Dofinansowane ze środków budżetu państwa
Nazwa programu - Doskonała Nauka II- wsparcie konferencji Naukowych
Nazwa zadania - ,,Zawody prawnicze w otoczeniu współczesnych transformacji cyfrowych. Wyzwania i dylematy"
Wartość finansowania 147 100,00 zł,
Całkowita wartość zadania: 163 450,00 zł
Data podpisania umowy: 27.11.2023
Przenikanie nowych technologii do różnych dziedzin życia społecznego tworzy ze swojej istoty przestrzeń do zaistnienia stałych, wpisanych już w krajobraz życia współczesnego człowieka, przeobrażeń. Zderzanie się ze sobą potencjału ludzkiego i jego innowacyjnych wytworów powoduje twórcze napięcie, które z kolei wciąż prowokuje konieczność podjęcia debaty wokół całego spektrum skomplikowanych zagadnień wokół problematyki świata cyfryzacji. Jak wskazują badania przeprowadzone w 2021 r. 55% europejskich organizacji stwierdziło, że pandemia COVID-19 wielokrotnie zwiększyła zapotrzebowanie na poszukiwanie (i implementację) nowoczesnych rozwiązań cyfrowych (dane EIB Investment Report 2021/2022, European Investment Bank, 2022. DOI: 10.2867/82061. ISBN 978-92-861-5155-2. [dostęp: 08.02.2023]. Transformacje cyfrowe (jak już wskazuje samo pojęcie sugerujące zachodzące przekształcenia) nie są więc zjawiskiem statycznym, które da się ująć w zamknięte ramy. Jest to fenomen żywy, zmienny, który – wobec również zmieniającego się otoczenia społeczno – gospodarczego – ze swojej istoty podlega ciągłej rekontekstualizacji. Stale uwidaczniające się nowe wyzwania cyfrowe determinują więc kolejne pytania badawcze o kierunek pożądanych zmian i konsekwencje zachodzących przemian, nie tylko w ogólności, ale także dla konkretnych grup zawodowych – tu: osób wykonujących zawody prawnicze.
Z tego powodu zaproponowano nowatorski projekt realizowany w kooperacji pomiędzy UMCS a Europejskim Stowarzyszeniem Prawników z siedzibą w Brukseli, który w sposób prekursorski zapoczątkuje cykl międzynarodowych wydarzeń w ramach – Lubelskiego Sympozjum Prawa Informatycznego. Wydarzenie to będzie miało na celu prezentację osiągnięć naukowych, w tym najnowszych wyników badań naukowych z obszaru ewoluującej (i cały czas szczątkowo eksplorowanej) gałęzi prawa informatycznego. Zrealizowanie projektu pozwoli na zapewnienie większej rozpoznawalności wspomnianej gałęzi prawa informatycznego, poprzez prezentację prac empirycznych i teoretycznych w środowisku międzynarodowym, a w konsekwencji umożliwi pozyskanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk prawnoorganizacyjnych znajdujących się na pograniczu prawa publicznego i prywatnego, z którymi przedstawiciele nauki i praktyki w świecie transformacji cyfrowych muszą się zmierzyć (a zatem będzie zgodne z założeniami dla programu określonymi w komunikacie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 31 stycznia 2023 r. o ustanowieniu programu pod nazwą "Doskonała Nauka II" i naborze wniosków).
Jako temat I Lubelskiego Sympozjum Prawa Informatycznego proponuje się zagadnienia oscylujące wokół wyzwań prawnoorganizacyjnych jakie stoją przed osobami wykonującymi prawnicze zawody zaufania publicznego. Celem badawczym jaki stawiają sobie organizatorzy konferencji dotyczącej zawodów prawniczych (a następnie publikacji pokonferencyjnych) jest udzielenie odpowiedzi nie tylko na pytanie o ogólny kształt przeobrażeń cyfrowych w sferze społecznej, ale przede wszystkim przeprowadzenie diagnozy: 1) aktualnych wyzwań cyfrowych, jakie stoją przed osobami wykonującymi zróżnicowane zawody prawnicze (w kontekście pojawiających się – a także mogących pojawić się zagrożeń) oraz 2) poziomu regulacji normatywnej w obliczu zachodzących zmian cyfrowych. W tym celu niezbędne będzie udzielenie odpowiedzi na szczegółowe pytania badawcze, tj. 1) Jaki rodzaj i zakres zachodzących transformacji cyfrowych oddziałuje bezpośrednio na wykonywanie zawodów prawniczych? 2) Jakie są najnowsze wyzwania technologiczne, które determinują sposób wykonywanie zawodów prawniczych? 3) Jakie mogą być skutki (w tym zwłaszcza możliwe zagrożenia) w razie wdrożenia proponowanych rozwiązań w ramach wykonywania konkretnych zawodów prawniczych? 4) Jaki jest aktualny stan normatywny w obszarze regulacji nowych zjawisk technologicznych. W założeniu dyskusją podczas konferencji (a następnie w treści publikacji pokonferencyjnych udostępnionych w formie Open Access) zostaną objęte doświadczenia przedstawicieli różnych zawodów prawniczych sensu largo (zwłaszcza radców prawnych, adwokatów, sędziów, prokuratorów) z uwzględnieniem perspektywy komparatystycznej. Tego rodzaju ujęcie problemu jest uzasadnione koniecznością porównania i sformułowania wniosków na tle stopnia zawansowania wykorzystanych technologii cyfrowych i ich usytuowania w różnych porządkach prawnych.
W podejmowanej tematyce panelowej (a następnie w publikacjach pokonferencyjnych dostępnych w formie Open Access) pojawią się takie problemy badawcze, jak: a) korzystanie przez osoby wykonujące zawody prawnicze z systemów teleinformatycznych i ich wpływ na bezpieczeństwo świadczenia usług prawnych, b) zagadnienie cyberbezpieczeństwa, c) wykorzystanie sztucznej inteligencji (AI) w świadczeniu pomocy prawnej, d) nowoczesne rozwiązania algorytmiczne i ich wpływ na rynek usług prawnych. Uwzględnione zostaną aspekty związane z sytuacją pandemiczną COVID-19 i jej wpływem na wskazane zagadnienia oraz elementy dywersyfikacji poszczególnych systemów prawnych. Efektem będzie nie tylko postawienie diagnozy co do możliwych zagrożeń, ale również próba sformułowania postulatów normatywnych de lege ferenda oraz stworzenia kodeksu dobrych praktyk, która miałyby pomóc osobom wykonującym zawody prawnicze poruszać się w świecie zachodzących transformacji cyfrowych.
