Prof. dr hab. Stanisław Grabias, prof. zwyczajny. Urodzony w Soli koło Biłgoraja. Ukończył Liceum Pedagogiczne w Biłgoraju. Od roku 1988 do 2013 kierownik Zakładu Logopedii i Językoznawstwa Stosowanego UMCS.
Przez trzy kadencje przewodniczący Polskiego Towarzystwa Logopedycznego. Długoletni redaktor naczelny „Logopedii” i Przewodniczący Komisji Rozwoju i Zaburzeń Mowy PAN. Teoretyk socjolingwistyki (książka: Język w zachowaniach społecznych, jest ciągle jedynym w Polsce, gruntownym opracowaniem teorii socjolingwistycznej), twórca interakcyjnej teorii zaburzeń mowy (zob.: Teoria zaburzeń mowy. Perspektywy badań, typologie zaburzeń, procedury postępowania logopedycznego [w:] Logopedia. Teoria zaburzeń mowy, red.: S. Grabias, M. Kurkowski, Lublin 2012). Pomysłodawca i redaktor serii monograficznej „Komunikacja i jej zaburzenia” (Wydawnictwo UMCS) - 29 tomów. Inicjator „logopedii z audiologią” - kierunku dziennych studiów w UMCS. Promotor szesnastu doktoratów. Od kilku lat pracownik Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach.
Droga badawcza
Jest profesorem tytularnym od 1995 r. (nominacja z rąk Prezydenta Lecha Wałęsy), profesorem zwyczajnym od 1998 r. Był studentem – seminarzystą prof. Leona Kaczmarka, który w latach 60-tych XX wieku scalił polską refleksję na temat zaburzeń mowy i nadał jej postać nauki.
Uważa się za ucznia prof. Teresy Skubalanki, wybitnej badaczki stylów polszczyzny, teoretyka stylistyki. Pod jej opieką naukową przebył kolejne etapy drogi akademickiej. W 1974 r. obronił pracę doktorską na temat socjolektów języka polskiego, a w 1979 r. zakończył przewód habilitacyjny (kolokwium na Wydziale Humanistycznym UMCS) rozprawą O ekspresywności języka (Lublin 1980).
Aktywność badawcza prof. Stanisława Grabiasa skupiona jest wokół trzech obszarów refleksji naukowej: ekspresji i przejawów emocji ujawniającej się w zachowaniach językowych, socjolingwistyki i logopedii. To socjolingwistyka w jego ujęciu (wielokrotnie wznawiana książka Język w zachowaniach społecznych, ostatnie, poszerzone wydanie z podtytułem: Podstawy socjolingwistyki i logopedii, Lublin 2018) wyznaczyła model językowej interakcji, który przeniesiony do logopedii, pozwolił na nowo sformułować jej przedmiot, wyznaczyć klasyfikacje zaburzeń mowy i ustalić sposób ich opisu.
Koncepcja prof. Grabiasa stała się teoretycznym założeniem akademickiego podręcznika, którego autorami są wybitni badacze problemu z różnych ośrodków uniwersyteckich w Polsce. Ukazał on najnowszą wiedzę na temat zaburzeń mowy, sposobów ich diagnozowania i metod terapii. Wyznaczył standardy kształcenia logopedów. Ukazał się w dwu tomach: Logopedia. Teoria zaburzeń mowy, red. S. Grabias, M. Kurkowski, Lublin 2012, ss. 701; Logopedia. Standardy postępowania logopedycznego, red. S. Grabias, J. Panasiuk, T. Woźniak, Lublin 2015, ss. 1191.
Aktywność organizacyjna
1.Od 1980-1990 r. był organizatorem, a potem kierownikiem Studium Języka Polskiego dla Cudzoziemców UMCS, które po latach weszło w skład Centrum Języka i Kultury Polskiej dla Cudzoziemców UMCS.
2.W latach 1988-2013 kierował Zakładem Logopedii i Językoznawstwa Stosowanego. Poszerzył perspektywy badawcze Zakładu przejętego od prof. Leona Kaczmarka. Zakład w tym czasie prowadził trzy typy studiów podyplomowych (logopedię ogólną, surdologopedię i neurologopedię) i przez piętnaście lat specjalność logopedyczną na dziennych studiach polonistycznych UMCS.
Prof. Grabias jest promotorem szesnastu doktoratów. Większość z wypromowanych doktorów (obecnie już doktorów habilitowanych) podjęła pracę w Zakładzie Logopedii i Językoznawstwa Stosowanego. W związku z tym Zakład mógł prowadzić różne formy kształcenia.
Niemal wszystkie habilitacje dotyczące zaburzeń mowy w Polsce, toczyły się przy udziale prof. Grabiasa, jako recenzenta lub przewodniczącego komisji habilitacyjnych.
Najważniejszym osiągnięciem organizacyjnym prof. Grabiasa i pracowników Zakładu było otwarcie „logopedii z audiologią” – unikatowego kierunku pięcioletnich studiów, prowadzonych w UMCS wespół z Instytutem Fizjologii i Patologii Słuchu w Kajetanach, kierowanych przez prof. Henryka Skarżyńskiego. Otwarcie tego kierunku wymagało pozwolenia Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego. Wiązało się z koniecznością wcześniejszego opracowania standardów kształcenia logopedów.
Z organizacyjną działalnością w zakresie logopedii związana jest idea utworzenia Polskiego Związku Logopedów. Prof. Grabias był jej autorem. Zorganizował dwa spotkania logopedów praktyków, na których idea nabrała postaci formalnej. Od 1999 r. Związek rozpoczął działalność.
3.Przez dwie kadencje (1999-2005) pełnił funkcję Dziekana Wydziału Humanistycznego UMCS – największego wówczas Wydziału na Uczelni. Rada Wydziału (ponad stu profesorów) powołała prof. Grabiasa na tę funkcję w głosowaniu jednomyślnym.
4.Pełnił funkcję Rektora Wyższej Szkoły Humanistyczno-Przyrodniczej w Sandomierzu (2005-2009). Z jego inicjatywy i przy jego udziale powstała w 2007 roku Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Sandomierzu (obecnie filia Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach).
5.Był inicjatorem i współtwórcą Kolegium Licencjackiego UMCS w Biłgoraju, rodzinnym mieście prof. S. Grabiasa, którego w 2008 roku został Honorowym Obywatelem. Przez dziesięć lat Kolegium kształciło studentów na pięciu kierunkach studiów.
