Wydział Pedagogiki i Psychologii UMCS
„Mój tajemniczy mózg – bajkowa podróż dla dzieci z wykorzystaniem zabaw wspierających rozwój mózgu”
1. Uzasadnienie realizacji projektu.
Projekt opiera się na bardzo intensywnie rozwijającej się dziedzinie, dotyczącej badań nad mózgiem i ich praktycznego wykorzystania w procesie edukacji. Od kilku lat współpracujący z Wydziałem Pedagogiki i Psychologii nauczyciele zgłaszali zainteresowanie neuropedagogiką oraz spotkaniami z tego zakresu. W zeszłym roku na Lubelskim Festiwalu Nauki dr Małgorzata Chojak zgłosiła projekt, będący pierwowzorem niniejszego: „Mój tajemniczy mózg – bajkowa podróż z wykorzystaniem zabaw wspierających rozwój mózgu oraz diagnozą dominującego typu inteligencji wielorakiej”. Projekt cieszył się tak dużym zainteresowaniem ze strony placówek oświatowych, że odbyło się aż 14 edycji, a kilku szkołom prowadzący musiał odmówić. Dzieci z zainteresowaniem uczestniczyły w zajęciach, a po zakończeniu festiwalu do dr Chojak dzwonili pracownicy szkół z licznymi prośbami o przeprowadzenie w/w zajęć na terenie ich placówki.
Prezentowany projekt wpisuje się zatem zarówno w zakres promowania dynamicznie rozwijającej się dyscypliny naukowej i badań z jej zakresu, ale również w potrzeby lokalnego środowiska, zainteresowanego zdobywaniem tejże wiedzy i poznaniem sposobów wykorzystania jej w praktyce. Mowa jest tu także o małych dzieciach, które nie tylko z radością zwiedzają uniwersytet, ale mogą w sposób dostosowany do swoich możliwości poznawczych korzystać z pomocy naukowych niedostępnych w szkołach.
2. Cel projektu
Projekt ma na celu:
- rozbudzenie ciekowości poznawczej dzieci w zakresie, dotyczącym funkcjonowania człowieka, a zwłaszcza układu nerwowego;
- pokazanie przykładowych możliwości stymulowania wszechstronnego rozwoju poprzez zabawy, ze szczególnym uwzględnieniem tych stymulujących rozwój mózgu (celem kontynuowania tego typu zabaw, każdy dorosły uczestnik, który przyjechał z dziećmi otrzyma materiały z zakresu neuropedagogiki, zawierające m.in. wyniki najnowszych badań);
- zapoznanie ze środowiskiem akademickim i uczelnią jako miejscem naukowego oglądu rzeczywistości;
- integrację lokalnej społeczności lubelskich placówek szkolnych wokół ośrodka akademickiego, skutkującą opracowaniem dalszego planu współpracy, wymiany doświadczeń, tworzenia projektów edukacyjnych, prezentacji dobrych praktyk.
Podsumowując cel projektu jest niejako dwutorowy. Zajęcia będą skierowane do dzieci i opracowane w oparciu o ich możliwości poznawcze i społeczno-emocjonalne. Stosowne materiały, rozwijające omawianą tematykę otrzymają również obecni nauczyciele i rodzice, by w ramach dalszej pracy z dziećmi mogli utrwalać i poszerzać przekazaną wiedzę i umiejętności.
3. Grupa docelowa
Zajęcia będę przeznaczone dla dzieci sześcioletnich (z przedszkoli i szkół podstawowych) oraz uczniów edukacji wczesnoszkolnej z placówek z terenu województwa lubelskiego.
Przewidywany czas jednego spotkania to 1,5-2 godziny zegarowe. Miejscem zajęć będzie jedna z sal dydaktycznych na terenie Instytutu Pedagogiki przy ul. Narutowicza 12. Zostanie ona wcześniej specjalnie przygotowana do spotkań, poprzez wizualizację materiałów (plakaty na ścianach, prace kolejnych grup, przygotowanie regałów z pomocami dydaktycznymi), rozłożenie dywanu, przygotowanie stoliczkowych miejsc pracy grupowej oraz jednego miejsca do naurozabaw. W trakcie spotkania dzieci będą mogły zobaczyć jak wygląda zdrowy i chory mózg (do dyspozycji będą nowo zakupione modele neuroanatomiczne) oraz neuron. Będą tworzyć własny schemat układy nerwowego i sprawdzą, czy można jechać samochodem wyścigowym w grze komputerowej, korzystając jedynie z własnych myśli (zostanie wykorzystana aparatura neurofeedback).
Dodatkowo nauczyciele i rodzice uczestniczący w spotkaniu otrzymają szereg materiałów z zakresu neuropedagogiki.
Planowane terminy spotkań to: 16, 18, 24, 25, 30 i 31 maja oraz 6, 7 i 13 czerwca 2017 r.
4. Informacja o osobach, zaangażowanych w realizację projektu, w tym o ich kwalifikacjach merytorycznych oraz doświadczeniach w zakresie popularyzacji nauki, z uwzględnieniem działań skierowanych do dzieci i młodzieży w wieku od 6 do 16 lat.
W realizację projektu zaangażowana będzie dr Małgorzata Chojak. Od 2013 roku pracuje na Wydziale Pedagogiki i Psychologii ja pracownik naukowo-dydaktyczny. Jej zainteresowania naukowe dotyczą neuropedagogiki, oraz neuronalnych skutków nadmiernego kontaktu dzieci z mediami. Uczestniczyła w konferencjach, dotyczących w/w tematyki, oraz szkoleniach z QEEG (certyfikat). Ukończyła także studia podyplomowe z zakresu neuropsychologii. Dr Chojak jest autorką licznych artykułów, skierowanych także do praktyków (cv i wykaz publikacji w załączeniu). Od dwóch lat sprawuje opiekę naukową na Kołem Naukowym Pedagogów i Animatorów Zabawy. Jest to grupa ok. 30-40 studentów, którzy biorą aktywny udział w organizowaniu różnorodnych imprez w placówkach oświatowych (jako animatorzy zabawy) oraz imprez popularyzujących naukę (na terenie UMCS oraz innych instytucji). Jest to Koło o charakterze nastawionym na prowadzenie działań praktycznych głównie z dziećmi w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym (wykaz wybranych aktywności w załączeniu).
Dr Chojak jest także tzw. praktykiem. Przez kilkanaście lat była wychowawcą kolonijnym i animatorem środowiskowym (co tygodniowe spotkania z dziećmi, organizowanie zbiórek dla dzieci potrzebujących, prowadzenie zabaw karnawałowych i choinkowych, zbieranie funduszy na wyjazdy kolonijne). W trakcie studiów angażowała się także w wolontariat. Obecnie poza pracą naukową jest wychowawcą w Młodzieżowym Ośrodku Wychowawczym dla dzieci z trudnych rodzin i mamą trzech małych synów. W tym roku prowadziła z powodzeniem zajęcia dla dzieci w ramach Lubelskiego Festiwalu Nauki. Jako zakładowy koordynator ds. współpracy z otoczeniem zewnętrznym, utrzymuje stały kontakt z kilkunastoma placówkami oświatowymi, organizuje np. konkursy matematyczne dla przedszkolaków, wykazując umiejętność bardzo szybkiego nawiązywania kontaktów z dziećmi.
5. Informacja o oczekiwanych efektach realizacji projektu oraz planowanym oddziaływaniu społecznym projektu.
Oczekiwane efekty bezpośrednie:
- wzrost zainteresowania dzieci tematyką, związaną z mózgiem człowieka (widoczny w powracaniu do niej w tracie rozmów z rodzicami oraz zajęć z nauczycielem),
- poznanie przez dzieci uniwersytetu jako miejsca przyjaznego, interesującego, do którego warto wracać;
- wzrost motywacji nauczycieli do sięgania po literaturę dotyczącą praktycznego wykorzystania neuropedagogiki w procesie edukacji dzieci; zwiększenie zainteresowania szkoleniami z tego zakresu lub udziałem w warsztatach, które będzie oferował Wydział Pedagogiki i Psychologii;
- podniesienie wiedzy nauczycieli i innych osób dorosłych, obecnych na spotkaniach, w zakresie sposobów wspierania rozwoju dziecka, opartych na badaniach z zakresu neuropsychologii czy neurobiologii.
Oczekiwane efekty długofalowe:
- nawiązanie współpracy z uczestnikami projektu (w formie umów) w celu popularyzacji nauki, wymiany dobrych praktyk, organizowania kolejnych spotkań z dziećmi, uczestniczenia nauczycieli w warsztatach i laboratoriach na terenie Wydziału;
- otwarcie Wydziału na potrzeby środowiska lokalnego (udostępnianie Auli np. na potrzeby dużych imprez o charakterze wojewódzkim; doradztwo i konsultacje).
KIEROWNIK PROJEKTU:
dr Małgorzata Chojak
e-mail: chojak.m@poczta.umcs.lublin.pl