Rzecznik Praw Akademickich

Rzecznik Praw Akademickich działa na podstawie przepisów rozdziału XII (§ 117 – § 121) Statutu UMCS z dnia 29 maja 2019 r. Rzecznik jest powołany do ochrony dobra wspólnoty Uniwersytetu oraz praw i interesów jej członków, a także przestrzegania standardów akademickich w Uniwersytecie. Rzecznik dąży do polubownego rozwiązywania konfliktów i sporów pomiędzy członkami wspólnoty Uniwersytetu a organami i administracją Uniwersytetu oraz włącza się, z własnej inicjatywy lub na wniosek członka wspólnoty Uniwersytetu, w sprawy istotne dla ochrony dobra wspólnoty Uniwersytetu lub praw i interesów członków wspólnoty.

Rzeczniczką Praw Akademickich UMCS jest prof. dr hab. Katarzyna Dudka, kierownik Katedry Postępowania Karnego w Lublinie. Funkcję tę sprawuje od 1 stycznia 2020 r.

Zawodowo zajmuje się problematyką postępowania karnego, postępowań dyscyplinarnych różnych zawodów, w tym nauczycieli akademickich, zagadnieniami ochrony praw człowieka i obywatela. Jest autorką ponad 150 publikacji dotyczących tej problematyki.

Przez wiele lat była rzeczniczką dyscyplinarną dla nauczycieli akademickich UMCS. W latach 2019 – 2022 pełniła funkcję Rzeczniczki Dyscyplinarnej przy Ministrze właściwym do spraw szkolnictwa wyższego. Jest kandydatką do funkcji rzecznika dyscyplinarnego Ministra na kadencję 2023 – 2026.

Jest członkinią ogólnopolskiej Sieci Bezpieczeństwa i Równości skupiającej rzeczników i rzeczniczki praw i wartości z większości ośrodków akademickich całej Polski. Celem Sieci jest budowanie wspólnej przestrzeni bezpieczeństwa i równości w środowisku akademickim.

Zakres działania Rzecznika Praw Akademickich UMCS obejmuje:

• nadzór nad przestrzeganiem prawa obowiązującego w Uniwersytecie pod kątem wolności od dyskryminacji i wszelkich form prześladowania;
• pomoc członkom i członkiniom społeczności akademickiej (pracownikom, studentom i doktorantom) w rozwiązywaniu indywidualnych problemów związanych z naruszeniem ich praw i wartości;
• monitorowanie sytuacji osób będących ofiarami mobbingu po zakończeniu postępowania antymobbingowego;
• współpraca z jednostkami uniwersyteckimi zajmującymi się ochroną praw osób o szczególnych potrzebach (np. z niepełnosprawnościami).

Podstawowe zasady działania Rzecznika Praw Akademickich przy wykonywaniu funkcji na rzecz ochrony praw i wartości akademickich obejmują:

• niezależność od organów i władz Uczelni, które mają obowiązek współpracować z Rzecznikiem w zakresie podejmowanych przez niego czynności;
• neutralność oznaczająca, że Rzecznik jest rzecznikiem wartości i zasad, nie staje po żadnej ze stron konfliktu, dba o przestrzeganie praw i wartości akademickich, przeciwdziała dyskryminacji i nierównemu traktowaniu;
• poufność wykluczająca możliwość ujawnienia tożsamości osoby, która zwraca się z prośbą o interwencję bez jej wyraźnej zgody. Zainteresowani mogą pozostać anonimowi;
• brak formalizmu w działalności – Rzecznik dostosowuje swoje działania do potrzeb, dobierając czynności w sposób zapewniający największą efektywność, pozostając w granicach prawa powszechnie obowiązującego oraz przepisów obowiązujących w uniwersytecie.