. 2018, 19(11). pii: E3510.
14. Andrejko M., Siemińska-Kuczer A., Janczarek M., Janik E., Bednarczyk M., Gagoś M., Cytryńska M. (2019): Pseudomonas aeruginosa alkaline protease exhibits a high renaturation capability. Acta Biochim. Pol. 2019; 66(1):91-100
15. Lipa P., Vinardell J.M., Janczarek M. Transcriptomic Studies Reveal that the Rhizobium leguminosarum Serine/Threonine Protein Phosphatase PssZ has a Role in the Synthesis of Cell-Surface Components, Nutrient Utilization, and Other Cellular Processes, Int. J. Mol. Sci. 2019, 20(12), 2905;
16. Janczarek M., Vinardell J.M., Lipa P., Karaś M. (2018): Hanks-type serine/threonine protein kinases and phosphatases in bacteria: roles in signaling and adaptation to various environments. Int. J. Mol. Sci. 19(10), 2872
17. Lipa P., Vinardell J.M., Kopcińska J., Zdybicka-Barabas A., Janczarek M. (2018): Mutation in the pssZ genenegatively impacts exopolysaccharide synthesis, surface properties, and symbiosis of Rhizobium leguminosarum bv. trifolii with clover. Genes 9(7), 369
18. Kopycińska M., Lipa P., Cieśla J., Kozieł M., Janczarek M. (2018):Extracellular polysaccharide protects Rhizobium leguminosarum cells against zinc stress in vitro and during symbiosis with clover. Environ. Microbiol. Rep. 10(3):355-368
19. Osińska-Jaroszuk M., Jaszek M., Starosielec M., Sulej J., Matuszewska A., Janczarek M., Bancerz R., Wydrych J., Wiater A., Wilkołazka A. (2018): Bacterial exopolysaccharides as a modern biotechnological tool for modification of fungal laccase properties and metal ion binding. Bioprocess Biosyst. Eng. 41(7):973-989
20. Janczarek M., Rachwał K., Turska-Szewczuk A. (2017): A mutation in pssE affects exopolysaccharide synthesis by Rhizobium leguminosarum bv. trifolii, its surface properties, and symbiosis with clover. Plant Soil 417(1-2):331-347
21. Rachwał K., Lipa P., Wojda I., Vinardell J.M., Janczarek M. (2017): Regulatory elements located in the upstream region of the Rhizobium leguminosarum rosR global regulator are essential for its transcription and mRNA stability. Genes 8(12):388
22. Rachwał K., Boguszewska A., Kopcińska J., Karaś M., Tchórzewski M., Janczarek M. The Regulatory Protein RosR Affects Rhizobium leguminosarum bv. trifolii Protein Profiles, Cell Surface Properties, and Symbiosis with Clover. Front. Microbiol. 2016, 7:1302
23. Janczarek M., Palusińska-Szysz M. PCR method for the rapid detection and discrimination of Legionella spp. based on the amplification of pcs, pmtA and 16S rRNA genes. J. Appl. Genet. 2016;57(2):251-61
24. Cieśla J, Kopycińska M, Łukowska M, Bieganowski A, Janczarek M. Surface Properties of Wild-type Rhizobium leguminosarum bv. trifolii Strain 24.2 and Its Derivatives with Different Extracellular Polysaccharide Content. Plos One 2016, 11(10):e0165080
25. Bancerz R., Osińska-Jaroszuk M., Jaszek M., Janusz G., Stefaniuk D., Sulej J., Janczarek M., Jarosz-Wilkołazka A., Rogalski J. New alkaline lipase from Rhizomucor variabilis: biochemical properties and stability in the presence of microbial EPS. Biotechnol Appl Biochem. 2016;63(1):67-76. doi: 10.1002/bab.1351.