Interdyscyplinarny projekt „W zdrowym ciele zdrowy duch – kształtowanie postaw prozdrowotnych w ujęciu interdyscyplinarnym" ma na celu podniesienie poziomu wiedzy dotyczącej zdrowego stylu życia, a także uwrażliwienie na problem zaburzeń dotykających coraz liczniejsze grono młodych osób poszukujących akceptacji, alienujących się w wirtualnym świecie. Proponowany projekt ma przysłużyć się poprawie dobrostanu najmłodszej części społeczeństwa, ma uświadomić uczestnikom, że aktywny tryb życia oraz zdrowa dieta są niezbędne do zachowania sprawności i zdrowia fizycznego, natomiast bezpośrednie i rzeczywiste kontakty z innymi osobami są warunkiem koniecznym do prawidłowego rozwoju i zachowania zdrowia psychicznego. Wykształcenie odpowiednich nawyków i postaw umożliwi uczniom zachowanie prawidłowej równowagi pomiędzy czasem spędzonym przed komputerem i czasem poświęconym na inne aktywności.
Projekt realizowany będzie przy współpracy czterech Instytutów Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, tj. Instytutu Nauk Biologicznych (INB), Instytutu Nauk Chemicznych (INCh), Instytutu Nauk o Komunikacji Społecznej i Mediach (INoKSiM) oraz Instytutu Psychologii (IP), we współpracy z szerszym środowiskiem naukowym, społecznym i artystycznym. Synergiczne połączenie kompetencji specjalistów reprezentujących różne dziedziny naukowe umożliwi precyzyjne naświetlenie omawianych zjawisk.
W projekcie weźmie udział 13 klas/grup młodzieży liczących po ok. 30 osób. Każda klasa/grupa będzie uczestniczyła w warsztatach wchodzących w program 2 modułów tematycznych, tj. 1 modułu o tematyce prozdrowotnej (do wyboru spośród pięciu proponowanych) oraz 1 modułu dotyczącego edukacji proekologicznej, organizowanego w formie zajęć plenerowych na terenie Ogrodu Botanicznego UMCS. Moduł o tematyce prozdrowotnej obejmuje 4 warsztaty (do wyboru z 8), po jednym z 4 instytutów zaangażowanych w projekt. W celu zachowania bezpieczeństwa oraz zwiększenia efektywności kształcenia klasa zostanie podzielona na 2 grupy, które będą uczestniczyć w warsztatach wymiennie. Ze względu na bliską lokalizację, warsztaty odbędą się najpierw w Instytucie Nauk Biologicznych i Instytucie Nauk Chemicznych (oba w obrębie tzw. miasteczka akademickiego), a w kolejnym terminie w Instytucie Nauk o Komunikacji Społecznej i Mediach oraz Instytucie Psychologii (oba przy ul. Głębokiej 45). Warsztaty plenerowe odbędą się w okresie wiosennym 2024 i 2025. W trakcie ich trwania każdy z instytutów przeprowadzi w 2 powtórzeniach 1 warsztat trwający 2 godz. Przewidziano przekąski dla uczestników i prowadzących warsztaty plenerowe (ciepły poczęstunek, drożdżówki, woda, owoce). Terminy warsztatów o tematyce prozdrowotnej zostaną uzgodnione z opiekunem danej klasy/grupy młodzieży, termin warsztatów plenerowych zostanie podany po uzgodnieniu z Dyrekcją Ogrodu Botanicznego.
Po zakończonych warsztatach o tematyce prozdrowotnej uczniowie będą mogli wziąć udział w konkursie “Warto żyć - o tym jak drobne rzeczy mogą wiele!”. Regulamin konkursu znajdzie się na stronie internetowej projektu. Przewiduje się trzy edycje konkursu, oddzielnie dla każdej z 3 tur, na które zostanie podzielonych 13 grup szkolnych.
W ramach podsumowania projektu zostanie zorganizowane spotkanie wszystkich osób zaangażowanych w realizację przedsięwzięcia oraz przedstawicieli szkół biorących udział w projekcie, w celu przedstawienia mierzalnych rezultatów projektu, w tym wyników ankiet psychologicznych oraz omówienia spostrzeżeń i uwag.
I. ZMYSŁY, EMOCJE I STRES:
Moduł koncentruje się na dwóch głównych zagadnieniach. Pierwszym z nich jest budowa i mechanizmy działania narządów zmysłów człowieka oraz czynniki zewnętrzne upośledzające ich funkcje. Drugie dotyczy podłoża powstawania i kształtowania emocji. Poznanie poszczególnych stanów emocjonalnych umożliwi podejmowanie właściwych decyzji podczas doboru metod redukcji negatywnych emocji i oswajania stresu. W trakcie zajęć uczestnicy zapoznają się z charakterystyką procesów psychicznych związanych z odczuwaniem poszczególnych sytuacji jako stresujących, czynnikami środowiskowymi zwiększającymi subiektywne odczuwanie stresu psychologicznego oraz podstawowymi technikami redukcji napięcia.
W obrębie modułu przewidziano przeprowadzenie badań pilotażowych w celu dokonania wstępnej diagnozy natężenia ewentualnych zaburzeń (depresji i zaburzeń adaptacyjnych w populacji dzieci i młodzieży). Style radzenia sobie ze stresem oraz kontekst społeczny powstawania w/w zaburzeń będzie również w centrum zainteresowań.
Proponujemy następujące warsztaty:
II. UZALEŻNIENIA I DEPRESJA - ZŁODZIEJE ZDROWIA
Moduł koncentruje się na najczęstszych uzależnieniach: alkoholizmie, nikotynizmie, narkomanii, lekomanii i uzależnieniach behawioralnych. Uczniowie zostaną zapoznani z destrukcyjnym wpływem uzależnień i depresji na organizm, poznają też neurobiologiczne podłoże ich powstawania. W ramach warsztatów psychoedukacyjnych uczniom zostaną przedstawione podstawowe informacje z zakresu autodiagnozy oraz negatywnych skutków uzależnień behawioralnych na obraz samego siebie. Moduł ma charakter profilaktyczny, jego celem jest podkreślenie wagi redukowania czynników ryzyka zaburzających prawidłowy rozwój na rzecz wzmacniania czynników chroniących, sprzyjających zdrowemu stylowi życia. Aktywności w ramach tego modułu mają charakter psychoedukacyjny i nie stanowią elementu diagnozy ani terapii.
Proponujemy następujące warsztaty:
III. SZLACHETNE ZDROWIE……..
Moduł koncentruje się na promocji zdrowego stylu życia. Uczniowie zapoznają się z funkcjonowaniem układu oddechowego, krążenia, nerwowego, zbadają pracę własnego serca i pojemność płuc, obliczą parametry układu czerwonokrwinkowego i białokrwinkowego, zobaczą wybrane narządy w zdrowiu i chorobie. Zaznajomienie uczestników z konsekwencjami nieprawidłowych zachowań zdrowotnych ma prowadzić do ich ograniczenia i sprzyjać podejmowaniu właściwych aktywności, umożliwiających długie i zdrowe życie. W ramach działań psychoedukacyjnych uczniowie będą mieli okazję zapoznać się z istotnymi dla osób w okresie adolescencji zagadnieniami, tj. obrazem własnego ciała, jego akceptacją oraz wpływem na dobrostan psychiczny jednostki. W obrębie modułu zaproponowano również przedstawienie podstawowych technik redukcji stresu.
Proponujemy następujące warsztaty:
IV. ŻYCIE JEST FAJNE
Moduł poświęcony jest promocji życia oraz profilaktyki i ochrony zdrowia. Uczniowie zapoznają się z korzyściami, jakie niesie ograniczenie spędzania wolnego czasu przed komputerem na rzecz aktywnego trybu życia, wspólnych spotkań z rówieśnikami, czy realizacji własnych dążeń artystycznych. Nauczą się też jak udzielać pierwszej pomocy w sytuacji, gdy życie jest zagrożone. Celem modułu jest zatem kształtowanie świadomości i postaw sprzyjających bezpieczeństwu własnemu i innych oraz przygotowanie uczestników do racjonalnych zachowań w przypadku wystąpienia zagrożeń.
W ramach działań psychoedukacyjnych uczniowie będą mieli okazję zapoznać się z istotnymi dla osób w okresie adolescencji zagadnieniami, tj. obrazem własnego ciała, jego akceptacją oraz wpływem na dobrostan psychiczny jednostki. Zostaną również przedstawione podstawowe informacje z zakresu autodiagnozy oraz negatywnych skutków uzależnień behawioralnych na obraz samego siebie. Moduł ma charakter profilaktyczny, jego celem jest podkreślenie wagi redukowania czynników ryzyka zaburzających prawidłowy rozwój na rzecz wzmacniania czynników chroniących, sprzyjających zdrowemu stylowi życia. Proponowane działania mają charakter psychoedukacyjny i nie stanowią elementu diagnozy ani terapii.
Proponujemy następujące warsztaty:
V. FAT CZY FIT czyli o sztuce odżywiania
Moduł koncentruje się na zaznajomieniu uczestnika ze złożonością psychofizyczną procesu odżywiania się. Ma na celu podniesienie poziomu wiedzy uczniów na temat żywienia, a przez to kształtowanie u nich właściwych nawyków i zachowań w tym zakresie. Znajomość zasad prawidłowego odżywiania się oraz somatycznych i psychologicznych następstw nieprawidłowości (m.in.. anoreksja, bulimia, ortoreksja) pozwoli dokonywać właściwego wyboru między tym co szkodliwe, choć często smaczne, a tym co zdrowe i odżywcze.
W ramach działań psychoedukacyjnych uczniowie będą mieli okazję zapoznać się z istotnymi dla osób w okresie adolescencji zagadnieniami, tj. obrazem własnego ciała, jego akceptacją oraz wpływem na dobrostan psychiczny jednostki. Moduł ma charakter profilaktyczny, jego celem jest podkreślenie wagi redukowania czynników ryzyka zaburzających prawidłowy rozwój na rzecz wzmacniania czynników chroniących, sprzyjających zdrowemu stylowi życia. Proponowane działania mają charakter psychoedukacyjny i nie stanowią elementu diagnozy ani terapii.
Proponujemy następujące warsztaty:
VI. Eko w plenerze
Celem modułu jest przede wszystkim zwiększenie poziomu świadomości ekologicznej dzieci i młodzieży szkolnej. Uświadomienie uczniom, że ludzkie życie i zdrowie zależy od warunków panujących w środowisku ma je skłonić do podjęcia działań sprzyjających ochronie powietrza, klimatu, wód, bioróżnorodności oraz właściwej gospodarce odpadami. Warsztaty w Ogrodzie Botanicznym to nauka, zabawa i aktywny wypoczynek. Zadaniem uczniów będzie znalezienie nieszablonowych pomysłów, by zidentyfikować odgłosy natury, zrealizować misję EkoPatrolu czy zostać kreatywnym eko-artystą. Zaszczepienie w uczestnikach projektu postaw proekologicznych zwiększy ich osobistą odpowiedzialność za stan środowiska naturalnego i pozostawiany na Ziemi ślad.
Proponujemy następujące warsztaty:
