Laboratorium Analityczne UMCS

Przygotowanie próbki do pomiarów przy pomocy mikroskopii AFM nie jest skomplikowane. Jednak jakość uzyskanego później obrazu bardzo zależy od tej czynności. Występują tu ograniczenia co do wymiarów, konsystencji i kształtu próbki.

Mikroskopem AFM można badać tylko ciała stałe, może się to odbywać w powietrzu lub w cieczy. Warunkiem koniecznym prawidłowego skanowania jest to, aby badany materiał był solidnie umocowany do podłoża, tak by igła nie mogła go przesuwać. Nie można badać substancji, które przybierają kształt naczynia, w którym się znajdują. Twardość próbki ma zasadnicze znaczenie, można badać substancje miękkie, ale tylko do pewnych granic.

Przydatność próbki do skanowania można stwierdzić tylko podczas faktycznego pomiaru. Istnieją substancje, których badanie mikroskopem AFM jest utrudnione lub niemożliwe. Możliwe jest skanowanie proszków.

Próbka jest umieszczana na metalowym krażku o średnicy 15 mm i przymocowana jest przy pomocy przewodzącej elektrycznie, dwustronnej taśmy samoprzylepnej. 

Przykłady próbek

Najładniejsze obrazy uzyskamy, gdy badana substancja jest naniesiona na miniaturowe szkiełko (10 x 10 mm) a nierównomierność powierzchni wynosi mniej niż 100 nm. 

Wymagania dotyczące próbki 

• maksymalne rozmiary próbki wynoszą 10 x 10 x 5 mm lub fi 15 mm x 5 mm 
• maksymalna chropowatość badanej powierzchni może wynosić: 8 µm
• proszków nie należy rozdrabniać
• nie wolno dotykać badanej powierzchni palcami, najlepiej gdy badana powierzchnia nie była niczym dotykana
• badaną powierzchnię, o ile to możliwe, należy przygotować bezpośrednio przed pomiarem (utlenianie, zanieczyszczenia)
• należy objaśnić jakiego obrazu się spodziewamy, co chcemy zobaczyć, jakie powiększenia (rozmiary skanów) są pożądane

Rozmiary próbek

Ze względu na budowę głowicy mikroskopu powierzchnia, która może być objęta skanowaniem, umieszczona jest centralnie na próbce, a jej rozmiar obejmuje 1,5 x 1,5 mm². Nie można więc skanować obszarów położonych na brzegach próbki.