Szanowni Państwo,
pogrążeni w smutku informujemy o możliwości dokonania wpisu w udostępnionej poniżej wirtualnej księdze kondolencyjnej.
Zachęcamy do podzielenia się wspomnieniami związanymi ze spotkaniem na swojej drodze życiowej prof. Jerzego Bartmińskiego.
Księga kondolencyjna online zostaje udostępniona do 20 lutego, po czym wpisy w niej dokonane zostaną wydrukowane i przekazane w formie tradycyjnej księgi Rodzinie Zmarłego.
Niech nasze ciepłe myśli i wspomnienia utrwalone w pamiątkowej księdze będą otuchą i wsparciem dla Rodziny Zmarłego Pana Profesora.
Zapraszamy do przesyłania kondolencji za pomocą formularza.
Poštovane i drage kolege, Izražavamo ovim putem iskreno i duboko saučešće povodom smrti profesora Ježija Bartminjskog, žaleći zbog gubitka koji je zadesio profesorovu porodicu, Lublinski univerzitet, Poljsku akademiju umetnosti u Krakovu i Etnolingvističku komisiju Međunarodnog komiteta slavista, ali i čitavu poljsku i slovensku etnolingvistiku, kognitivnu lingvistiku, folkloristiku, dijalektologiju, stilistiku. Odlaskom profesora Bartminjskog izgubili su i članovi Instituta za srpski jezik SANU vrlog i odanog, dugogodišnjeg savetnika i saradnika na nekima od naših poslova, a članovi tima na njegovom projektu EUROJOS izgubili su nesebičnog učitelja i dragog prijatelja. Profesorova knjiga Jezik, slika, svet, prevedena na srpski jezik pre više godina, nezaobilazno je štivo studenata na masterskim i doktorskim studijama mnogih srbističkih katedara, i za sve nas koji je preporučujemo studentima i za sve one koji je s interesovanjem čitaju predstavljaće živo sećanje na profesorovo delo, kao i mnogi drugi profesorovi radovi, ali i inspiraciju i dragocen podsticaj generacijama koje dolaze.
U ime Instituta za srpski jezik SANU
Prof. dr Sofija Miloradović, direktor Instituta
Dr Marta Bjeletić, predsednik Naučnog veća Instituta
Глубокоуважаемый профессор Добровольский!
Международный комитет славистов с прискорбием узнал о кончине выдающегося ученого-слависта, профессора Ежи Бартминьского. Профессор Бартминьский возглавлял Этнолингвистическую
комиссию при Международном комитете славистов.
От лица Международного комитета славистов позвольте мне выразить самые глубокие соболезнования семье и близким покойного.
Наталья Берницкая
Председатель Международного комитета славистов
Письмо-соболезнование от коллег ИСл РАН
Śmierć profesora Bartmińskiego, przyjaciela i nauczyciela, powoduje gorzki żal, głęboki ból i wielkie współczucie dla bliskich. Nie da się wyrazić słowami wszystkiego, czym był dla nas profesor i ile zrobił. Wieczna pamięć!
Dr. habil. Prof. Alena Rudenka
Z głębokim żalem i smutkiem przyjęliśmy wiadomość o śmierci profesora Jerzego Bartmińskiego, założyciela Lubelskiej Szkoły Etnolingwistycznej, przewodniczącego Komisji Etnolingwistycznej przy Międzynarodowym Komitecie Slawistów. Ta tragiczna wiadomość wstrząsnęła nami do głębi. Ciągle trudno nam się z tym pogodzić. Pan profesor Jerzy Bartmiński wniósł szczególny wkład w rozwój etnolingwistyki i slawistyki w Jekaterinburgu. Będzie nam brakować jego fachowej wiedzy i doświadczenia, którymi dzielił się z nami podczas długoletniej współpracy, jego talentu organizatorskiego i jego głębokiej mądrości. Pan Profesor zawsze wspierał młodych badaczy i ich pomysły naukowe: jego życzliwe, wrażliwe i mądre słowo inspirowało nie tylko polskich studentów i doktorantów, ale także początkujących etnolingwistów z Rosji. W osobie Pana Profesora żegnamy wybitnego językoznawcę, człowieka, który był i pozostaje dla nas wzorem naukowca i prawdziwego humanisty, nauczyciela i przyjaciela wielu z nas. W imieniu Zespołu Uralskiej Szkoły Etnolingwistycznej prosimy przyjąć nasze najszczersze kondolencje. Cześć jego pamięci!
Czlen-kor. RAN, prof. Elena Bierezowicz, zespół Katedry Języka Rosyjskiego, Językoznawstwa Ogólnego i Komunikacji Językowej Uralskiego Uniwersytetu Federalnego, Ekaterinburg, Rosja
Nigdy nie zapomnimy ciepłego, serdecznego człowieka, który był gigantem w nauce, ale był tak zwykły i dostępny dla każdego. W imieniu etnolingwistów bułgarskich wyrażam głęboką wdzięczność za wprowadzenie języka bułgarskiego na światową scenę etnolingwistyczną.
dr hab. Petar Sotirow, prof. UMCS
Wyrazy współczucia dla Rodziny Pana Profesora. Pan Profesor wystawił sobie ogromny pomnik wkładem twórczym i swoją osobowością. Na zawsze pozostanie w pamięci byłych studentów.
Karolina Osuch-Kulbaka
Dla mnie było szczęście dotknąć świat, który prof. Batrmiński tworzył wszystkim, co robił i mówił. W tym świecie były niesamowita erudycja i głęboka mądrość, szchlachetność i delikatność, ogromna miłość do nauki i pracy, niemniejsza jednak też – do ludzi, do muzyki, do zdrowych tradycji ludowych, do samego życia. Piękny i niepowtarzalny świat, który zostaje w mojej pamięci i w sercu.
Dimka Savova, były lektor języka bułgarskiego na UMCS
Z głębokim żalem i smutkiem przyjęliśmy wiadomość o śmierci Profesora Jerzego Bartmińskiego, cenionego uczonego, językoznawcy, polonisty, etnolingwisty, folklorysty, slawisty, twórcy Lubelskiej Szkoły Etnolingwistyki, wspaniałego wykładowcy i Mistrza wielu polonistów, językoznawców i etnolingwistów. Członka wielu gremiów naukowych polskich i międzynarodowych. Wieloletniego członka Polskiego Towarzystwa Językoznawczego, pełniącego w nim dwukrotnie funkcję członka Zarządu, członka honorowego od 2016 roku. Żegnamy człowieka ogromnej wiedzy i otwartości, humanistę i nauczyciela. Niech odpoczywa w pokoju.
W imieniu Zarządu Polskiego Towarzystwa Językoznawczego
dr Krystyna Data - sekretarz
Ушел из жизни ЕЖИ БАРТМИНСКИЙ – выдающийся ученый современности, организатор и популяризатор науки, создатель Люблинской школы этнолингвистики с многочисленными учениками и последователями в разных странах, первый и бессменный председатель Комиссии по этнолингвистике при Международном комитете славистов. В эти скорбные дни важно осознать то главное, что он завещал нам: понимание общественной миссии науки, значимость объединения ученых славянского (и – шире – европейского) мира. Наука была для него той ценностью, которая может улучшить «качество духовной жизни человека» куда более мощно, чем политика и экономика. Профессор Бартминский призывал нас к изучению ценностей – и он сам, с его светом, деятельной, воодушевляющей любовью к людям и жизни, был и остается несомненной ценностью для нас. Масштаб личности Ежи Бартминского огромен, его вклад в филологическое знание и в целом в гуманитарные науки глобален, но всю совокупность его идей еще предстоит осмыслять и развивать, строя на их основе программу будущего поступательного движения этнолингвистики и культурной антропологии в целом. В этом мы видим свою задачу и будем ей следовать.
Члены Комиссии по этнолингвистике при Международном комитете славистов
Szanowni Państwo, nie sposób wyrazić smutku, który towarzyszy odejściu Pana Profesora. Pragnę złożyć Państwu wyrazy głębokiego współczucia. Chciałabym też podzielić się wspomnieniami, które nie opuszczają mnie w ostatnich dniach. Pana Profesora, który tłumaczył jak ważne jest znacznie słów i nasza za nie odpowiedzialność. Pana Profesora, który uwrazaliwiał nas na kulturę i bogactwo skojarzeń oraz uwrażliwiał na piękno naszej tradycji. Wspominam też egzamin z gramatyki 17 czerwca 2002 roku, Panią Profesor Stanisławę Niebrzegowską-Bartmińską, która trzymała za nas mocno kciuki i Pana Profesora, który powiedział, że językoznawstwo nie będzie moją drogą, a literatura. I tak właśnie się stało. Jestem ogromnie wdzięczna za to, że mogłam studiować u Mistrzów. Bardzo dziękuję za wszystkie cenne lekcje Panie Profesorze.
Elżbieta Pawlak
Wyrazy współczucia z powodu odejścia wspaniałego i mądrego człowieka
Maciej Czerwiński
UJ
Śmierć śp. Profesora Bartmińskiego to cios dla polskiej nauki i kultury. Był charyzmatycznym uczonym, jednym z filarów polskiego językoznawstwa antropologicznego, twórcą szkoły etnolingwistyki o zasięgu międzynarodowym, współtwórcą programu badań nad językowym obrazem świata, propagatorem wiedzy o strukturze tekstu, inicjatorem wielu działań badawczych, niezmordowanym organizatorem dyskusji i prac zespołowych. Wiele osób przeżywa głęboki żal po odejściu tego Wspaniałego Człowieka. Żegnaj, Jurku, Drogi Przyjacielu – mój i środowiska badawczego, które kiedyś stworzyła prof. Maria Renata Mayenowa.
Prof. dr hab. Teresa Dobrzyńska - emerytowany profesor IBL PAN
Z poczuciem głębokiego smutku i żalu przyjęliśmy wiadomość o śmierci Profesora Jerzego Bartmińskiego. Odszedł jeden z najwybitniejszych na świecie językoznawców, twórca polskiej etnolingwistyki kognitywnej, slawista, badacz semantyki, aksjologii, stylistyki i tekstologii. Śp. prof. Jerzy Bartmiński był wieloletnim redaktorem naczelnym „Etnolingwistyki”, autorem ponad 500 artykułów i 12 książek (m.in. „Stereotypy mieszkają w języku”, „Studia etnolingwistyczne”, „Językowe podstawy obrazu świata”), redaktorem m.in. „Słownika stereotypów i symboli ludowych” i „Leksykonu aksjologicznego Słowian i ich sąsiadów”, które to dzieła stanowią swoisty filar i kanon polskiej myśli etnolingwistycznej. Śp. Profesor był nieocenionym Przyjacielem i Dobrym Duchem wielu środowisk naukowych. Jesteśmy szczęśliwi, że mogliśmy poznać Profesora i słuchać jego wykładów w Wilnie. Dzielił się z nami swoją obszerną wiedzą, służył radą i wsparciem we wszelkich aspektach organizacyjnych i naukowych, wskazywał obszary badań ważnych dla polonistyki i lituanistyki. Oparte na historycznych źródłach fundamentalne przemyślenia Profesora o miejscu człowieka we wszechświecie i zakorzenieniu jego jestestwa w kulturze, mądre spojrzenie wstecz pomagają nam zrozumieć teraźniejszość, z pewnością będą służyć jako dobry punkt wyjścia do dalszego rozwoju myśli naukowej. Łączymy się w smutku ze środowiskiem akademickim, które poniosło niepowetowaną stratę. Składamy wyrazy szczerego współczucia Rodzinie i Bliskim Profesora oraz łączymy się we wspólnej modlitwie. Grono naukowców z Litwy
Kristina Rutkovska
Z Jerzym Bartmińskim łączyła mnie bardzo bliska przyjaźń trwająca od wielu lat. Zawsze ceniłam Jego otwartość i żywość umysłu, wielość zainteresowań, gotowość do pomocy wszystkim potrzebującym. Bardzo mi Go będzie brakowało. Przesyłam serdeczne wyrazy współczucia i bliskości Jego żonie, Stanisławie.
Jadwiga Puzynina
Сумна звістка. Непоправне горе. Відійшов у Вічність професор Єжи Бартміньський — видатний учений-славіст, Людина щирої душі і відкритого серця. Його високі моральні якості Науковця були і залишаться мірилом авторитету, справжньої відданості своїй Науковій школі етнолінгвістики в Любліні, її засадам і розбудові. У цей важкий час висловлюю щирі співчуття сім’ї та рідним, учням і послідовникам Великого Вченого. Розділяю спільний біль та схиляю голову в глибокій скорботі. Вічна і світла пам'ять!
д.ф.н. Людмила Даниленко, Київський національний університет імені Тараса Шевченка
Slovenský komitét slavistov súcití s poľskou etnolingvistickou školou nad stratou je profesora a učiteľa, ktorý zaiste navždy ostane jej hlavným predstaviteľom. Aj tejto chvíli mi dovoľte vyjadriť slová najhlbšej pokory pred Pánom života a smrti, pred láskavou náručou Božej lásky a veľkosťou milosrdenstva, ktoré náš Pán vylieva vo svojej múdrosti na všetkých. Verím preto, že prof. J. Bartmiński sa svojou prácou i životom zapísal do sŕdc každého slavistu a do myslenia o jazyku a kultúre vo všetkých slavisticky orientovaných vedných odboroch. Večná mu pamiatka a blažený pokoj.
Peter Žeňuch, predseda Slovenského komitétu slavistov
Z ogromnym żalem i smutkiem przyjęliśmy wiadomość o śmierci Profesora Jerzego Bartmińskiego. Pan Profesor był wielkim przyjacielem „LingVariów”. Wspierał nas cennymi radami, swoją twórczością naukową, a także jako recenzent innych prac. Dzięki Niemu w „LingVariach” zagościł na stałe dział Etnolingwistyka. Prosimy o przejęcie wyrazów głębokiego współczucia i przekazujemy je także dla całej Lubelskiej Szkoły Etnolingwistycznej. Pomysły i prace Profesora Jerzego Bartmińskiego na zawsze zmieniły kształt polskiego językoznawstwa. Jego odejście okryło żałobą nie tylko Jego Bliskich i lubelskie środowisko polonistyczne. Nam wszystkim będzie Go bardzo brakowało.
Maciej Rak, Redaktor Naczelny „LingVariów”
Z głębokim smutkiem przyjęłam wiadomość o śmierci Pana Profesora Jerzego Bartmińskiego, którego miałam przyjemność poznać jako Człowieka wielkiej wiedzy i życzliwości, charyzmatycznego, motywującego innych do działania, wręcz zarażającego swoją twórczą energią otoczenie. Pani Profesor Stanisławie Niebrzegowskiej-Bartmińskiej, Rodzinie i Współpracownikom Pana Profesora składam serdeczne wyrazy współczucia. Pan Profesor był dla mnie przykładem, że można być wybitnym uczonym o światowej renomie i jednocześnie otwartym, ciepłym człowiekiem, interesującym się życiem i karierami byłych studentów i studentek, wspierających ich w różnych planach naukowych. Po spotkaniach z Nim (chociaż nie było ich wiele) nie tylko utwierdzałam się w przekonaniu, że język, kultura i literatura są ściśle sprzężone z naszym codziennym myśleniem i funkcjonowaniem, ale również, że stać mnie jako badaczkę na więcej niż wcześniej sądziłam. Mocno utkwiły mi też w pamięci słowa Profesora, że wiedzę (także uniwersytecką) należy przekazywać innym w sposób zrozumiały. Staram się o nich pamiętać na co dzień. Jestem niezmiernie wdzięczna losowi, że mogłam spotkać Profesora Bartmińskiego na swojej drodze.
Monika Bednarczuk
Цяжка ўявіць сабе свет філалогіі без прафесара Бартміньскага. Невымоўная страта! Але тое, што ён зрабіў, дало і дасць яшчэ добры плён. Імя Ежы Бартміньскага назаўсёды ўпісана ў гісторыю навукі. Беларускія лінгвісты, філолагі, гуманітарыі з болем развітваюцца з прафесарам і спачуваюць яго блізкім.
праф. Мікалай Андропаў, праф. Таццяна Валодзіна, НАН Беларусі; праф. Ала Кожынава; праф. Алена Рудэнка, праф. Ніна Мячкоўская (БДУ) і многія іншыя навукоўцы Беларусі
Pan Profesor na zawsze pozostanie w sercach wielu. Współpracownicy, studenci, doktoranci, bliscy... Był niezwykle ciepłym człowiekiem, który zapisał się w pamięci nas wszystkich. Cieszę się, że miałam okazję Go poznać i porozmawiać z Nim o przeszłości oraz nowych perspektywach. To było jedno z najlepszych spotkań w moim życiu.
Ewelina Krzykała
Polska nauka ma w sobie podłą zdolność przyciągania małych ludzi z wielkimi kompleksami... budują wtedy swoje świty, dwory, a system relacji jest feudalny do granic absurdu! Profesor był inny, skrajnie różny... po spotkaniu z nim w Lublinie, kiedy z całą szczerością i ciekawością zagadnął mnie o dzieje motywu Frasobliwego, wyszedłem z przekonaniem - tak, to Autorytet, Mentor, Mistrz! A kiedy podczas tej rozmowy zaśpiewał jedną z podkarpackich kolęd - pomyślałem - Człowiek! Śmiał się serdecznie, kiedy wyznałem, że czytam do poduszki Słownik Stereotypów i Symboli Ludowych i że jest to lektura fascynująca i frustrująca jednocześnie (bo jak pomieścić w sobie ten ogrom wiedzy?)! Jeszcze większe rozbawienie pojawiło się, gdy wspomniałem, że pierwsze dwa tomy kserowałem! Dziś rano sprawdzałem, czy aby nie wykluł się kolejny tom - w Kazimierzu Profesor obiecywał, że następny będzie o drzewach liściastych i był! Zachłannie myślałem, że to pora na kolejny! Wieczorem smutna wiadomość o śmierci, zawsze przedwczesnej... i zawód, że jak to? Wszystko było zaplanowane, kolejne tomy, spotkania, rozmowy... Józef Chełmowski zmagał się z pytaniem - kogo pytać o błękit nieba? Profesora! Choć wolałbym jeszcze przez długie lata nie znać odpowiedzi! Dziękuję za Słownik, kolędę i Pańskie życie!
Łukasz Ciemiński
Szanowny Panie Profesorze, dziękuję - to Pan wytyczył kierunek mojej drogi naukowej i w wielu jej etapach towarzyszył, wspierał, korygował. Dziękuję. Pamiętam. Będę pamiętała.
Katarzyna Smyk
Łącząc się w żałobie i smutku po śmierci prof. dr. hab. Jerzego Bartmińskiego, chciałbym złożyć kondolencje i wyrazy współczucia dla jego pogrążonej w żalu rodzinie, krewnym i znajomym.
Michał Kowalik, Twórca Ludowy, Kulturoznawstwo UMCS
Miałem szczęście spotkać profesora Jerzego Bartmińskiego na swojej drodze. Otwarty na świat i jego tajemnice, ciekawy kontaktów i rozmów, zawsze gotowy do dyskusji. Potrafił znaleźć wspólny język z każdym, bez względu na wiek i wykształcenie. Lubił opowiadać różne ciekawostki ze swojego życia, słuchaliśmy z wielkim zainteresowaniem, starając się odczytać ich przesłanie. Przewodnik i dusza towarzystwa. Gromadził wokół siebie liczne grono młodszych i starszych miłośników nauki. Wspierał, podpowiadał, dawał możliwość własnego odkrywania prawdy. Był życzliwy dla myślących i postępujących odmiennie, jednocześnie mocno bronił swoich przekonań. Takim Go pamiętam.
Grzegorz Żuk
Nie ma dobrego czasu na takie pożegnania, zawsze jest za wcześnie. Pozostaje głęboki smutek i niedowierzanie. Ale też pamięć i wspomnienia. Cóż więcej napisać – brak słów... Dziękujemy i do zobaczenia, Profesorze, Przyjacielu. Stasiu. Droga, Szanowna Rodzino – składamy najszczersze, z głębi serca płynące kondolencje.
Anna i Grzegorz Michalcowie
Ogromny żal, ale zostało tak wiele prac, a także inspiracji dla następnych pokoleń.
Maria Cichońska, UŚ
Odszedł wielki naukowiec, dobry człowiek. Będzie mi go bardzo brakowało.
E.Fert
Z ogromnym smutkiem społeczność akademicka Wydziału Humanistycznego UMK w Toruniu przyjęła wiadomość o śmierci Profesora Jerzego Bartmińskiego. Wybitny językoznawca i folklorysta nierzadko gościł w murach naszego Wydziału zarówno w roli wykładowcy, jak i recenzenta. Jego prace, fundamentalne dla badań językoznawczych oraz folklorystycznych, inspirowały i nadal inspirują przedstawicieli różnych dyscyplin. Śmierć Profesora stanowi niepowetowaną stratę dla środowiska naukowego w kraju i na świecie. W imieniu władz dziekańskich składam głębokie wyrazy współczucia Rodzinie Profesora, jego uczniom i współpracownikom.
dr hab. Violetta Wróblewska, prof. UMK - dziekan Wydziału Humanistycznego UMK w Toruniu
Z głębokim smutkiem przyjąłem wiadomość o o śmierci Profesora Jerzego Bartmińskiego, prawego człowieka, wybitnego naukowca, inspirującego działacza i wykładowcy, i oddanego przyjaciela od 1963 roku. Przesyłam wyrazy sedecznego współczucia dla Jego Zony, Stanisławy, Rodziny, Przyjaciół i Współpracowników.
Michał Jacek Mikoś
Odszedł dobry i mądry Człowiek. Brak nam będzie Jego życzliwości, otwartości, zdolności do wyznaczania wspólnego celu, przenikliwości w spojrzeniu na sprawy uczone i ludzkie.
Elżbieta Skibińska, Uniwersytet Wrocławski
Książki i artykuły Pana Profesora były pierwsze. To one uczyły mnie wrażliwości i dociekliwości naukowej. Miałam szczęście poznać Pana Profesora osobiście. Miałam szczęście w zadziwieniu stwierdzić, że wielki badacz może być wielkim człowiekiem. Do zobaczenia, Panie Profesorze!
Aneta Załazińska, Wydział Polonistyki UJ
Z najgłębszym żalem żegnam Drogiego memu sercu Kolegę, Wielkiej miary Uczonego, Dobrego i Szlachetnego Człowieka.
Hanna Taborska
Nie dane mi było poznać Prof. dr hab. Jerzego Bartmińskiego osobiście, ale Jego teksty towarzyszyły i towarzyszą mi, a także moim studentom, od lat i nadal będą towarzyszyć. Rodzinie składam wyrazy współczucia.
Małgorzata Michalska, Katedra Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Wrocławskiego
Profesor Jerzy Bartmiński był dla mnie jednym z pierwszych ważnych przewodników po świecie tradycji, zarówno od strony naukowej, jak i "życiowej" - w swoich wykładach i pracach odnosił się do tradycji jako żywego źródła. Wiele jego tekstów czytałam z wypiekami na twarzy, dokonując poprzez nie ważnych osobistych odkryć. Tytaniczna praca, niezwykła osobowość, przenikliwość, otwartość, uśmiech - tak Pana zapamiętam. Dziękuję! Składam serdeczne kondolencje rodzinie, przyjaciołom, współpracownikom i studentom Pana Profesora.
Ewa Grochowska
Bardzo przykra i smutna wiadomość. Odszedł niezastąpiony badacz, wybitny specjalista i przesympatyczny człowiek wielkiej kultury. Najszczersze wyrazy współczucia.
Katarzyna Kość-Ryżko
Rodzinie i wszystkim Bliskim Pana Profesora składam najszczersze wyrazy współczucia... Pana Profesora poznałam chyba na jakiejś konferencji Język a kultura w Karpaczu, dawno temu, kiedy dopiero zaczynałam swoją pracę na uczelni. Spotykaliśmy się potem na wielu konferencjach. Pan Profesor wszystko i wszystkich pamiętał, nawet młodych, nic nieznaczących jeszcze w nauce... Pamiętam Go zawsze uśmiechniętego... Żal. wielki żal, że już Go nie ma.
Alicja Gałczyńska, UJK Kielce
Pragnę wyrazić mój bezmierny smutek i połączyć się z Rodziną i środowiskiem naukowym Lublina i wszystkimi humanistami z Polski i z zagranicy w przeżywanie żałoby po odejściu śp. Pana Profesora Jerzego Bartmińskiego. Poczucie straty jest tak dotkliwe, że wprost trudno znaleźć adekwatne słowa, gdy odchodzi gigant nauki, piękny umysł, niezwykle etyczny badacz, który tak chętnie wspomagał nas swoją mądrością i inspirował do poszukiwania nowych przestrzeni do refleksji humanistycznej. Przychodzi na myśl Horacjańska maksyma "Non omnis moriar", bo wielkie dzieło stworzone przez Pana Profesora Bartmińskiego będzie nadal żyć i owocować dzięki Jego naukowym Sukcesorom, Współpracownikom, Uczniom, Badaczom z wielu krajów. 7 lutego 2022 r. Opatrzność zadecydowała o odejściu wybitnego, utalentowanego Uczonego i niezwykle dobrego i etycznego Człowieka, pozostawiając nas w poczuciu niewyobrażalnej straty!
Zofia Sawaniewska-Mochowa
Дорогие друзья, коллеги! Покинул нас Колосс, ученый наивысшего формата человек большой души, человек Европы и мира. Печаль наша огромна. Нам будет так Его не хватать. Столько лет он был с нами, поддерживал нас в научных изысканиях, открывал перед нами горизонты этнолингвистики, фольклористики, семантики. Такие люди не уходят навсегда. Он останется в наших сердцах и умах, в научных работах и в университетском преподавании. Слова великой поддержки я направляю Профессору Станиславе Небжеговской-Бартминьской, которая помогала Ему во всем, всячески поддерживала Его научно и духовно, была ему правой рукой, продлевая Ему жизнь среди нас. Мы обязаны ей очень многим, и она может на нас рассчитывать Opuścił nas Kolos, naukowiec najwyższego formatu, człowiek wielkiej duszy, człowiek Europy i świata. Smutek nasz jest ogromny. Będzie Go nam brakowało. Tyle lat był z nami, wspierał nas naukowo, roztaczał przed nami horyzonty etnolingwistyki, folklorystyki, semantyki. Tacy ludzie nie odchodzą na zawsze. Pozostanie w naszych sercach i umysłach, w pracach naukowych, w dydaktyce na uczelniach. Słowa wielkiego poparcia kieruję Pani Profesor Stanisławie Niebrzegowskiej-Bartmińskiej, która pomagała Mu we wszystkim, ze wszech miar wspierała naukowo i duchowo, była Mu we wszystkim Pomocną Dłonią, przedłużając Mu życie wśród nas. Zawdzięczamy Jej bardzo dużo. Może na nas liczyć.
Валентина Кульпина Walentina Kulpina, Moskwa, Rosja, Uniwersytet Moskiewski M.W. Łomonosowa
Z głębokim żalem przyjęliśmy wiadomość o śmierci Profesora Jerzego Bartmińskiego. Choć Pan Profesor nie był formalnie związany z naszym Uniwersytetem, przez wiele lat utrzymywaliśmy naukowe i osobiste kontakty. Jesteśmy wdzięczni za to, że mogliśmy korzystać z Jego rad, poddawać nasze poczynania Jego opiniom, a także spotykać Go przy różnych okazjach i cieszyć się Jego towarzystwem. Trudno uwierzyć, że to się już nie powtórzy... Profesor będzie jednak zawsze obecny wśród nas. Składamy wyrazy współczucia Rodzinie, zwłaszcza Pani Profesor Stanisławie Niebrzegowskiej-Bartmińskiej, solidaryzując się w bólu z całym środowiskiem uniwersyteckim.
Anna Kozłowska - w imieniu Instytutu Językoznawstwa Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Rád bych celé rodině vyjádřil upřímnou soustrast.
Ladislav Janovec, Praha
Z głębokim smutkiem przyjęłam wiadomość o śmierci Profesora Jerzego Bartmińskiego. Na zawsze pozostanie w mojej pamięci jako wspaniały człowiek i wyjątkowy naukowiec. Dziękuję za okazaną mi życzliwość, rady i inspiracje naukowe. Składam serdeczne wyrazy współczucia rodzinie, współpracownikom i uczniom Profesora.
Wiktoria Kudela-Świątek
W imieniu społeczności Instytutu Slawistyki PAN składam Rodzinie śp. Profesora Jerzego Bartmińskiego wyrazy współczucia. Nasze środowisko jest pogrążone w głębokim smutku. Profesor Jerzy Bartmiński był naszym Mistrzem i Przyjacielem. Zainicjował w naszym instytucie nowy kierunek badań Językowo-kulturowy obraz świata Słowian i ich sąsiadów na tle porównawczym, który przeobraził się w ogromny międzynarodowy program naukowy. Był bardzo aktywnym członkiem Rady Naukowej Instytutu Slawistyki PAN, uczestniczył także w kształceniu doktorantów i młodych naukowców. Dzięki Niemu została nawiązana bardzo owocna współpraca ze środowiskiem etnolingwistyki lubelskiej zakotwiczonej w UMCS. Będzie nam bardzo brakowało jego niewyczerpanej energii, niczym nieograniczonej wyobraźni naukowej, subtelnego poczucia humoru, dobrego serca, którym wszystkich obdarzał. Pozostanie dla nas na zawsze wzorem pełnego pasji naukowca i nauczyciela. Jego myśl naukowa pozostanie z nami i będzie dla nas stanowiła źródło inspiracji. Niech odpoczywa w pokoju po swojej wielkiej pracy.
Anna Zielińska, dyrektor Instytutu Slawistyki PAN
Z żalem przyjęłam wiadomość o śmierci Pana Profesora, którego badania nad Językowym Obrazem Świata od wielu lat inspirują naukowców zainteresowanych związkami między językiem, kulturą i społeczeństwem. Jego otwartość na reinterpretacje jego dorobku etnolingwistycznego w duchu językoznawstwa kognitywnego zawsze będzie dla mnie wzorem jak prowadzić dialog i wzajemnie inspirować się w ramach różnych modeli teoretycznych.
Prof. UAM dr hab. Małgorzata Fabiszak Przewodnicząca Polskiego Towarzystwa Językoznawstwa Kognitywnego
Wyrazy współczucia z powodu śmierci giganta lubelskiej i polskiej humanistyki
Andrzej Radomski, Instytut Nauk o Kulturze UMCS
Z ogromnym smutkiem przyjąłem wiadomość o śmierci Pana Profesora Jerzego Bartmińskiego. Żył życiem pełnym. Jego dokonania naukowe zostaną na zawsze z nami. Niech odpoczywa w pokoju
Tomasz Woźniak
Od śmierci tedy uczyć mi się trzeba, / jak żyć na świecie, by nie chybić nieba, / Bo przy tej świecy wszystko jest wiadome, co jest znikome. (O jak jest nędzny ten żywot człowieka… Ludowa pieśń żałobna ze zbioru Józefa Urody) Społeczność Wydziału Nauk Humanistycznych KUL z wielkim żalem przyjęła wiadomość o odejściu pana Profesora Jerzego Bartmińskiego, wybitnego językoznawcy, autorytetu w dziedzinie etnolingwistyki, prorektora macierzystej Uczelni, członka wielu polskich i międzynarodowych towarzystw naukowych, organizatora życia naukowego i kulturalnego swojego miasta, regionu i kraju, niestrudzonego badacza i popularyzatora folkloru. Na pracach Pana Profesora wychowały się pokolenia polonistów i slawistów, kulturoznawców i etnologów. Dla czytelników, zarówno akademickich, jak i nieprofesjonalnych, Jego twórczość pozostanie źródłem nie tylko rozległej wiedzy o języku i kulturze ludowej, lecz także inspiracji do badań nad utrwalonymi w mowie wyobrażeniami. Profesor Jerzy Bartmiński nie był jednak wyłącznie uczonym. Był też człowiekiem wielkiej szlachetności i głębokiej troski o rodzinę, społeczeństwo i kulturę, którym służył słowem, pismem oraz czynem. Z odejściem Profesora Bartmińskiego zmieni się nasz obraz świata. Twórca narzędzi do jego językowej eksploracji pozostanie nam jednak we wdzięcznej pamięci jako mąż uczony, który swoim życiem świadczył o mądrości, skrytej w słowach żałobnej pieśni: “Mam to za prawdę niewątpliwą wszędzie, że jaki żywot, taka i śmierć będzie”. W imieniu Kolegium Dziekańskiego i całej społeczności Wydziału Nauk Humanistycznych KUL.
dr hab. Dariusz Skórczewski, prof. KUL - dziekan Wydziału Nauk Humanistycznych KUL
Składam głębokie kondolencje z powodu śmierci Profesora Jerzego Bartmińskiego, z którym miałem wieloletnią współpracę i przyjaźń. Wielką stratę poniosła polska i światowa etnolingwistyka. Śpij w pokoju nasz drogi kolego i przyjacielu, nasz Jerzy.
Profesor na Uniwersytecie w Gandawie (Belgia) Aleksey Yudin
Z wielkim żalem żegnam Wielkiego Uczonego, Mistrza dla wielu pokoleń językoznawców, dobrego i prawego Człowieka. Droga Stasiu, w tak trudnym dla ciebie czasie przyjmij wyrazy współczucia i słowa wsparcia nie tylko ode mnie, ale i całego środowiska wrocławskich językoznawców.
Irena Kamińska-Szmaj
Ze smutkiem przyjęłam wiadomość o odejściu Pana Profesora, zostanie po nim dobra pamięć i wiele trwałych dokonań w dziedzinie językoznawstwa...
Renata Przybylska, Wydział Polonistyki UJ/IJP PAN
Wiadomość o śmierci Pana Profesora przyjęłam ze smutkiem, trudno uwierzyć w odejście kogoś, kto tyle nam powiedział, tyle zmienił i zawsze był. Praca Pana Profesora stanowiła dla mnie ważne źródło inspiracji, w znacznej mierze ukształtowała moje myślenie o języku i nie tylko…
Anna Wyrwa
Dziękuję Panie Profesorze za wspaniałe seminarium, za wizytę w mojej małej podlaskiej wsi Śnieżki, za pokazanie mi, że szukanie i opisywanie językowego świata swojego regionu jest odkrywaniem siebie i zachowaniem pamięci o świecie i ludziach, którzy już odeszli.
Joanna Jakimiuk
Z głębokim smutkiem dyrekcja oraz pracownicy warszawskiego Instytutu Slawistyki Zachodniej i Południowej przyjęli wiadomość o śmierci Pana Profesora Jerzego Bartmińskiego – znakomitego językoznawcy, folklorysty i slawisty, którego osiągnięcia naukowe cenione są zarówno w Polsce, jak i za granicą. Składamy wyrazy szczerego współczucia rodzinie, przyjaciołom i współpracownikom Pana Profesora.
Dr hab. Patrycjusz Pająk, dyrektor Instytutu Slawistyki Zachodniej i Południowej na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego
Pan profesor byl nesmírně vzdělaný, laskavý a přátelský. A hlavně dokázal svět nazírat očima druhých. Takoví lidé jsou velmi vzácní. Je mi ctí, že jsem se s ním mohla potkat.
Jasňa Pacovská, Praha
Ректорові Університету Марії Кюрі-Склодовської докторові габілітованому, професорові Радославу ДОБРОВОЛЬСЬКОМУ Високодостойний Пане Ректоре! Відхід у вічність Професора Єжи Бартмінського – це велика втрата для науки гуманітаристики всього слов’янського світу, зокрема для Інституту української мови Національної академії наук України, усіх мовознавців, фольклористів України. Ми в глибокому смутку… Вірили, що й цього разу Професор подолає хворобу, вийде із цих тяжких випробувань долі – як завжди! – переможним і усміхненим. Бо ми завжди сприймали Пана Професора як особистість горду, самодостатню і незалежну, з надзвичайно потужною внутрішньою силою. Таким він був у науці та в щоденному спілкуванні. У науковому профілі Професора Бартмінського вражає цілісність і повнота самовираження. Завдяки багатьом працям Професора, його наполегливому пропагуванню своїх дослідницьких ідей сьогодні стало очевидним, що не можна вивчати мову без уваги до народної культури та без людини – творця і хранителя мовокультури. А сміливий вихід на рівень символів і стереотипів у мові й культурі відкрив нові перспективи пізнання кожного слов’янського народу з його індивідуальним світосприйманням, своєю неповторною мовною картиною світу. Сформулювати амбітну наукову мету – створити всеохопний Словник стереотипів і народних символів – міг лише великий романтик формату епохи Відродження, яким насправді був Пан Професор. І лише сила вогню внутрішнього переконання Професора Бартмінського щодо важливості, наукової цінності такого проєкту і можливості його реалізації магнетично притягувала студентів і колег з рідного краю та чужоземних науковців, стала передумовою й основою реалізації цих задумів. Тріумф опублікованих томів Словника надав усім учасникам проєкту нових сил для його продовження і поглиблення. Тісно співпрацюючи з етнолінгвістами різних слов’янських наукових шкіл, створивши Комісію з етнолінгвістики при Міжнародному комітеті славістів, Професор Бартмінський убачав своє призначення в поширенні етнолінгвістичної парадигми мислення як однієї з моделей сучасної гуманітаристики, у роз’ясненні важливості цілісного пізнання кожної слов’янської мовокультури із подальшим порівняльним аналізом усіх слов’янських мовних картин світу. Тому невтомно відвідував із доповідями, лекціями, творчими зустрічами слов’янські наукові центри, де демонстрував силу етнолінгвістики, агітував і пояснював, закликав і приваблював... Незабутніми були приїзди Професора Бартмінського в Україну: подаровані ним ідеї, імпульси розгортання етнолінгвістичних студій проросли у працях українських дослідників. Україна особливо вдячна Професорові Єжи Бартмінському за його зусилля, завдяки яким в Університеті Марії Кюрі-Склодовської була започаткована україністика, а згодом був закладений Український університет східноєвропейських студій у Любліні. Це значно посилювало позиції української гуманітаристики в перші десятиліття незалежности України, зміцнювало мости українсько-польського єднання. Пан Професор часто повторював: «Ріка Буг не розділяє Польщу й Україну, а об’єднує два народи», і цьому єднанню надавав великого значення, усіляко підтримуючи комплексне дослідження Єврорегіону Буг. М’який і приємний у спілкуванні й водночас несхитний у своїх високих вимогах до якості наукових праць, Професор своїм творчим доробком символізував високу «планку вимог» до науки. Незборимий оптиміст, який упевнено ламав стереотипи в науці, методах, прийомах дослідження…, але сам став символом цієї науки, живим стереотипом, який сьогодні намагаються наслідувати. Бути зразком для інших – це особливе визнання для небагатьох, обраних особистостей у науці! Таким був і залишиться для нас неповторний Професор Єжи Бартмінський! Спочивай із миром, Високий Достойнику Науки! Схиляємо голови у глибокому співчутті Пані Професор Станіславі Небжеговській-Бартмінській і водночас щиро дякуємо Пані Професор за те, що була такою міцною опорою Панові Професорові на його життєвих дорогах і водночас сміливим і надійним континуатором його високих наукових помислів: велике спасибі Вам, Пані Станіславо!
Павло Гриценко, директор Інституту – за дорученням колективу
Nie było mi dane spotkać Profesora osobiście i z nim współpracować. Jego prace nad metodologią JOS (językowego obrazu świata), jego spojrzenie na semantykę, cały wielki dorobek naukowy stały się jednak dla mnie przewodnikiem w mojej językoznawczej drodze. Chcę zatem choć w tak skromny sposób wyrazić moją wdzięczność za Jego życie i pracę. RIP
dr Izabela Rutkowska, PWSZ w Głogowie
Prof. Bartmiński was an intellectual giant who forever changed—and much for the better!—how so many of us think about language and culture. May we pass these valuable lessons on to our students, and they to their students. His legacy will live on.
David S. Danaher, Slavic Studies, University of Wisconsin-Madison
Z głębokim smutkiem przyjęliśmy wiadomość o śmierci Pana Profesora Jerzego Bartmińskiego, wybitnego językoznawcy, zasłużonego dla nauki polskiej uczonego. Pragniemy złożyć wyrazy współczucia dla Współpracowników z Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej oraz Bliskich Pana Profesora Jerzego Bartmińskiego z powodu tej bolesnej straty dla całego językoznawczego środowiska akademickiego. Niech pociechą dla nas będą Jego dzieła naukowe. W imieniu P. T. Pracowników Zakładu Lingwistyki Antropologicznej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
prof. dr hab. Tomasz Lisowski
W Naszej tradycyjnej kulturze mówiono, że "Człowiek rodzi się na śmierć, a umiera na życie", ale nam, w tym życiu - będzie bardzo brakowało tak wyjątkowego Człowieka...
Bożena Józefów-Czerwińska
Z głębokim żalem przyjęliśmy wiadomość o odejściu Profesora Jerzego Bartmińskiego, z którym dane nam było wymieniać i myśli i publikować Jego prace na łamach redagowanego przez nas czasopisma „tekst i dyskurs – tekst und diskurs”. Pozostaje wdzięczność za te wzbogacające kontakty i przekonanie, że wspomniane teksty będą stałym punktem odniesienia dla naszych czytelników. Składamy serdeczne wyrazy współczucia Rodzinie Profesora Zofia Bilut-Homplewicz i Waldemar Czachur w imieniu redakcji czasopisma „tekst i dyskurs – tekst und diskurs”
Zofia Bilut-Homplewicz i Waldemar Czachur
Pamiętamy Profesora Bartmińskiego nie tylko z naukowych spotkań na uniwersytecie czy promocji książek w różnych instytucjach kultury w Lublinie, ale także z wakacyjnych spotkań w Kazimierzu Dolnym i nad jeziorem Piaseczno - pełnego energii i życzliwości. Bardzo współczujemy Rodzinie i bliskim współpracownikom.
Monika i Krzysztof Garbowscy
Profesora Jerzego Bartmińskiego będę pamiętać jako niezwykle inspirującego uczonego o ogromnej, wszechstronnej wiedzy oraz człowieka pełnego młodzieńczego entuzjazmu i pasji poznawczej. Jego odejście to wielka strata dla humanistyki. Składam szczere wyrazy współczucia dla Najbliższych Pana Profesora oraz całej Lubelskiej Szkoły Etnolingwistyki.
Anna Piechnik, Wydział Polonistyki UJ
Z głębokim żalem przyjęłam wiadomość o śmierci Pana Profesora Jerzego Bartmińskiego. Rodzinie składam wyrazy współczucia.
Hanna Burkhardt
Pan Profesor cenił sobie kontakty z neofilologami, komunikował się w wielu językach, doceniał różnorodność. Dlatego pozwolę sobie, jako anglista, na cytat z dziewiętnastowiecznej piosenki amerykańskiej "He's gone to be a soldier in the Army of the Lord; His soul goes marching on!".
Adam Głaz
Każdy człowiek jest darem. W moim życiu jednym z wielkich darów był Jerzy Bartmiński. Nasza przyjaźń trwała przez przeszło sześćdziesiąt lat, i nie przeszkodził jej fakt, że przez ostatnich lat prawie pięćdziesiąt żyliśmy na różnych krańcach świata. Myślę teraz o Jurku z sercem pelnym uczuć. Myślę: piękne życie uczonego, piękne życie człowieka. Jurek miał ogromny wpływ na bardzo wielu ludzi, budował mosty, wiązał ludzi i idee, wkładał w tę pracę i w te związki międzyludzkie całe serce. Dzięki Ci, Panie Boże, za to życie, za tę owocną twórczość, i za tę przyjaźń. Cieszę się już na przyszłe spotkanie po tamtej stronie, gdzie już nie będzie śmierci ani rozstań, i gdzie, jak mówi rosyjski „blagodarstvennyj akafist” (kondak 2), ”v netlennoj krasote zovut: Alliluia!”
Anna Wierzbicka, Canberra, 11.2.2022
Z bólem żegnam wybitnego uczonego i pedagoga, Przyjaciela, wspaniałego współpracownika w czasach przełomu.
Andrzej Bogusławski
“Śmierć matula, Jak cybula Łzy wyciska, Gdy ściska.” ks. Józef Baka “Śmierć matula, Jak cybula Łzy wyciska, Gdy ściska.” ks. Józef Baka Jak trudno żegnać na zawsze kogoś, kto jeszcze mógł być z nami. Są tacy ludzie, którzy nigdy nie przestaną być dla nas ważni. Dziękuję Profesorze za wszystko (rozmowę, wsparcie, inspirację i niezrównaną orzechówkę). Rodzinie i bliskim przekazuję wyrazy współczucia.
Małgorzata Latoch-Zielińska
Przez 30 lat mojej znajomości z Profesorem Jerzym Bartmińskim – znajomości, która szybko przeszła w bliskie koleżeństwo, a potem wręcz w przyjaźń – odkrywałem osobowość niepowtarzalną, niezwykłą, wielostronną, łączącą w jednym człowieku co najmniej cztery przestrzenie aktywności. Pierwsza, jakby najbardziej oczywista – to nauka, to najwyższej klasy badacz, uczony, polihistor, spec w wielu dziedzinach wiedzy, które nie tylko po prostu ogarniał, ale stapiał w syntezach szlachetnej próby. Druga – to organizator życia naukowego w stopniu niedostępnym wielu świetnym nawet naukowcom. Konferencje, seminaria, konwersatoria, serie wydawnicze obliczone na dziesięciolecia, wreszcie prawdziwa szkoła badawcza, której renoma ściągała do Lublina badaczy z całej Polski, z Europy i ze świata, ze Wschodu i Zachodu. Trzecia – to sfera aktywności obywatelskiej, bardzo mi bliska: obaj z Jerzym byliśmy od pierwszych dni w pierwszej „Solidarności”, obaj internowani, obaj działający potem w podziemiu, obaj jawnie i programowo przenoszący pierwiastek obywatelskości i krytycznego patriotyzmu z codzienności do badań naukowych. Czwarta – to rodzinność, piękna i mądra, której bardzo zazdrościłem (bo taka rodzinność to wysoka sztuka). Dom Państwa Bartmińskich łączył ciepło prywatne z blaskiem nauki w nim uprawianej, ta „brama na wciąż otwarta” przyciągała gości i nie chciała się zamykać. Aż 7 lutego zamknęła się. Niech wdzięczność wobec Jerzego i Stasi będzie nie tylko długa i głęboka, ale niech obejmie i zjednoczy tych wszystkich, którzy rozsiane po setkach pism Jerzego pomysły, koncepcje, idee, propozycje będą chcieli i będą w stanie ponieść dalej.
Wojciech Chlebda
Pan Profesor jest i będzie inspiracją dla następnych pokoleń humanistów. Поклон пред паметта на големия Учен, Преподавател и Човек! Неговите идеи продължават да оказват влияние върху редица хуманитаристи в България.
dr Kamen Rikev, UMCS
Profesor Bartmiński to Wielki Człowiek, Wielka Osobistość z kręgu nauk polonistycznych. Niestety, nie miałyśmy sposobności poznać Profesora osobiście, natomiast wielokrotnie sięgałyśmy do Jego wybitnych prac, artykułów, książek, które rozpaliły w naszych sercach miłość do języka polskiego i utwierdziły w przekonaniu, że warto podążać drogą nauk polonistycznych. Składamy wyrazy najgłębszego współczucia Rodzinie i Najbliższym.
Filologia polska I stopień 2020-2023
Składamy wyrazy wielkiego smutku i współczucia rodzinie prof. Bartmińskiego. Imię tego sławnego polskiego naukowca i jego działalność stały się przykładem służenia nauce, zawsze wywoływały zachwyt i stymulowały wiarę w honor nauki i parwdziwego badacza akademickiego.
dr Inesa Kuryan, dyrektor Centrum Poloznawczego "Studia-Movia". Mińsk, Białoruś
Proszę przyjąć wyrazy współczucia. Wiadomość o śmierci Pana Profesora ogromnie mnie zasmuciła. Cieszę się, że miałam okazję poznać osobiście tak wielkiego uczonego, człowieka niezwykle życzliwego, zawsze służącego radą. Panie Profesorze, dziękuję szczególnie za obecność i wsparcie podczas mojej obrony doktorskiej i wzruszający toast wygłoszony po niej.
Barbara Żebrowska-Mazur, Wydział Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego
Przesyłam najszczersze kondolencje dla rodziny Pana Profesora. Poza jego dorobkiem zawsze będę pamiętała szcerość, otwartość, gotowość udzielenia pomocy i dobroć.
Olga Guszczewa
Spoczywaj w pokoju!!!!
Ewa Kocój
Składam najszczersze kondolencje i głębokie wyrazy współczucia Pani Profesor i całej Rodzinie. Proszę przyjąć słowa otuchy i wsparcia. Panu Profesorowi chcę podziękować. Za otwartość, wrażliwość i czujne spojrzenie. Za to, że hojnie dzielił się ogromem wiedzy, że uczył nas jak widzieć i wiedzieć więcej. Za głębię poznania i bogactwo doświadczeń. Za to, co i jak do nas mówił, jak rozmawiał. Za to, że odkrywaliśmy przy Nim swoje własne wielkie i małe światy. Za słowo. Za złoty płużek. Za szeroką drogę. Mistrzu, dziękuję i do zobaczenia.
Ewa Hrycyna
Глибока скорбота і невимовна туга, викликані звісткою про смерть Видатного Науковця й Особистості, у ці дні огорнула в спільне жалобне коло велику академічну громаду. Свій смутний голос і слова молитви складають сотні молодих дослідників з різних країн, для яких Пан Професор був щирим другом і порадником. Серед них і моя тиха молитва. Кожен у ці дні згадує добрим словом подяки Учителя, незаперечного авторитета в етнолінгвістичній та фольклористичній дисциплінах, мудрого провідника у світ мови фольклору та космоснародноъ творчості, що довкола нас повсюдно й незримо так, як тепер буде з нами Пан Професор. Моя щаслива зустріч з Паном Професором Єжи Бартмінським відбулася тільки одного разу – 24 травня 2008 року у Любліні в його університетському затишному кабінеті. У той рік я і мої колеги з Інституту народознавства – Надія Пастух та Леся Горошко проходили наукове стажування в Інституті етнології та культурної антропології Варшавського університету завдяки стипендії Каси Ю. Мяновського. За рекомедацією наукової керівниці, професор Магдалени Зовчак, ми були запрошені на міжнародний науковий семінар «Сучасна етнолінгвістика і проблеми мови фольклору» до Професора Єжи Бартмінського. Моя тема стосувалася проблеми жанрів прозового фольклору про Першу світову війну у світлі теорії “Oral history”. Пригадую, як неймовірна щирість, дослідницька увага та зацікавленість кожною з тем Професора Бартмінського, його приязнь, спільне фото на пам’ять про зустріч й подаровані книги із посвятою до продовження наукових контактів – усе це захопило нас. Саме тоді Професор порадив мені звернутися до методології усноісторичних досліджень, показав поважний том англомовного видання «Oral History». Рік тому відновлене листування дуже вразило тим, що Пан Професор пам’ятав про давню зустріч, згадав світлину, яка, за його словами, «належала до улюблених» й високо оцінив надіслані книги: мою докторську монографію про драматичне буття в українському фольклорі та збірник українського фольклору Півночі Молдови, які справили на нього велике враження. Вірилося, що попереду є Час, який обіцяв продуктивну співпрацю. Натомість втративши рідного батька місяць тому, я відчула таку ж болючу гірку втрату за чужою людиною, яка у ставленні до мене, у гарячій підтримці українських фольклористичних видань на засіданні секції фольклористики при Міжнародному комітеті славістів давала відчуття батьківської турботи. Безмірно вдячна долі, що мала бодай короткий, як спалах зірки, фрагмент у житті, яскравий особистий досвід спілкування з непересічною Людиною, втрату якої світова фольклористика відчуватиме завжди. Мої глибокі співчуття Дружині, дітям та онукам Пана Професора, який залишається жити у нашій вічній пам’яті, серцях та дослідженнях.
Д.філол.н. Оксана Кузьменко, провідна наукова співробітниця Інституту народознавства НАН України, секретарка Комісії фольклористики Наукового Товариства імені Шевченка, Львів
Wspomnienie, nawet najpiękniejsze, nie wypełni dojmującego poczucia straty, żalu, że nie starczyło czasu, brakło sposobności, by spotkać się, porozmawiać z Człowiekiem, który tyle go znajdował dla innych, dla młodszych. "Wspięłam się tu na barkach gigantów" - zaimponowała mi skromnością młoda uczona, prowadząca zdalne badania na Marsie. Chylę i ja czoła, z pokorą i głęboką wdzięcznością. Dziękuję z serca Panie Profesorze! Cześć Twojej Pamięci!
Kazimierz Sikora, Uniwersytet Jagielloński
Panie Profesorze! Dziękuję za niesamowite ciepło, człowieczeństwo, pokorę, wiedzę… niewielu jest takich ludzi jak Pan! Będę czerpała przykład na tyle, na ile potrafię. Wyrazy współczucia dla Rodziny i Pani Profesor Stanisławy Niebrzegowskiej-Bartmińskiej. Jestem przekonana, że Pan Profesor ma zacne miejsce tam, na górze. Wieczne odpoczywanie, racz mu dać Panie.
Monika, była studentka
Bólu i żalu po odejściu Pana Profesora Jerzego Bartmińskiego trudno utulić i pogodzić się z tym faktem. 11 grudnia nawet niebo płakało. Był Mistrzem i Przyjacielem, na którego zawsze można było liczyć, który wsparł, pomógł i porozmawiał. Po prostu był. Był nie tylko Wybitnym Uczonym światowej klasy, ale Dobrym Człowiekiem, ciepłym, uczciwym, otwartym na świat i ludzi, pełnym empatii i szacunku dla każdego. To dobro naukowe i ludzkie przekazywał swoim uczniom – studentom, doktorantom, pracownikom. Zostawił po sobie wspaniałe dziedzictwo, nie tylko w formie bogatego i cennego dorobku naukowego, ale ukryte w ludziach i przez ludzi rozwijane. Odszedł Mistrz i Przyjaciel, z którym każde spotkanie było świętem i ucztą naukową. Potrafił jednoczyć ludzi i zarażać ich swoją pasją, nie tylko wiedzą i erudycją, ale też życzliwym uśmiechem i dobrym słowem. Zawsze był z nami i dla nas. I na zawsze zostanie w moich myślach i sercu jako Wielki Uczony, ale przede wszystkim Wspaniały Człowiek – życzliwy, uśmiechnięty i zatroskany o innych. Łączę się w bólu z Rodziną.
Halina Pelc
Składam najgłębsze wyrazy współczucia rodzinie zmarłego Profesora. Osobiście jestem głęboko wstrząśnięty tym, co się stało. Łączę się z Wami w bólu i żałobie. Mam nadzieję, że pomimo wielkiej straty uda Wam się znaleźć pocieszenie i utulić smutek. Mówią, że czas leczy rany. Tego właśnie Wam życzę. Prof. zostawił po sobie pomnik trwalszy niż ze spiżu w postacie pięknie wydanych publikacji, do których wracam z sentymentem.
Karolina Mazur
Śmierć stawia nas w obliczu bezsilności, która nas obezwładnia i zabiera w nieznane. A kiedy pojawia się kradnąc ukochaną osobę, przeszywa serce bólem i odznacza w nim swoje piętno, które przypomina nam stale jacy jesteśmy wobec niej bezsilni. Przyjmijcie Państwo wyrazy najgłębszego współczucia i zrozumienia z powodu śmierci profesora Jerzego Bartmińskiego.
Aleksandra Wyszyńska
Wprawdzie z Panem Profesorem zetknęłam się osobiście tylko raz, ale było to spotkanie bardzo owocne, pełne życzliwości ze strony Pana profesora. Jego prace są inspiracją i niezwykła pomocą dla wielu obecnych i przyszłych pasjonatów językowego obrazu świata. Spoczywaj w Pokoju Profesorze
Edyta Dziduch, Akademia Ignatianum w Krakowie
Cześć Jego pamięci. Był wspaniałym człowiekiem i wybitnym naukowcem. Polska humanistyka poniosła wielką stratę.
Zbigniew Osiński
Pan Profesor na zawsze pozostanie w moim sercu jako człowiek wybitny. Nieprzeciętnie inteligentny, niesamowicie serdeczny, niezwykle inspirujący. Dziękuję Bogu, że mogłam poznać Go osobiście. Dzięki wielu publikacjom nigdy nie zostanie zapomniany. Non omnis moriar! Przesyłam wyrazy współczucia żonie Pana Profesora: Pani Profesor, pamiętam o modlitwie!
Aneta Kisiel
Odszedł światowej klasy Badacz, wspaniały Naukowiec i Człowiek. Część Jego pamięci!
Joanna Przyklenk
Żegnaj Jerzy, Twój żywy umysł będzie inspirował kolejne pokolenia.
pierwsza doktorantka - prof. Dobrosława Wężowicz-Ziółkowska
Jurku Drogi, dziękuję Ci nie tylko za wielkie osiągnięcia naukowe, ale przede wszystkim za to, jakim byłeś.
Elżbieta Janus
Jak wielu językoznawców, Profesora Bartmińskiego znałem z jego publikacji znacznie wcześniej, niż miałem okazję poznać osobiście. To pierwsze i jedyne spotkanie mocno zapadło mi w pamięć. Braliśmy udział w kilkudniowej konferencji, dla mnie jednej z pierwszych, więc pełnej tremy i niepewności. Profesor Bartmiński miał tę rzadką cechę, którą ogromnie podziwiam: rozmawiając z nim, człowiek czuł, że ma coś wartościowego do powiedzenia (nawet jeśli niekoniecznie tak było). Profesor potrafił zachęcać, doceniać i wspierać. Pamiętam, jak podczas jakiejś kolacji tyleż subtelnie co zdecydowanie złapał mnie mnie za łokieć i pociągnał w stronę zajętej rozmową grupy profesorów, od której nieśmiało trzymałem się na dystans, przedstawił w paru zdaniach moje badania (do dziś nie wiem, skąd o nich wiedział ani dlaczego pamiętał) i sprawił, że poczułem się jak jeden z nich. Ten prosty gest solidarności ze strony starszego kolegi był dla mnie ogromnie cenny.
Piotr Blumczyński, Queen's University Belfast
Serdeczne wyrazy współczucia Rodzinie i najbliższym. Żegnaj Jurku
Koledzy z Liceum Morawskiego w Przemyślu
Upřímnou soustrast rodině pana profesora.
Lucie Šťastná, Praha
Proszę przyjąć moje najserdeczniejsze wyrazy współczucia z powodu odejścia Pana Profesora śp. Jerzego Bartmińskiego. Zapamiętam Profesora jako bardzo życzliwego, uśmiechniętego, spokojnego i przyjacielskiego, kochającego Uniwersytet, naukę i ludzi. Niech odpoczywa w pokoju!
Zbigniew Pastuszak, Prorektor ds. rozwoju i współpracy z gospodarką, UMCS
Pan Profesor był (jest!) niezwykle ważną postacią dla Przemyśla. Żywo zainteresowany jego sprawami, w trosce o jego naukowe losy, zaangażował się w utworzenie w tym pięknym, rodzinnym mieście, wyższej uczelni. Zwieńczeniem marzeń środowiska skupionego wokół Towarzystwa Akademii Przemyskiej, z którym sympatyzował, było powołanie w 2001 r. Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej (obecnie Wschodnioeuropejskiej) w Przemyślu. Pan Profesor był autorem docenionego w środowisku naukowo-dydaktycznym programu nauczania polonistyki, został pierwszym Dyrektorem Instytutu Polonistyki i obrał sobie za cel zgromadzenie w tym miejscu najlepszej kadry, która będzie kształcić najlepszych polonistów. Pracowitość, pasja oraz charyzma Pana Profesora sprawiły, że lata, w których sprawował pieczę nad przemyską polonistyką były dlań najbardziej owocne. Profesor Bartmiński dbał nie tylko o sprawy naukowe i dydaktyczne, niezwykle ważne było dla Niego życie studenckie – organizował spotkania opłatkowe, majówki polonistyczne, dyskusje… Był nie tylko wielkim uczonym, ale też wspaniałym pedagogiem. Wielu absolwentów z tamtego okresu zdecydowało się na kariery naukowe, co najmniej kilku znalazło zatrudnienie w PWSW. To absolwenci właśnie, ich kariery, a dzisiaj również i wspomnienia, są najlepszym świadectwem świetności Pana Profesora. Legenda Profesora Bartmińskiego jest wciąż żywa w murach PWSW. Chętnie do nas wracał. Zawsze był mile widziany. Niech spoczywa w pokoju. Rodzinie i Najbliższym Pana Profesora składam w imieniu całej społeczności akademickiej wyrazy głębokiego współczucia.
Dr Paweł Trefler, prof. PWSW, Rektor Państwowej Wyższej Szkoły Wschodnioeuropejskiej w Przemyślu
Ogromny żal i smutek ogarnęły mnie na wiadomość o śmierci Pana Profesora Jerzego Bartmińskiego. Był mistrzem i nauczycielem pokoleń polskich językoznawców, życzliwym krytykiem wielu prac naukowych, duszą niezapomnianych spotkań w Karpaczu i Kazimierzu Dolnym. Niech spoczywa w pokoju. Rodzinie składam najszczersze kondolencje.
Alicja Nowakowska, Wrocław
Z głębokim smutkiem przyjęliśmy wiadomość o śmierci Wielkiego Uczonego, językoznawcy, slawisty i folklorysty, prawdziwego Humanisty, cieszącego się wielkim autorytetem z racji wyjątkowych zasług dla polskiej i europejskiej nauki. Rodzinę, przyjaciół i współpracowników Profesora prosimy o przyjęcie wyrazów szczerego współczucia.
W imieniu Komitetu Słowianoznawstwa PAN prof. dr hab. Zbigniew Greń, przewodniczący Komitetu
W imieniu pracowników, studentów i doktorantów Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego składam szczere wyrazy współczucia Rodzinie, przyjaciołom i współpracownikom śp. Profesora Jerzego Bartmińskiego, Wielkiego Uczonego i Humanisty, wielce zasłużonego dla polskiej i europejskiej humanistyki.
Dziekan Wydziału Polonistyki UW, prof. dr hab. Zbigniew Greń
Drogi Profesorze! Zawsze ciepło będę Pana wspominać. Dziękuję za przekazaną wiedzę, uśmiech... Mimo tego, że był Profesor najbardziej wymagającym nauczycielem to także ,,ludzkim" i moim ulubionym. Nigdy nie zapomnę jak zachował się Pan w stosunku do mojej koleżanki zdającej egzamin poprawkowy. Kiedy zdała -wspólnie z nią popłakałyśmy się ze szczęścia, a nasz Kochany Profesor przytulił nas i powiedział, że cieszy się, gdyż ludzie wciąż troszczą się o siebie i radują że szczęścia innych. Moja śp. Mamusia odbierala moje papiery i miała okazję chwilę z Nim porozmawiać. Też bardzo ciepło Go wspominala zawsze. Mimo pozycji, kariery Profesor zawsze byl kulturalny, zabawny. To człowiek szlachetny i b. inteligenty. Zapamiętam te krawaty w książki i lniane garnitury (od ostatniego spotkania minęło ok. 18 lat). Wieczny odpoczynek racz dać Mu Panie...
Była studentka
Żegnając Profesora Jerzego Bartmińskiego, przychodzi nam zmierzyć się z ogromnym smutkiem i niedowierzaniem, że nie dane nam będzie już więcej spotkać się, wymienić refleksjami, podzielić nowościami naukowymi... Żegnamy Naukowca, Mentora, Pasjonata i Przyjaciela Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego
dr hab. Prof. UAM Anna Weronika Brzezińska, prezeska Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego
Wspomnienie jest formą spotkania… /K. Gibran/ Z głębokim żalem żegnamy śp. Profesora dr hab. Jerzego Bartmińskiego, który od lat z wielką wytrwałością i oddaniem prowadził nas po etnolingwistycznych ścieżkach. Spotykał się z nami na lubelsko-wrocławskich konwersatoriach z cyklu „Język a Kultura” w Karpaczu, w Kazimierzu nad Wisłą i w Puławach. Dziękujemy za te niezwykle inspirujące naukowe dyskusje, których pokłosiem stały się dwie serie wydawnicze - lubelska „czerwona” i wrocławska „biała”. Zachowamy we wdzięcznej pamięci postać śp. Pana Profesora jako niestrudzonego badacza wartości, rozwijającego ideę porównawczych badań aksjologicznych w ramach konwersatorium EUROJOS, które stało się miejscem międzynarodowego spotkania. W październiku 2019 roku Pan Profesor spotkał się z nami na Uniwersytecie Wrocławskim podczas 44. jubileuszowej konferencji naukowej "Trzydzieści lat konwersatorium – próba bilansu i perspektywy". Niestety, nie wiedzieliśmy wtedy, że spotykamy się po raz ostatni… Odszedł od nas Człowiek Spotkania, który zawsze miał dla nas czas. W Karpaczu, w Kazimierzu, w Puławach był z nami i dla nas, niezależnie od naszych tytułów czy stopni naukowych. Za tę wielką życzliwość i otwartość jesteśmy Panu Profesorowi ogromnie wdzięczni i takim Go właśnie zapamiętamy.
Anna Burzyńska-Kamieniecka wraz z zespołem współpracowników, Pracownia Lingwistyki Antropologicznej Instytutu Filologii Polskiej UWr
Prof Jerzy Bartminski was always a very welcoming host. His life is like a carol for me. When we first met in March 2001, he sang the Peremyshl variant of the Ukrainian church carol ‘Boh predvichnyi’. When we last talked by phone in October 2021, he mentioned about carols sung in Krasiczyn. Carols deals with the Creation; Professor was a creator, too. He created a school of ethnolinguistic, raised generations of researchers and shaped a very wide circle of those who love, share and multiply knowledge. Professor, Your knowledge enriched us and made us noble. Thank You for Your generous heart and open doors for everyone who came. Eternal memory to you, Professor! Rest with God! My sincere condolences to Wife, Family and Disciples who will keep the memory of Prof Jerzy Bartminski in their hearts forever.
Taras Shmiher, Lviv University
Odczułem ogromny smutek po otrzymaniu wiadomości o odejściu Profesora Jerzego Bartmińskiego. Pierwszy raz osobiście zetknąłem się z Nim na konferencji językoznawczej w Łańcucie w 2004 r., na którą "wpadł" (na zaproszenie prof. Kazimierza Ożoga) na chwilę tylko... Po latach niezwykle rzetelnie, ale i z wielką życzliwością recenzował mój dorobek naukowy w staraniach o tytuł profesora, a potem napisał tekst do "Etnolingwistyki" pt. Światło na warsztacie strukturalisty..., za który jestem Mu niezmiernie wdzięczny. I za wszystkie Jego prace własne i redagowane tomy, które pozostaną niezmiernie cennym dla każdego językoznawcy dorobkiem Pana Profesora.
Andrzej Dyszak
Szanowni koledzy i przyjaciele! Składamy wyrazy głębokiego żalu i najszczerszego współczucia z powodu zgonu szanownego Pana profesora Jerzego Bartmińskiego. Ciężka strata stała się dla nas wszystkich tak dużym ciosem, że nawet nie jesteśmy w stanie do końca sobie jej uświadomić. Nauka straciła wielkiego naukowca, a świat — dobrego, mądrego, utalentowanego oraz bardzo wnikliwego Człowieka. Dorobek naukowy Pana profesora Bartmińskiego stał się szeregiem niezastąpionych książek dla każdego, kto zajmuje się badaniem wspóldziałania między językiem a kulturą. Jego pomysły naukowe oraz miłość do słowa na zawsze zostaną dla nas istotnym źródłem natchnienia. Profesor Jerzy Bartmiński był osobistością wybitną w świecie nauki oraz w życiu. Cześć jego pamięci!
Grupa „Badania lingwokulturalne”, Sektor Językoznawstwa Tepretycznego, Instytut Językoznawstwa Rosyjskiej Akademii Nauk, Maria Lwowna Kowszowa, Paweł Sergiejewicz Dronow, Olga Sergiejewna Orłowa
Drogiemu Panu Profesorowi Jerzemu Bartmińskiemu jestem ogromnie wdzięczna za życzliwość w sprawach naukowych, a przy tym Jego osobistą serdeczność: za pamięć, kontakt, podsyłane książki. Jestem zaszczycona mogąc brać udział w niezwykle inspirujących badaniach nad językowym obrazem świata pod patronatem Pana Profesora. Szczere wyrazy współczucia składam na ręce Pani Profesor Stanisławy Niebrzegowskiej-Bartmińskiej, również z wdzięcznością za życzliwość.
Agnieszka Gicala - Katedra Dydaktyki Przekładu, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie
Wyrazy szczerego żalu i najwyższego szacunku dla Wybitnego Badacza.
Dorota Filar
Kolegium redakcyjne czasopisma naukowego „Bułgarski Folklor” przyjęło z głębokim żalem wiadomość o odejściu profesora Jerzego Bartmińskiego. Przez kilkanaście lat Profesor był aktywnym członkiem naszej redakcji. Międzynarodowa slawistyka straciła wybitnego uczonego z dużymi osiągnięciami w etnolingwistyce, folklorystyce, tekstologii, lingwistyce aksjologicznej, autora podstawowych dziel o języku i gatunkach folkloru, semantyce, językowym obrazie świata, językowych stereotypach itd. Profesor Bartmiński pozostawił bogaty i inspirujący ślad w nauce. Jesteśmy wdzięczni, że ten ślad przechodzi również przez nasze czasopismo, które zawdzięcza swój autorytet też Profesorowi. Najszczersze kondolencje całej rodzinie Pana Profesora z powodu wielkiej straty!
Redaktor główny Assoc. Prof. Dr Stanoj Stanoev i członkowie Kolegium Redakcyjnego czasopisma „Bułgarski Folklor”
Najszczersze wyrazy głębokiego współczucia drogiej Stasi i całej rodzinie Profesora Jerzego Bartmińskiego! Brak mi słów wyrazić swój żal i smutek od straty Mistrza w nauce i Przyjaciela. W 2022 roku mija 40 lat odkąd poznałam Pana Profesora. Były to trudne czasy dla Polski – ścigania i internowania działaczy „Solidarności”, co nie przeszkodziło Profesorowi przyjąć mnie do swojej Pracowni Etnolingwistycznej, godzinami rozmawiać, radzić, udostępnić całe archiwum Słownika stereotypów i symboli ludowych. Rozdawał wiedzę, idee, mądrość, życzliwość, serdeczność i dobroć. I tak samo podczas moich następnych specjalizacji na UMCS, podczas kolejnych spotkań na konferencjach, seminariach, kongresach. Przez wszystkie te 40 lat łączyły nas naukowe zainteresowania i prawdziwa przyjaźń! Dziękuję za wszystko, drogi Jerzy! Jestem niezmiernie szczęśliwa i wdzięczna, że dane mi było spotkać Cię na swojej drodze naukowej i życiowej. Spoczywaj w pokoju! Na zawsze pozostaniesz w mojej pamięci!
Assoc. Prof. Dr Katia Michajłowa, Instytut Etnologii i Folklorystyki z Muzeum Etnograficznym Bułgarskiej Akademii Nauk, Sofia, Bułgaria
Z prawdziwym smutkiem przyjęłam wiadomość o odejściu prof. dra hab. Jerzego Bartmińskiego. Dla Wydziału i społeczności akademickiej UMCS jest to głęboka strata, osobowościowa i naukowa. Łączę się w żalu i bólu z Rodziną i wspólnotą osób, którzy szanowali i cenili Profesora. Profesora Bartmińskiego miałam szczęście i przyjemność poznać już jako młody pracownik Uniwersytetu, a bliżej w związku z doktoratem honoris causa polonofilki i dysydentki Natalii Gorbaniewskiej. Inicjatywa i pomysł, by uhonorować działalność Poetki doktoratem i powierzyć mi funkcję laudatora – wyszła właśnie od Profesora. Był człowiekiem otwartym na wyzwania współczesności, imponował pasją życia i naukową energią, aktywnością intelektualną. Wszystkim tym – bogactwem i innowacyjnością swej myśli badawczej zarażał i inspirował. W znanej sztuce Czechowa Helena wypowiada znamienne słowa (o doktorze): "… To talent. A co znaczy talent? Śmiałość…, szeroki rozmach. Posadzi drzewo i już widzi przyszłość…”, zieleniejący las. Profesor Bartmiński tak właśnie widział dzieło swojego życia. Można by rzec, gdy w pracy magisterskiej swojej uczennicy, dzisiaj profesor UMCS, zaintrygował go kot (nie Brzozowski ze swoją "legendą…"), w jego znaczeniu aksjologicznym, widział już zapewne swój wielki Słownik i jego kolejny tom poświęcony zwierzętom. Przekonywał przecież Mickiewicz ówczesnego Papieża (by zawierzyć relacji J. M. Rymkiewicza): w uroczystym Dniu Zmartwychwstania powstaną także zwierzęta, "nasi bracia mniejsi" i dołączą do orszaku Sławiących Boga. Ogarną one zapewne swym wdzięcznym wzrokiem osobę tego, kto dostrzegał ich miejsce i wartość na aksjologicznej mapie Wszechświata. Niech Światłość otuli Cię, Jurku, Tam, gdzie „wieczność na błękicie”, a tutaj – Pamięć.
Maria Cymborska-Leboda
Za nieustanne promieniowanie mądrością, dobrocią i życzliwością - gorąco dziękuję. Niech trwa w ludziach i dziełach...
Dorota Brzozowska
Ze smutkiem żegnam Pana Profesora, którego zapamiętam jako człowieka wielkiej wiedzy i życzliwości. Rodzinie składam głębokie wyrazy współczucia.
Marek Olejnik
Odszedł wzór naukowca. Człowiek z pasją, dla którego uczelnia była drugim domem. Domem, a nie miejscem, z którego się szybko ucieka po odpracowaniu 8 godz. dziennie. Wspominam ciepło spotkania w Kole Etnolingwistów, ten młodzieńczy błysk w oku i serdeczny uśmiech. Spoczywaj w pokoju Panie Profesorze.
Była studentka
Wielki żal, ale też i wielki podziw, że Pan Profesor wytyczał nowe ścieżki naukowe, a zarazem pozostawał blisko ludzi - uważny, wrażliwy, skupiony. Nie tylko pisał i mówił o wartościach, ale po prostu nimi żył.
Bartłomiej Maliszewski
Odszedł Wielki Człowiek.
Aneta Domagała
W tej ciemnej niemocy i pustce wszelkich słów, jaka się nagle objawia, jedynym światłem jest prawda, że śp. Profesor Jerzy Bartmiński całym sobą służył Słowu.
Artur Timofiejew
Wyrazy głębokiego współczucia z powodu odejścia Profesora Jerzego Bartmińskiego – dobrego i mądrego Człowieka dla Żony i Rodziny. We wdzięcznej pamięci zachowam wszystkie spotkania z Profesorem – inspirujące, wzbogacające, przynoszące otuchę i tak bardzo potrzebne nie tylko w życiu zawodowym.
Jolanta Ługowska, Uniwersytet Wrocławski
Drogi Panie Profesorze, każde spotkanie z Panem było wydarzeniem. A było ich wiele. Najpierw studia w Lublinie, a potem spotkania w Pradze. Dziękuję za wszystkie spacery po praskiej starówce, książki, krówki i ptasie mleczka przywożone naszym studentom. Był Pan naszym/moim lubelskim łącznikiem. Pamięć o Panu pozostanie w Pradze na zawsze.
Renata Rusin Dybalska
Měli jsme tu čest hostit pana profesora Bartmińského několikrát a vždy se jednalo o velkou událost, a to nejen vědeckou. Loučíme se s vynikajícím lingvistou, polonistou a slavistou, zakladatelem lublinské etnolingvistické školy, ale především s úžasným a vždy srdečným člověkem.
Pražští polonisté, Katedra středoevropských studií, Univerzita Karlova
Śmierć prof. Jerzego Bartmińskiego pogrążyła w żałobie środowisko polonistyczne UMCS. Był Profesor wielką postacią naszej nie tylko polonistyki. Nie będzie przesadą jeśli powiem, że był prawdziwym uosobieniem Humanisty - myślącego szeroko, kreślącego wizje naukowe, które wraz ze swoim zespołem potrafił wcielić w rzeczywistość. Jego imponujący dorobek naukowy będzie przez kolejne dziesięciolecia prawdziwym punktem odniesienia. To uczony artysta, charyzmatyczny wykładowca. Człowiek wielu pasji i talentów. Dane było Profesorowi poczuć smak spełnienia, choć planów naukowych miał na kolejne dziesięciolecia. Będzie nam bardzo brakowało Pana, Panie Profesorze. Na szczęście nie wszystek Pan umarł - pozostawił Pan dzieło: trwałe, pomnikowe, wielkie. Ono będzie promieniowało i inspirowało kolejne osoby.
prof. dr hab. Arkadiusz Bagłajewski
Powiedzieć, że smutno, że boli, iż Pan Profesor Jerzy Bartmiński odszedł do lepszego świata, to mało, to nic... Pani Profesor Stanisławie Niebrzegowskiej-Bartmińskiej i całej Rodzinie przesyłam wyrazy głębokiego współczucia oraz wsparcia mocą dobrych myśli i wspomnień. Nie wszystkim młodym adeptom nauki dane jest spotkać na drodze życia osobę tak pracowitą, charyzmatyczną i tchnącą wewnętrznym spokojem, że „pociągnie” za sobą wypowiedzianym słowem oraz zaproszeniem do twórczej i wymagającej dyskusji. Efekt jest tak trwały, a i wymagania tak wysokie, że nie sposób zgubić drogi, na którą dzięki Panu Profesorowi wstąpiliśmy. Wystarczy, że przymknę oczy, by widzieć Pański uśmiech, a nawet zdaję się słyszeć głos Pana Profesora, jak go zapamiętałam ze spotkań, z Konwersatorium Eurojos, a potem jeszcze w kuluarach… wspomnienia, refleksje i rady… Nasz naukowy świat już nigdy nie będzie taki sam… „Można odejść na zawsze, by stale być blisko” /Ks. Jan Twardowski/ Panie Profesorze, czas nigdy nie wymaże z mojej pamięci i mojego serca naszej ostatniej rozmowy i ostatniego Pańskiego listu… Panie Profesorze, dziękujemy za to, że zawsze będzie Pan blisko…
Joanna Popielska-Grzybowska
Z głębokim smutkiem przyjąłem wiadomość o śmierci Pana Profesora Jerzego Bartmińskiego. To niewątpliwie jeden z moich Mistrzów, który zrewolucjonizował moje myślenie o języku, zainteresował aksjolingwistyką i pojęciem językowego obrazu świata. Nowym modelem definicji kognitywnej. Wspaniały, charyzmatyczny wykładowca, ciepły człowiek. Takim Go zapamiętam. Niech Pan spoczywa w pokoju, Panie Profesorze. Wyrazy współczucia dla Rodziny i Bliskich.
Adrian Szary, Wydział Filologiczno-Pedagogiczny Uniwersytetu Technologiczno-Humanistycznego im. Kazimierza Pułaskiego w Radomiu.
Rada ds. Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego, powołana przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, z żalem i smutkiem żegna Pana Profesora Jerzego Bartmińskiego – wybitnego naukowca, wieloletniego członka Rady oraz założyciela i członka Komitetu Naukowego serii wydawniczej „Niematerialne dziedzictwo kulturowe w Polsce i jego ochrona”. Pan Profesor wniósł ogromny wkład w podtrzymanie i rozwój przekazu międzypokoleniowego w kulturze tradycyjnej, a w szczególności w obszarze niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Pozostanie w naszych sercach i pamięci.
W imieniu Rady ds. Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego
dr hab. Katarzyna Smyk, prof. UMCS – Przewodnicząca
Nie sposób wyrazić żalu i smutku z powodu utraty mentora, inspiratora, życzliwego krytyka – Człowieka Wielkiego Formatu, któremu zawdzięcza się tak wiele. Niespożyta pasja odkrywania nowych tematów, którą potrafił porwać i zachwycić jest "tą siłą fatalną" , co każe kontynuować rozpoczęte dzieło. Zarażanie wizją wielkich tematów polegało na włączaniu uczestników zadania w proces twórczy, wytyczaniu etapów osiągania celu, wypracowaniu metod badawczych, które pozwalają zmierzyć się z problemami. Poczuciu osierocenia i niepowetowanej straty towarzyszy jednak głębokie przekonanie, że nie pozostała po Nim pustka, lecz bogata spuścizna prawie 700 prac która służyć będzie realizacji rozpoczętych programów oraz rozwoju dalszych wielokierunkowych badań. Bogu dziękuję, że na drodze swego życia spotkałam Uczonego tej miary, który wprowadził mnie w językowy obraz świata i przyjął do grona etnolingwistów.
Dr hab. Ewa Masłowska Profesor Instytutu Slawistyki PAN
Z mojej pamięci Profesor wyłania się po pierwsze jako charyzmatyczny wykładowca fonologii i fonetyki na studiach polonistycznych w połowie lat 70. i ten obraz przesłania kolejne: z okresu stanu wojennego, kiedy Go odwiedzaliśmy (słuchacze podyplomowych studiów logopedycznych) w szpitalu, z konferencji naukowych na przełomie wieków, a nawet ten ostatni - widziana z oddali sylwetka starszego już pana spieszącego w stronę uczelni... Bliskim Pana Profesora składam najszczersze kondolencje.
Urszula Mirecka
Pan Profesor. Mój Mistrz. Tak wiele Mu zawdzięczam i za tak wiele jestem Mu wdzięczna. To On ukształtował moje myślenie o języku. Odszedł Człowiek wyjątkowo mi bliski. Na zawsze pozostanie w moim sercu i w mojej pamięci. Pan Profesor jak nikt inny był otwarty na drugiego człowieka, był uważnym i życzliwym słuchaczem. Jestem i zawsze będę Mu wdzięczna za to, że przyjął mnie do eurojosu, że dał mi szansę. To był dla mnie zaszczyt pracować pod Jego kierunkiem.
Dorota Pazio-Wlazłowska
Z wielkim żalem przyjęłam wiadomość o odejściu Profesora Jerzego Bartmińskiego, Uczonego światowego formatu, którego autorytet i imponujące dokonania naukowe miały wpływ na rozwój polskiego i słowiańskiego językoznawstwa. Nie było mi dane często spotykać się osobiście z Profesorem (ostatni raz w 2019 roku we Lwowie), ale spotkania te wspominam z wielką sympatią. Profesor jak nikt inny potrafił każdego rozmówcę traktować z niewymuszonym zainteresowaniem i życzliwością. Składam szczere wyrazy współczucia rodzinie Zmarłego, Jego uczniom i współpracownikom. Odszedł Wielki Człowiek i Uczony, Mistrz i Nauczyciel. Niech pamięć o Nim będzie wieczna!
Irena Jaros
Komisja Dialektologiczna Komitetu Językoznawstwa Polskiej Akademii Nauk poniosła w dniu 7 lutego 2022 roku ogromną stratę. Odszedł od nas Profesor Jerzy Bartmiński - dialektolog, folklorysta, etnolingwista. Cześć Jego Pamięci!
prof. Anna Tyrpa, przewodnicząca Komisji
Pracownia Dialektologii Polskiej Instytutu Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk żegna Pana Profesora Jerzego Bartmińskiego jako uczonego, który przyczynił się do tworzenia "Słownika gwar polskich" PAN. W latach 1972-1976 zebrał materiał gwarowy w 32 wsiach Lubelszczyzny. Były to miejscowości z okolic miast: Biała Podlaska, Łuków, Radzyń Podlaski, Włodawa, Chełm, Krasnystaw, Hrubieszów i Zamość. Profesor Jerzy Bartmiński dostarczył do kartoteki "Słownika" 38 220 kartek z zapisami słownictwa gwarowego. Pamiętamy i będziemy pamiętać.
Pracownia Dialektologii Polskiej IJP PAN w Krakowie
Profesor interesował się historią UMCS-u, szczególnie okresem "okresem "Solidarności" (1980-1981) w którym odegrał istotną rolę. Nigdy nie odmówił konsultacji studentowi, ani też pracownikowi. Zawsze życzliwie udostępniał własne zbiory i służył własną pamięcią. Będzie Go brakowało. Wielki smutek - wielki żal.
Prof. dr hab. Zbigniew Zaporowski
Profesor Jerzy Bartmiński miał niezwykły dar zjednywania sobie ludzi, łączenia i integrowania wielu środowisk naukowych – językoznawczych, kulturoznawczych, antropologicznych, psychologicznych i filozoficznych. Już jako student anglistyki UMCS miałem ogromne szczęście poznać Jerzego Bartmińskiego, wówczas doktora. Wywarł On szczególny wpływ na moje zainteresowania naukowe. Dzięki Jerzemu językoznawcy-angliści UMCS i ja osobiście mieliśmy wyjątkową okazję czerpać inspiracje do naszych badań anglistycznych, zarówno podczas indywidualnych rozmów, seminariów naukowych i organizowanych przez Niego konferencji. Jerzy był otwarty na rozmaite propozycje naukowe i gotowy do uznania odrębnych poglądów naukowych przy zachowaniu swoich własnych. Zawsze uśmiechnięty, ujmujący w kontaktach osobistych, był nadzwyczaj życzliwym i serdecznym Kolegą. Trudno pogodzić się z myślą, że nie będzie już nam dane podyskutować na temat językowego obrazu świata, definicji kognitywnej, faset i profilowania. Pani Profesor Stanisławie Niebrzegowskiej-Bartmińskiej i całej Rodzinie Profesora Bartmińskiego składam wyrazy głębokiego współczucia.
Henryk Kardela
Польська філологічна наука втратила видатного вченого та організатора науки: життя і діяльність Професора Єжи Бартмінського є прикладом жертовної праці, а його глибокі наукові студії завжди будуть еталоном для майбутніх поколінь дослідників. Із теплотою згадуємо наші зустрічі та співпрацю з Професором, зокрема щодо наукового осмислення «Rozmyślania przemyskiego» – унікальної польської середньовічної пам’ятки, особливостей польсько-українського колядування, розмови на теми народної культури, спільне відвідання Центру зустрічі культур у Любліні (ми разом слухали надзвичайну постановку весілля). Професора дуже цікавили українські коляди, зокрема на теми чудес, які трапилися із Святою родиною під час втечі до Єгипту: тексти таких дев’яти народних творів про чудо з пшеницею Вчений використав у своїй глибокій статті «Refleksy „Rozmyślania przemyskiego” w folklorze pogranicza polsko-ukraińskiego. Analiza motywiczna». Ми пережили радісні емоції і як учасники прекрасної акції «FESTIWAL KOLĘD POGRANICZA» (16 січня 2018 року) у Перемишлі, натхненником та організатором якої був Професор Єжи Бартмінський – у програмі були не лише наукові доповіді філологів, мистецтвознавців та культурологів, а й виставка ікон Малґожати Давидюк та справжнє польське й українське колядування: виступ Chóru Akademickiego PWSW w Przemyślu та українського фольклорного гурту «Коралі» зі Львова. Незабутніми були також наші зустрічі та розмови із братами Професора – отцем Станіславом та Яном, поїздка в Красічин. Світлий образ прекрасної Людини та Великого Науковця назавжди залишиться у нашій пам’яті. Щирі співчуття рідним і близьким Професора Єжи Бартмінського. Галина Івашків – доктор мистецтвознавства, старший науковий співробітник Інституту народознавства Національної академії наук України. Василь Івашків – доктор філологічних наук, професор, завідувач катедри української фольклористики імені академіка Філярета Колесси Львівського національного університету імені Івана Франка.
Галина Івашків – доктор мистецтвознавства, старший науковий співробітник Інституту народознавства Національної академії наук України. Василь Івашків – доктор філологічних наук, професор, завідувач катедри української фольклористики імені академіка Філярета Колесси Львівського національного університету імені Івана Франка.
Štědrý ve svém bohatství a skromný ve své velikosti pan profesor nám bude chybět.
Vítězslav Vilímek, katedra slavistiky Ostravské univerzity
Нині з безмежною тугою прощаюся з дорогим Професором і Другом. Багаторічна наукова співпраця й тепла родинна дружба, наукові дискусії й сердечність людського спілкування сплелися воєдино, об’єднуючи в людських особах Люблін, Київ і Белград. Завжди натхненні сяючі очі, усміхнене обличчя, простягнена рука підтримки, відкрите серце й незмінна жага наукової праці, яка захоплює своєю потужністю й призводить до руху та розвитку не лише в середовищі безпосередніх співробітників, найближчих колег, але й усіх, хто хоча б раз перетнувся в науковому й дружньому спілкуванні з професором Єжи Бартмінським. Таким він був і залишиться для мене. Полум’яне серце дослідника спонукало до розвитку нової наукової школи, багатьох потужних проєктів. І цей запал уже ніколи не згасне, бо учні, колеги Великого Вчителя несуть іскри його ідей по всьому світу. Трепет перед величчю Науковця, вдячність за безцінні зустрічі й розмови, запал до наукового пошуку й розвитку етнолінгвістичних досліджень залишаться в наших серцях. Світла вічна вдячна пам’ять ЄЖИ БАРТМІНСЬКОМУ. Хай спочиває з миром. Висловлюю щирі співчуття скорботній дружині, Станіславі Нєбжеґовській-Бартмінській, Родині, Друзям і Колегам.
Лідія Непоп-Айдачич, канд.філол.наук, доцент кафедри загального і слов’янського мовознавства Національного університету "Києво-Могилянська академія", Київ, Україна
Profesor Jerzy Bartmiński odszedł. Świadomość nie chce pogodzić się z tą rzeczywistością, jak i z mówieniem o Nim w czasie przeszłym. To przecież człowiek tak żywy i tak młody duchem... Otwarty na ludzi i życzliwy... Powstaje przed oczami uśmiechnięty... Poloniści ze Lwowa, z Katedry Filologii Polskiej Narodowego Uniwersytetu Lwowskiego im. Iwana Franki, mieli ogromny zaszczyt i wielkie szczęście poznania Pana Profesora. Słuchali Jego wykładów, referatów konferencyjnych, rozmawiali z Nim na tematy nauki i o życiu... Profesor Jerzy Bartmiński wygłosił 4 października 2019 roku znakomity odczyt otwierający naukową część konferencji jubileuszowej z okazji 15-lecia Katedry Filologii Polskiej na Uniwersytecie Lwowskim. Określił wtedy nowe perspektywy międzynarodowych badań nad wartościami w świecie Słowian. Badania będą rozwijane, i będzie w nich żył Profesor Jerzy Bartmiński – ceniony w wielu krajach autorytet, uczony światowej sławy. Trudno pojąć tę stratę... Łączymy się w głębokim bólu i żałobie z Rodziną i Przyjaciółmi oraz Kolegami Pana Profesora Jerzego Bartmińskiego. Są ludzie, których się nie zapomina. Profesor Jerzy Bartmiński jest takim Człowiekiem.
W imieniu polonistów ze Lwowa Ałła Krawczuk
Польська філологічна наука втратила видатного вченого та організатора науки: життя і діяльність Професора Єжи Бартмінського є прикладом жертовної праці, а його глибокі наукові студії завжди будуть еталоном для майбутніх поколінь дослідників. Із теплотою згадуємо наші зустрічі та співпрацю з Професором, зокрема щодо наукового осмислення «Rozmyślania przemyskiego» – унікальної польської середньовічної пам’ятки, особливостей польсько-українського колядування, розмови на теми народної культури, спільне відвідання Центру зустрічі культур у Любліні (ми разом слухали надзвичайну постановку весілля). Професора дуже цікавили українські коляди, зокрема на теми чудес, які трапилися із Святою родиною під час втечі до Єгипту: тексти таких дев’яти народних творів про чудо з пшеницею Вчений використав у своїй глибокій статті «Refleksy „Rozmyślania przemyskiego” w folklorze pogranicza polsko-ukraińskiego. Analiza motywiczna». Ми пережили радісні емоції і як учасники прекрасної акції «FESTIWAL KOLĘD POGRANICZA» (16 січня 2018 року) у Перемишлі, натхненником та організатором якої був Професор Єжи Бартмінський – у програмі були не лише наукові доповіді філологів, мистецтвознавців та культурологів, а й виставка ікон Малґожати Давидюк та справжнє польське й українське колядування: виступ Chóru Akademickiego PWSW w Przemyślu та українського фольклорного гурту «Коралі» зі Львова. Незабутніми були також наші зустрічі та розмови із братами Професора – отцем Станіславом та Яном, поїздка в Красічин. Світлий образ прекрасної Людини та Великого Науковця назавжди залишиться у нашій пам’яті. Щирі співчуття рідним і близьким Професора Єжи Бартмінського.
Галина Івашків – доктор мистецтвознавства, старший науковий співробітник Інституту народознавства Національної академії наук України. Василь Івашків – доктор філологічних наук, професор, завідувач катедри української фольклористики імені академіка Філярета Колесси Львівського національного університету імені Івана Франка.
Z głębokim żalem przyjęliśmy wiadomość o odejściu Profesora Jerzego Bartmińskiego. Pan Profesor był nieocenionym Przyjacielem i Dobrym Duchem licznych inicjatyw związanych z folkiem i tradycją, jak „Pismo Folkowe”, Mikołajki Folkowe czy Orkiestra św. Mikołaja. Ruch folkowy zawdzięcza Mu stałe wsparcie naukowe, motywację do działań promujących folklor tradycyjny wśród młodego pokolenia oraz wynoszenie folku na grunt naukowego dyskursu. Publikował na naszych łamach od założenia czasopisma, dzieląc się swoją obszerną wiedzą z naszymi czytelnikami oraz służąc radą i wsparciem we wszelkich aspektach organizacyjnych i naukowych.
Redakcja „Pisma Folkowego”
Profesor Jerzy Bartmiński zmienił życie bardzo wielu osób, tego jestem pewna. Moje też. Miał niesamowitą moc jednoczenia ludzi, tworzenia wspólnoty, budowania rodzinnej atmosfery wszędzie, gdzie tylko się pojawił. To dzięki tej Jego nadzwyczajnej zdolności wszystkie konferencje zamieniały się w spotkania przyjaciół, którzy - zainspirowani Jego uwagami i spostrzeżeniami – podejmowali wspólne zadania badawcze i byli w stanie pokonać wiele przeszkód, by pojawić się na kolejnym zjeździe. Bo Profesor czekał. Ciągle z nowymi pomysłami, projektami, spostrzeżeniami. Nie mogę uwierzyć, że już Go nie spotkam. Że nie zadzwoni z pytaniem, czy mam gotowy tekst. Że na następnej konferencji nie będę widziała, jak uważnie słucha i skrzętnie notuje, by potem zadać trafne pytanie. Że już nie zobaczę, jak cieszy się sukcesami swojego Zespołu. Pamiętam moje pierwsze spotkanie z Panem Profesorem w 1989 roku. Pamiętam życzliwość, z jaką mnie przyjął. Jego wielkie poczucie humoru, które sprawiło, że nie zapytał, dlaczego przyszłam na pierwszą rozmowę z liściem topoli we włosach. Później potraktowałam to jako znak, że powinnam zająć się drzewami w języku i w kulturze. Pamiętam radość Profesora, gdy wydałam pierwszą książkę. O drzewach właśnie. Cieszył się razem ze mną. Pamiętam Jego cenne rady i ogromną pomoc, na którą zawsze, w bardzo różnych okolicznościach mojego życia, mogłam liczyć. Stasi i Rodzinie Pana Profesora składam wyrazy głębokiego współczucia…
Marzena Marczewska
Profesor Jerzy Bartmiński był niezwykłym naukowcem, głębokim, twórczym odkrywcą, Humanistą, Człowiekiem Solidarności otwartym na Innych i inne dyscypliny, i środowiska, Był Doskonałym, nowatorskim organizatorem badań i poszukiwań naukowych, żywo zainteresowany współpracą z dyscyplinami pokrewnymi - jak nasza antropologia kultury uprawiana na łamach "KONTEKSTÓW. Polskiej Sztuki Ludowej ". Jesteśmy Mu bezgranicznie wdzięczni za Jego długoletnią współpracę i obecność w naszym piśmie. Zbigniew Benedyktowicz (Red. naczelny kwartalnika "KONTEKSTY. Polska Sztuka Ludowa"). Tak zawiadamiamy też na łamach prasy codziennej ("Gazeta Wyborcza" Stołeczna, Warszawa): Z prawdziwym smutkiem żegnamy Profesora Jerzego Bartmińskiego (1939-2022) znakomitego językoznawcę, folklorystę, slawistę, humanistę wielkiego formatu, wybitnego uczonego związanego z UMCS w Lublinie i Instytutem Slawistyki PAN . Przez wiele lat Profesor był dobrym duchem „Kontekstów". Był życzliwym doradcą i recenzentem naszych poczynań, Przyjacielem, na którego głos zawsze można było liczyć. Jego lingwistyczne wykształcenie znakomicie współbrzmiał z antropologicznym profilem kwartalnika. Teksty o związkach języka i kultury Jego autorstwa oraz Jego uczniów i współpracowników, wielokrotnie gościły na naszych łamach. Było dla nas zaszczytem móc się z Nim przez lata przyjaźnić i twórczo współpracować. redakcja kwartalnika „Konteksty” (Instytut Sztuki PAN)
Zbigniew Benedyktowicz i redakcja kwartalnika "Konteksty"
Każdy dzień naszego życia jest cudem. Niestety nie zawsze mamy czas i siłę, żeby to zauważyć. Takim cudem było życie niezwykle pracowitego i życzliwego studentom Pana Profesora. Dziękujemy za ogromny dar w postaci takiego Wykładowcy. Będzie nam Pana Profesora bardzo brakowało.
Małgorzata Wielgosz
Porodici Ježija Bartinjskog, Stasji, učenicima, etnolingvistima i svim bliskim iskazujem saučešće u velikom bolu zbog odlaska s ovog sveta našeg dragog Ježija. Bio je mudar učitelj, osećajan sagovornik i prijatelj, podsticao nas je svojom idejama i radinošću, vedrinom, znanjem, životnim iskustvom i dobrotom. Osećamo bolnu pustoš bez Ježija Bartinjskog. Čuvaćemo uspomenu na Tebe i staraćemo se da dalje gradimo Tvoje zamisli.
Dejan Ajdačić
С глубоким прискорбием сообщаем, что 7 февраля 2022 года ушел из жизни филолог, этнолингвист, фольклорист, полонист и славист Ежи Бартминский. Основатель Люблинской школы этнолингвистики, этнолингвистического архива, журнала «Этнолингвистика», «Словаря стереотипов и народных символов», Комиссии по этнолингвистике при Международном комитете славистов, проекта и лексикона сравнительного исследования ценностей славян и их соседей (EUROJOS, LASiS). Научные труды профессора Ежи Бартминского представлены в 700 публикациях, 12 книгах. За свой педагогический труд и научную деятельность Ежи Бартминский награжден многочисленными медалями и знаками отличий. Ежи Бартминский родился 19 сентября 1939 года в г. Пшемысле. Получил филологическое образование в Люблине и на протяжении всей своей трудовой жизни преподавал в родном университете, а в течение нескольких лет и в Перемышле. Был членом Польской академии знаний (PAU, Polska Akademia Umiejętności) в Кракове, членом Совета Польского Языка в Президиуме Польской академии наук, членом комитета языковедения ПАН, председателем Этнолингвистической комиссии ПАН и Этнолингвистической комиссии Международного комитета славистов, а также членом Комиссии по фольклористике Международного комитета славистов и многих других научных советов и комитетов. Ежи Бартминский начал заниматься языком фольклора и стилистическими особенностями фольклорного текста под влиянием Марии Ренаты Майеновой. В 1971 году он защитил докторскую диссертацию по языку фольклора под руководством заведующего кафедрой Леона Качмарека и на основе этой работы подготовил монографию О języku folkloru (1973, «О языке фольклора»). Изучение языка польской народной поэзии, соотношения языка и речи, языка и музыки, техники создания устного текста привело Бартминского к открытию «народного поэтического интердиалекта». Ежи Бартминский, помимо изучения языка фольклора, систематически собирал фольклорный материал. Вместе со своими люблинскими коллегами он начал создавать картотеку фольклорных записей, достаточно обширную библиотеку, а в конце 1980-х годов – базу данных народных песен из всех книг фольклориста и этнографа Оскара Кольберга, которая сейчас хранится в Этнолингвистическом архиве Люблинского университета. В фольклористических студиях Ежи Бартминского преобладал интерес к принципам текстотворчества, клише и формулативности как признаков устного текста, но знания, полученные позже, в ходе подготовки «Словаря народных стереотипов и символов», оказались крайне ценными для детальной дифференциации близких формообразующих и родственных жанров в документальной структуре словаря. Пристальное внимание Ежи Бартминский уделял польским народным колядкам – на основе записей многолетнего диалектологического и фольклорного архива кафедры текстологии и грамматики современного польского языка Люблинского университета он подготовил сборник Kolędowanie na lubelszczyźnie (1986, «Колядование в люблинском крае»). Позже совместно с Р. Сулимом он подготовил антологию колядок со всей территории Польши Kolędy polskie (1991, «Польские колядки») и намного более обширную антологию Polskie kolędy ludowe (2002 г., «Польские народные колядки»). И сам любил исполнять как польские, так и украинские колядки. Бартминский и его соратники провели огромную составительскую и редакторскую работу над 6-томным изданием люблинских народных песен Polska pieśń i muzyka ludowa (2011), которое появилось в серии, известной под названием «Новый Кольберг». Во всех упомянутых изданиях мастерство их создателей выражается в завершенности концепции, тщательности в деталях, цитировании многочисленных вариантов, привлечении вспомогательных материалов и комментариев. Значительным вкладом Бартминского в фольклористику становится издание сборника «Folklor – Religia – Sacrum» (1995). С момента основания Фестиваля польского фольклора в живописном городке Казимеж-Дольны на Висле Бартминский входил в состав жюри, которое отбирает лучших музыкантов и исполнителей народной музыки. Мы прощаемся с Великим Ученым, Мудрым Учителем, Неутомимым Искателем и Добрым Человеком.
Деян Айдачич, председатель Комиссии по фольклористике МКС
Z Profesorem Jerzym Bartmińskim najpierw zetknąłem się poprzez jego książki, które były naszymi lekturami na studiach licencjackich z filologii polskiej. Stanowiły wówczas pokaźną część bibliografii każdej z moich studenckich prac, choć dopiero zaczynałem rozumieć rzeczywistą wagę tych publikacji. Pana Profesora po raz pierwszy spotkałem ponad 10 lat temu, gdy przyjechałem do Lublina na konferencję naukową. Jako że był to grudzień, po obradach odbyło się spotkanie opłatkowe. Zaczynając rozmowę z Panem Profesorem, próbowałem wówczas podjąć temat naukowy, gdyż był On dla nas, początkujących studentów, postacią w tej sferze nieco legendarną. Rozmowa szybko jednak zeszła na zupełnie inne tory. Pan Profesor przerwał mi, mówiąc, że bardziej istotnymi tematami są rodzina i przyjaciele. Żartobliwie skłaniał mnie do zgadywania, ile ma dzieci i wnuków, z których był bardzo dumny. Cechowały Go otwartość, bezpośredniość, ciepło, rodzinność, ale przede wszystkim miłość do drugiego człowieka, co chyba jest najważniejszą cechą prawdziwego humanisty. Jego wykłady przeradzały się niejednokrotnie w pełne ciepła anegdoty o ludziach, z którymi miał okazję pracować i się przyjaźnić. Przez wiele lat niejednokrotnie mieliśmy okazję współpracować ze sobą, ale najbardziej zapamiętałem to, jak nierozerwalnie były dla Profesora związane ze sobą nauka i życie codzienne. Z wielkim smutkiem przyjąłem wiadomość o odejściu Pana Profesora. Ufam w to, że ta miłość do ludzi, której uczył nas swoim własnym życiem, pozostanie w nas wszystkich.
Damian Gocół
Izražavamo najdublje saučešće povodom smrti uvaženog profesora, akademika Ježija Bartminjskog, osnivača lublinske škole etnolingvistike, izvanrednog lingviste i folkloriste. Vest o njegovom neočekivanom odlasku pogodila je sve učesnike dugogodišnjeg međunarodnog projekta Jezici i kulture u vremenu i prostoru. Mnogi od nas upoznali su se sa radom profesora Bartminjskog preko zbornika njegovih radova Jezik – slika – svet, koji je imao i imaće i u budućnosti neprocenjiv značaj za sve lingviste koji se bave vezama između jezika i kulture. Beskrajno smo zahvalni Profesoru što se prošle jeseni saglasio da bude plenarni govornik na našoj konferenciji i što je poslao rad „Cultural linguistics (ethnolinguistics) and linguoculturology as two research perspectives. A voice in the discussion on the relationship between ‘Languageʼ and ‘Cultureʼ”, i tužni smo što, zbog njegove bolesti, nismo imali čast da se sa njim lično upoznamo. Rad će biti objavljen u našem tematskom zborniku i, sigurni smo, kao i sva druga Profesorova dela, imaće veliki značaj za dalji razvoj etnolingvistike. Profesorov odlazak predstavlja nenadoknadiv gubitak pre svega za njegovu porodicu, prijatelje i kolege, ali ništa manji gubitak doživele su i etnolingvistika i lingvistika uopšte. Ipak, izvanredni rezultati koje je Profesor postigao, utemeljena ugledna škola i mnogi njegovi sledbenici sigurno će doprineti tome da Njegovo ime i delo još dugo žive.
Prof. dr Snežana Gudurić, Rukovodilac projekta Jezici i kulture u vremenu i prostoru Filozofski fakultet Univerzitet u Novom Sadu Srbija
Szanowny Panie Profesorze, jako Pana seminarzystka dziękuję za przekazaną wiedzę i inspiracje naukowe. Jestem także wdzięczna za konkretne sytuacje i słowa – za seminaryjny wyjazd na badania terenowe do podlaskiej wsi czy śpiew na seminarium. Powiedział Pan, żeby nie przywiązywać się do tego, że Pan siedzi za biurkiem, a my po jego drugiej stronie, gdyż to może się zmienić. W tej pokorze widziałam prawdziwą wielkość. Kiedyś rozmawialiśmy na korytarzu uczelni, podszedł ktoś z wyższym ode mnie stopniem naukowym, jednak uprzejmie kazał mu Pan zaczekać i spokojnie skończył rozmowę ze mną. Praca domowa, którą zostawia Pan Profesor, to nie tylko lektura olbrzymiej liczby publikacji, ale także nauka pracowitości, pokory, szacunku dla drugiego człowieka i serdeczności.
Magdalena Wójtowicz-Deka
Z ogromnym smutkiem i z uczuciem pustki żegnam swojego Mistrza, dzięki któremu moja wiara w sens oraz w przyszłość lingwistyki i humanistyki nie gasła. Pan Profesor Bartmiński przyjął mnie do swojego zespołu i dał możliwość uczyć się, czerpać inspiracje, "pić wody wprost ze źródła" - to prawdziwe szczęście naukowe i wielki zaszczyt, o jakim nawet nie marzyłam, gdy cytowałam Jego idee w pracy magisterskiej jako raczkująca polonistka w Sofii, w latach 90. Panie Profesorze, pozostanie Pan na zawsze w mojej wdzięcznej pamięci!
Iliana Genew-Puhalewa, UW
Drogi Panie Profesorze! Nie siła zrozumieć, że w Lublinie Pana juz nie ma. Nie podziękowałam tyle razy, ile miałam dziękować: za wsparcie, za wyrozumiałość, za ciepłe spotkania. Zawsze będzie dla mnie Pan wzorem Człowieka i Nauczyciela. Dziękuję za wszystko! Współczuję rodzinie...
Liliya Potapenko, była doktorantka, Czerkasy, Ukraina
Setkání s panem profesorem Bartmińským, milým Jerzym, bylo pro mě životním darem. Nedokážu při tom oddělit zakladatelskou osobnost světového badatele od zápalu učitele a organizátora – a od laskavosti, noblesy, moudrosti a humoru, které poznali jeho přátelé a žáci v osobním kontaktu. A nedokážu od toho oddělit ani jeho texty – tam je to všechno pořád živé. Pan profesor nám ukázal, jak můžou jazykovědci zkoumat – skrze slova – ty nejobyčejnější, a přitom nejpodstatnější věci. Ptát se, co to je slunce, déšť, matka, domov. A také: svoboda, demokracie, solidarita. Současnou lingvistiku prosvětlil a dal jí lidský rozměr. Též rozměr společenský a duchovní. Pan profesor byl člověkem dialogu, porozumění i radosti – a uměl spojovat lidi. Přátele, kolegy a žáky měl nejen po celém Polsku, také třeba u nás v Praze a mnohde jinde po světě. Jsme společenství, které opravdu žije a v jeho duchu pokračuje. Předáváme dál a děkujeme! Upřímnou soustrast celé rodině.
Irena Vaňková (Filozofická fakulta Univerzity Karlovy, Praha)
Żegnając ze smutkiem Profesora Jerzego Bartmińskiego i składając głębokie wyrazy współczucia Rodzinie i Najbliższym, jednocześnie dziękuję Mu, nie tylko za prace naukowe, z których czerpiemy wszyscy, ale i za iskrę radości Spotkania z Człowiekiem, którą On miał, którą nas, etnolingwistów z tak licznych ośrodków, połączył i która będzie w nas żywa, gdziekolwiek w przyszłości się spotkamy.
Aleksandra Niewiara
Mój podziw dla Profesora Jerzego Bartmińskiego, a także moja wdzięczność za Jego spuściznę naukową i ludzką jest ogromna. En mémoire d'un grand homme de science et de valeur.
Aline Viviand
Członkowie Polsko-Ukraińskiej Komisji Związków Kulturowych PAN Oddział w Lublinie z bólem przyjęli wiadomość o odejściu jej znakomitego uczonego i życzliwego współpracownika, człowieka zafascynowanego badaniami kulturowego pogranicza, zawsze gotowego dzielić się wynikami swoich poszukiwań oraz inspirującego innych do aktywności. Prof. Jerzy Bartmiński był członkiem Komisji od początku jej zaistnienia, współdziałał z założycielami, popierał prowadzoną w jej ramach działalność. Małżonce prof. Stanisławie Niebrzegowej-Bartmińskiej oraz całej Rodzinie składamy wyrazy współczucia z powodu odniesionej straty. Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych PAN Oddział w Lublinie
Przewodnicząca Komisji Mirosława Ołdakowska-Kuflowa
Jakie słowa znaleźć po kilkudziesięciu latach serdecznej znajomości, instytucjonalnej współpracy, wielokrotnie doświadczanej życzliwości i nieustannie odczuwanego podziwu, szacunku, sympatii?... W imieniu własnym oraz grona pracowników Instytutu Sztuki PAN pragnę przekazać Rodzinie i współpracownikom Pana Profesora wyrazy naszego ogromnego żalu, bólu i poczucia niewyobrażalnej straty po odejściu wybitnego Uczonego, a przy tym cudownego Człowieka.
Ewa Dahlig-Turek, dyrektor Instytutu Sztuki PAN w Warszawie
Dowiedziawszy się o śmierci Pana Profesora Jerzego Bartmińskiego, spieszę z wyrazami współczucia dla Rodziny Pana Profesora, Pracowników Uniwersytetu im. Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie i całego polskiego i zagranicznego środowiska etnolingwistycznego i dialektologicznego. Pan Profesor Jerzy Bartmiński pozostał w mojej pamięci jako wielki uczony, dialektolog i etnolingwista, twórca nowego kierunku badań. Dla mnie Pan Profesor Jerzy Bartmiński był zawsze bardzo życzliwy: udostępnił mi zebrane przez siebie i Jego zespół, nieopublikowane jeszcze materiały, potrzebne mi do moich badań naukowych. Wspominam Pana Profesora Jerzego Bartmińskiego z podziwem i wdzięcznością.
prof. dr hab. Jerzy Reichan
Wzór naukowca i człowieka – odszedł. Z głębokim żalem żegnamy się z Panem Profesorem Bartmińskim, naszym autorytetem i inspiracją, drogowskazem na ścieżce naukowej, tym, który zafascynował pokolenia młodych naukowców językiem. Jego śmierć jest nieodżałowaną stratą dla uczniów. Światło dokonań Pana Profesora przyświecać będzie jeszcze wielu generacjom językoznawców. Jesteśmy wdzięczni za to, że mieliśmy zaszczyt obcować z tak niezwykłym człowiekiem oraz że mamy szansę podążać jego śladami.
Studenckie Koło Naukowe Etnolingwistów UMCS
Z ogromnym smutkiem i z uczuciem pustki żegnam swojego Mistrza, dzięki któremu moja wiara w sens oraz w przyszłość lingwistyki i humanistyki nie gasła. Pan Profesor Bartmiński przyjął mnie do swojego zespołu etnolingwistycznego i dał możliwość uczenia się, czerpania inspiracji, "picia wody wprost ze źródła" - to prawdziwe szczęście naukowe i wielki zaszczyt, o jakim nawet nie marzyłam, gdy cytowałam Jego idee w pracy magisterskiej jako raczkująca polonistka w Sofii, w latach 90. Panie Profesorze, pozostanie Pan na zawsze w mojej wdzięcznej pamięci! Łączę się w bólu z Rodziną Pana Profesora.
Iliana Genew-Puhalewa, UW
Moje pierwsze wspomnienie o Profesorze Jerzym Bartmińskim 1998 LVI Zjazd PTJ w Kielcach z jakże ważnym dla Profesora Bartmińskiego tematem przewodnim „Stosunki między synchronią a diachronią we współczesnym językoznawstwie”. Pewnie nie pierwsze, ale pierwsze tak zapamiętane spotkanie z Profesorem. Główna ulica Kielc – przysiadłam na chwilę, ot, tak sobie, na schodkach prowadzących do zamkniętego już sklepu i zobaczyłam Profesora wraz z kilkoma innymi uczestnikami Zjazdu. Nie zdążyłam się podnieść, no i bardzo dobrze, bo… Profesor podszedł i przysiadł się do mnie. Nie pamiętam już, o czym zaczęliśmy rozmawiać. Pewnie nawet wtedy nie potrafiłabym tego powtórzyć, pod tak wielkim wrażeniem byłam… Z wielkim żalem, ale i z wdzięcznością za to, że były, myślę o wszystkich spotkaniach z Profesorem Bartmińskim, potem z Jerzym. To były spotkania na konferencjach w Kazimierzu, w Krasiczynie, w Lublinie, ale także w Warszawie na radach naukowych IS PAN. Kawał życia… Myślę teraz o konferencjach, które, choćby wirtualnie, jeszcze nastąpią. Kto jeszcze na spotkaniach etnolingwistów będzie z uwagą słuchał referatów etymologów? Kto tak żarliwie będzie reagował na niedostateczne naświetlenie faktów etnolingwistycznych w tych referatach? Nie zawsze mogłam się zgodzić z Profesorem, ale wiedziałam, że moje wypowiedzi są dla niego ważne i bardzo mnie to dowartościowywało, a dziś dowartościowuje jeszcze bardziej. Dzięki za wszystko Panie Profesorze!
Mariola Jakubowicz
Profesor Jerzy Bartmiński pozostanie w mojej pamięci jako uczony o rozległych zainteresowaniach, ogromnym dorobku, nadzwyczajnej aktywności oraz jako człowiek, który dostrzegał rzeczy drobne i potrafił się nimi cieszyć z innymi, stając się bliskim. Zachowuję w pamięci wystąpienia Profesora podczas konferencji naukowych (po raz pierwszy miałem okazję spotkać Go, jeszcze jako student, na XII Międzynarodowym Kongresie Slawistów w Krakowie, w 1998 r.) oraz serdeczne rozmowy przy okazji spotkań naukowych w Warszawie, Lublinie, Krakowie, a w ostatnich czasach w trybie zdalnym, kiedy Pan Profesor był w swoim domowym warsztacie pracy na tle półek z nieustannie czytanymi lekturami, nie tylko lingwistycznymi. Pamięć o Panu Profesorze Jerzym Bartmińskim będzie silnie podtrzymywana przez Jego rozliczne, fundamentalne dzieła, w Polsce i za jej granicami. Rodzinie i Bliskim składam wyrazy głębokiego współczucia.
Emil Popławski
Panie Profesorze, otworzył mi Pan oczy na świat, serce do ludzi i drzwi do nauki. Zawsze o tym pamiętam i zawsze będę za to dziękować. Do zobaczenia Mistrzu!
Jolanta Panasiuk
Z głębokim żalem przyjęłam wiadomość o odejściu Pana Profesora Jerzego Bartmińskiego. Dziękuję Panu Profesorowi za wyznaczenie kierunku drogi naukowej, nieocenione wsparcie, rady i okazaną życzliwość. Wspominam Pana Profesora z ogromnym podziwem, wdzięcznością i szacunkiem. Łączę się w smutku ze wszystkimi, których dotknęło odejście Pana Profesora oraz przekazuję najszczersze wyrazy współczucia. Cześć Jego Pamięci.
Aleksandra Starzyńska
Уход Профессора Бартминьского, выдающегося ученого и замечательного человека, является тяжелой утратой для всего лингвистического сообщества. Профессор Бартминьский оставил множество учеников, он создал и объединил международный исследовательский коллектив проекта EUROJOS. Мне выпало счастье работать с Профессором в этом проекте. Я благодарна судьбе за это. Когда-то Профессор показывал нам в часовне Люблина фреску с всадником на белом коне, эта копия есть и на его книге, изданной в Москве «Славянский образ мира: очерки по этнолингвистике». Она стала моей настольной книгой. Будем работать и сохранять светлую память о замечательном человеке. Памяти Е. Бартминьского В чистом поле белый конь Скачет при луне, Всадник мчится как огонь На лихом коне. В эту ночь им выпал путь. Если б час свой знать! Глубоко еще вздохнуть – Конь не может ждать. Всадник мчится над землей, Выпрямившись в рост, Зажигая за собой Гроздья синих звезд. Он семье оставил дом, Труд – ученикам, Чтобы помнили о нем По его делам. Там за краем темноты В ясном свете дня Отдохнет он у воды, Напоит коня. Будет долго слышен нам Тихий звездный звон… Будет светлым и святым Добрый его сон. 12.02. 2022.
Людмила Фёдорова
Уход Профессора Бартминьского, выдающегося ученого и замечательного человека, является тяжелой утратой для всего лингвистического сообщества. Профессор Бартминьский оставил множество учеников, он создал и объединил международный исследовательский коллектив проекта EUROJOS. Мне выпало счастье работать с Профессором в этом проекте. Я благодарна судьбе за это. Когда-то Профессор показывал нам в часовне Люблина фреску с всадником на белом коне, эта копия есть и на его книге, изданной в Москве «Славянский образ мира: очерки по этнолингвистике». Она стала моей настольной книгой. Будем работать и сохранять светлую память о замечательном человеке.
Людмила Федорова, Москва, Российский государственный гуманитарный университет
"Części widziane każda z osobna są złudzeniem, które rodzi zwątpienie. Lecz widziane razem budują świat na rusztowaniach z miłości." (Podróż ludzi Księgi) Wyrazy najgłębszego współczucia Rodzinie
Małgorzata Rzeszutko
Izražavamo najdublje saučešće povodom smrti uvaženog profesora, akademika Ježija Bartminjskog, osnivača lublinske škole etnolingvistike, izvanrednog lingviste i folkloriste. Vest o njegovom neočekivanom odlasku pogodila je sve učesnike dugogodišnjeg međunarodnog projekta Jezici i kulture u vremenu i prostoru. Mnogi od nas upoznali su se sa radom profesora Bartminjskog preko zbornika njegovih radova Jezik – slika – svet, koji je imao i imaće i u budućnosti neprocenjiv značaj za sve lingviste koji se bave vezama između jezika i kulture. Beskrajno smo zahvalni Profesoru što se prošle jeseni saglasio da bude plenarni govornik na našoj konferenciji i što je poslao rad „Cultural linguistics (ethnolinguistics) and linguoculturology as two research perspectives. A voice in the discussion on the relationship between ‘Languageʼ and ‘Cultureʼ”, i tužni smo što, zbog njegove bolesti, nismo imali čast da se sa njim lično upoznamo. Rad će biti objavljen u našem tematskom zborniku i, sigurni smo, kao i sva druga Profesorova dela, imaće veliki značaj za dalji razvoj etnolingvistike. Profesorov odlazak predstavlja nenadoknadiv gubitak pre svega za njegovu porodicu, prijatelje i kolege, ali ništa manji gubitak doživele su i etnolingvistika i lingvistika uopšte. Ipak, izvanredni rezultati koje je Profesor postigao, utemeljena ugledna škola i mnogi njegovi sledbenici sigurno će doprineti tome da Njegovo ime i delo još dugo žive.
Prof. dr Snežana Gudurić, Rukovodilac projekta Jezici i kulture u vremenu i prostoru Filozofski fakultet Univerzitet u Novom Sadu Srbija
Z głębokim żalem dowiedziałem się o odejściu Profesora Jerzego Bartmińskiego. Był wybitnym, mądrym uczonym, Człowiekiem o ogromnej życzliwości dla ludzi i świata. Zawsze będę z wdzięcznością wspominał początek długoletniej z Nim znajomości - zaproszenie na Jego seminarium w 1980 roku, kiedy pisałem pracę magisterską. Profesor Hernas, mój promotor, skierował mnie do Profesora, pojechałem do Lublina. Wtedy, choć niedoświadczonym okiem, zobaczyłem i odczułem to, co u Profesora Jerzego Bartmińskiego zawsze było szczególnie ważne: umiejętność wspólnej pracy, zainteresowanie tym, nad czym pracują inni. RIP Rodzinie, Bliskim Profesora składam serdeczne wyrazy współczucia.
prof. dr hab. Marcin Cieński IFP UWr
Z wielu wspomnień o śp. Profesorze Jerzym Bartnickim jedno powraca do mnie w tym smutnym czasie najczęściej. Jest rok 2016. Z inicjatywy Pana Profesora – by upamiętnić przedwcześnie zmarłego Andrzeja Bączkowskiego – odbywa się w UMCS ogólnopolska konferencja „Praca ludzka w perspektywie interdyscyplinarnej”. Wśród prelegentów znajduje się prof. Jadwiga Puzynina, która swoje wystąpienie poświęciła pojęciu pracy w myśli Cypriana Norwida. Po referacie warszawskiej językoznawczyni głos zabrał Pan Profesor. I przywołał słowa z Promethidiona: Bo piękno na to jest, by zachwycało Do pracy – praca, by się zmartwychwstało. Głęboki – i tajemny – sens tych słów wybrzmiewa teraz w szczególny sposób. Pan Profesor był – w norwidowskim rozumieniu – pracownikiem sumiennym. Wyznawał bowiem prawdę, „nie płaszcząc jej krańców”. Olbrzymie dzieło pracy Pana Profesora zostanie z nami. Ale brakować nam będzie mądrych, ciepłych spojrzeń i uśmiechów, którymi obdarowywał nas, gdy mijaliśmy się na korytarzach lubelskiej polonistyki w Starym, a potem w Nowym Humaniku. Niech mi wolno będzie pożegnać Pana Profesora słowami, parafrazującymi wiersz Norwida: Sieni tej drzwi otworem poza sobą Zostawił - - i poszedł już dalej… Tam, gdzie jest Nikt i jest Osobą: - Podzielni wszyscy, a cali!... Tam – milion rzęs, choć jedną łzą pokryte; Kroć serc, łkających: „Gdzie Ty?”.
Elżbieta Flis-Czerniak
Porodici Ježija Bartinjskog, Stasji, učenicima, etnolingvistima i svim bliskim iskazujem saučešće u dubokom bolu zbog odlaska s ovog sveta našeg dragog Ježija. Bio je mudar učitelj, osećajan sagovornik i prijatelj, podsticao nas je svojom idejama i radinošću, vedrinom, znanjem, životnim iskustvom i dobrotom. Osećamo bolnu pustoš bez Ježija Bartinjskog. Ježi, čuvaćemo uspomenu na Tebe i staraćemo se da dalje gradimo Tvoje zamisli.
Dejan Ajdačić
С глубоким прискорбием сообщаем, что 7 февраля 2022 года ушел из жизни филолог, этнолингвист, фольклорист, полонист и славист Ежи Бартминский. Основатель Люблинской школы этнолингвистики, этнолингвистического архива, журнала «Этнолингвистика», «Словаря стереотипов и народных символов», Комиссии по этнолингвистике при Международном комитете славистов, проекта и лексикона сравнительного исследования ценностей славян и их соседей (EUROJOS, LASiS). Научные труды профессора Ежи Бартминского представлены в 700 публикациях, 12 книгах. За свой педагогический труд и научную деятельность Ежи Бартминский награжден многочисленными медалями и знаками отличий. Ежи Бартминский родился 19 сентября 1939 года в г. Пшемысле. Получил филологическое образование в Люблине и на протяжении всей своей трудовой жизни преподавал в родном университете, а в течение нескольких лет и в Перемышле. Был членом Польской академии знаний (PAU, Polska Akademia Umiejętności) в Кракове, членом Совета Польского Языка в Президиуме Польской академии наук, членом комитета языковедения ПАН, председателем Этнолингвистической комиссии ПАН и Этнолингвистической комиссии Международного комитета славистов, а также членом Комиссии по фольклористике Международного комитета славистов и многих других научных советов и комитетов. Ежи Бартминский начал заниматься языком фольклора и стилистическими особенностями фольклорного текста под влиянием Марии Ренаты Майеновой. В 1971 году он защитил докторскую диссертацию по языку фольклора под руководством заведующего кафедрой Леона Качмарека и на основе этой работы подготовил монографию О języku folkloru (1973, «О языке фольклора»). Изучение языка польской народной поэзии, соотношения языка и речи, языка и музыки, техники создания устного текста привело Бартминского к открытию «народного поэтического интердиалекта». Ежи Бартминский, помимо изучения языка фольклора, систематически собирал фольклорный материал. Вместе со своими люблинскими коллегами он начал создавать картотеку фольклорных записей, достаточно обширную библиотеку, а в конце 1980-х годов – базу данных народных песен из всех книг фольклориста и этнографа Оскара Кольберга, которая сейчас хранится в Этнолингвистическом архиве Люблинского университета. В фольклористических студиях Ежи Бартминского преобладал интерес к принципам текстотворчества, клише и формулативности как признаков устного текста, но знания, полученные позже, в ходе подготовки «Словаря народных стереотипов и символов», оказались крайне ценными для детальной дифференциации близких формообразующих и родственных жанров в документальной структуре словаря. Пристальное внимание Ежи Бартминский уделял польским народным колядкам – на основе записей многолетнего диалектологического и фольклорного архива кафедры текстологии и грамматики современного польского языка Люблинского университета он подготовил сборник Kolędowanie na lubelszczyźnie (1986, «Колядование в люблинском крае»). Позже совместно с Р. Сулимом он подготовил антологию колядок со всей территории Польши Kolędy polskie (1991, «Польские колядки») и намного более обширную антологию Polskie kolędy ludowe (2002 г., «Польские народные колядки»). И сам любил исполнять как польские, так и украинские колядки. Бартминский и его соратники провели огромную составительскую и редакторскую работу над 6-томным изданием люблинских народных песен Polska pieśń i muzyka ludowa (2011), которое появилось в серии, известной под названием «Новый Кольберг». Во всех упомянутых изданиях мастерство их создателей выражается в завершенности концепции, тщательности в деталях, цитировании многочисленных вариантов, привлечении вспомогательных материалов и комментариев. Значительным вкладом Бартминского в фольклористику становится издание сборника «Folklor – Religia – Sacrum» (1995). С момента основания Фестиваля польского фольклора в живописном городке Казимеж-Дольны на Висле Бартминский входил в состав жюри, которое отбирает лучших музыкантов и исполнителей народной музыки. Мы прощаемся с Великим Ученым, Мудрым Учителем, Неутомимым Искателем и Добрым Человеком.
Деян Айдачич, Председатель Комиссии по фольклористике МКС
Wielkość osobowości i charakteru Profesora uobecniała niezwykła pogoda ducha, zawsze serdeczny uśmiech, mimo wszystko..., poczucie dobrze wypełnianego czasu życia. Można o Śp. Profesorze powiedzieć za Poetą - "Exegi monumentum aere perennius...", ale zapewne On Sam , w swej skromności, nie odniósłby tych słów do siebie. Wierzę, że ten pomnik jednak wzniósł wielowymiarowym dziełem i przykładem szlachetności i dobroci, przestrzenią jaką wypełnia w naszych umysłach i sercach.. Panie Profesorze, będzie nam Pana brakować, nikt nie wypełni pustego miejsca, dziękuję, dziękujemy... spoczywaj w pokoju. Do zobaczenia w "Krainie życia". Rodzinie i Zonie Stasi składam wyrazy głębokiego współczucia.
Zofia Cygal-Krupa; Uniwersytet Jagieloński, PWSZ w Tarnowie
Składam najgłębsze wyrazy współczucia Rodzinie Pana Profesora Jerzego Bartmińskiego. Panie Profesorze, dziękuję za tak wiele inspiracji, życzliwość i dobre słowo. Do zobaczenia.
Agnieszka Kościuk-Jarosz
Odszedł od nas wielki Uczony i niezwykły Człowiek. Pan Profesor miał wyjątkowy dar inspirowania ludzi i jednoczenia ich we wspólnym działaniu. Potrafił stworzyć przestrzeń, w której spotykali się ze sobą i wchodzili w twórczy dialog reprezentanci różnych pokoleń, różnych nurtów światopoglądowych i odmiennych tradycji metodologicznych. Będzie nam bardzo brakowało Naszego Pana Profesora.
Aneta Wysocka
Z nieopisanym smutkiem i uczuciem powstałej pustki żegnam Pana Profesora Jerzego Bartmińskiego. Będę wspominać Pana Profesora z szacunkiem, podziwem oraz wdzięcznością i zachowam Go w serdecznej pamięci na zawsze. Potrafił docenić każdy, mały i nieco większy mój przyczynek do wspaniałych i wielkich Jego i Jego Szkoły Etnolingwistycznej koncepcji naukowych. Nigdy nie zapomnę też czasu spędzonego z Panem Profesorem pochylonym nad wnioskami naukowców i studentów, ubiegających się o stypendia fundacji Katholischer Akademischer Ausländer Dienst (KAAD). To on przez 30 lat był Przewodniczącym lubelskiego Partnerskiego Gremium tej fundacji ale przede wszystkim bardzo życzliwym i wyrozumiałym merytorycznym doradcą dla wielu stypendystów z różnych dyscyplin naukowych. Współpraca z Panem Profesorem w tym Gremium była dla mnie zaszczytem, przyjemnością i znakomitą lekcją mądrości. Dziękuję za wszystko! Składam Najbliższym wyrazy najszczerszego i najgłębszego współczucia.
Jolanta Knieja
Drogi Panie Profesorze, jest Pan jedną z najważniejszych osób w moim życiu, a na pewno najważniejszą w życiu zawodowym. Nasza relacja i - jak powiedział Pan w nagraniach dla Teatru NN - przyjaźń (za którą bardzo, z serca dziękuję) - zaczęła się od "Piosenki o końcu świata" Miłosza, która stała się dla mnie początkiem. Świat, który pokazał Pan tak wielu ludziom nie ma końca... Jest Pan i zawsze będzie dla mnie Wzorem, Mistrzem, Nauczycielem, Przyjacielem. Wydawał mi się Pan niezniszczalny - tytan pracy z pasją i nieustającym błyskiem w oku, który nigdy się nie poddaje, zaraża energią, pomysłami i nienasyconym apetytem na życie i naukę, by więcej zrobić, przeczytać, posłuchać, opowiedzieć... Pana pracowitość i zaangażowanie w pracę i relacje z ludźmi wytyczają mi drogę. Nie żegnam się, jest Pan w moich myślach zawsze. Do zobaczenia...
Marta Wójcicka
Z ogromnym żalem i smutkiem żegnamy Pana Profesora Jerzego Bartmińskiego, wspaniałego Nauczyciela, Naukowca, Humanisty, Przyjaciela, Człowieka. W imieniu pracowników Centrum Języka i Kultury Polskiej dla Polonii i Cudzoziemców UMCS przesyłam serdeczne wyrazy współczucia Pani Profesor Stanisławie Niebrzegowskiej-Bartmińskiej, całej Rodzinie oraz wszystkim Współpracownikom i Uczniom Profesora. Będziemy o Nim pamiętać!
Anna Dunin-Dudkowska
Społeczność akademicka Instytutu Językoznawstwa i Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach z głębokim smutkiem przyjęła wiadomość o śmierci Pana Profesora Jerzego Bartmińskiego, jednego z najwybitniejszych polskich językoznawców, twórcy lubelskiej szkoły etnolingwistycznej, autora prac o fundamentalnym i przełomowym znaczeniu dla polskiej i słowiańskiej lingwistyki kulturowej. Dzieło życia Pana Profesora jest pięknym wzorem działania na niwie naukowej i społecznej. Świadczą o tym jego dzieła i projekty naukowe: blisko 700 prac z zakresu aksjolingwistyki, semantyki, lingwistyki kulturowej, tekstologii i folklorystyki, wielotomowe edycje Słownika stereotypów i symboli ludowych, Leksykonu aksjologicznego Słowian i ich sąsiadów. Świadczą też działania na rzecz stworzenia międzynarodowego środowiska etnolingwistów: liczne konferencje, spotkania, zbudowanie pozycji i autorytetu międzynarodowego czasopisma „Etnolingwistyka. Z Problemów Języka i Kultury”, udział w gremiach naukowych polskich i zagranicznych, piastowanie w nich wysokich funkcji. Prospołeczną postawę Pana Profesora widzimy w niestrudzonym promotorstwie polskiej kultury ludowej, a także w zaangażowaniu w działalność obywatelską, od czasów rodzenia się związku zawodowego “Solidarność” aż po czasy najnowsze. Z odejściem Jerzego Bartmińskiego środowisko etnolingwistów, slawistów, folklorystów w Polsce, w Rosji, w Europie utraciło swego Przedstawiciela, Mistrza, Promotora i Najlepszego Kolegę. Pamięć o Nim pozostanie z nami. Rodzinie, Przyjaciołom i Współpracownikom Pana Profesora składamy serdeczne wyrazy współczucia.
Dyrektor Instytutu Językoznawstwa Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, dr hab. Adam Wojtaszek, prof. UŚ
Łączę się w wielkim bólu i smutku po śmierci śp. Profesora Jerzego Bartmińskiego, wybitnego Uczonego, wspaniałego Człowieka, niezawodnego Kolegi i Przyjaciela polonistyki wrocławskiej.
Jan Miodek
Dotarła dzisiaj do mnie smutna wiadomość o śmierci prof. Jerzego Bartmińskiego, wieloletniego członka Komitetu Językoznawstwa PAN, założyciela oraz Przewodniczącego Sekcji Etnolingwistycznej przy Komitecie w poprzednich kadencjach. Pan Profesor przez całą swoją zawodową karierę był związany z Uniwersytetem Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, gdzie pełnił rozliczne funkcje, przede wszystkim jednak rozsławił lubelskie środowisko językoznawcze swoimi przełomowymi pracami z zakresu etnolingwistyki. Jego koncepcje dotyczące językowego obrazu świata, a także tekstologii, na stałe wpisały się w metodologiczny pejzaż polskiego językoznawstwa. Zachowamy w pamięci nie tylko wybitnego Uczonego, ale także Człowieka niezwykłej życzliwości i wielkiej pogody ducha.
Maciej Eder
Z głębokim smutkiem i żalem przyjęliśmy wiadomość o śmierci Pana Profesora Jerzego Bartmińskiego, wybitnego językoznawcy, etnolingwisty, znawcy folkloru i slawisty, autora wielu przenikliwych i fundamentalnych opracowań, wielkiego autorytetu naukowego, a przede wszystkim Człowieka ogromnego serca i wielkiej życzliwości. Pan Profesor przez długie lata był dla nas nieocenionym autorytetem i inspiracją w pracy naukowej. Z chwilą śmierci Pana Profesora cała akademicka społeczność utraciła Mistrza i Nauczyciela, a świat polskiej nauki poniósł wielką stratę. Łączymy się w bólu i głębokim smutku z całą społecznością akademicką Lublina. Przyjmijcie Państwo najszczersze kondolencje.
W imieniu pracowników Instytutu Filologii Polskiej i Logopedii Uniwersytetu Łódzkiego Danuta Kowalska (dyrektor Instytutu Filologii Polskiej i Logopedii UŁ)
Z głębokim smutkiem przyjęliśmy wiadomość o śmierci Pana Profesora Jerzego Bartmińskiego, wybitnego polonisty, slawisty i etnolingwisty. Jego odejście jest dla nas wszystkich wielką i bolesną stratą. W imieniu pracowników i doktorantów Instytutu Językoznawstwa Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, a także całego toruńskiego środowiska polonistów i slawistów, pragnę przekazać Państwu wyrazy szczerego współczucia.
Adam Dobaczewski (dyrektor Instytutu Językoznawstwa UMK)
Редакционная коллегия журнала Quaestio Rossica выражает Вам искреннее соболезнование в постигшей Вас утрате. Проф. Ежи Бартминьский – выдающийся ученый, внесший неоценимый вклад в науку, исследователь, создавший научную школу польской этнолингвистики. Человек с острым критическим умом, способный осмысливать глобальные проблемы и улавливать связь между неочевидными предметами, профессор Бартминьский создал методику этнолингвистического анализа, позволившую многогранно описать славянскую картину мира. Будучи личностью невероятного обаяние и такта, проф. Ежи Бартминьский постоянно привлекал в исследовательскую сферу новые кадры, отдавая им главное – уважение к истинной науке, энтузиазм и смелость откликаться на любые вызовы современности. Редколлегия журнала гордиться тем фактом, что статьи уважаемого профессора публиковались на его страницах. Вы, его семья, ученики, последователи, вся мировая наука понесли невосполнимую потерю, но память о нем и то движение, которое его исследования придали лингвистике, останутся не только как страницы истории науки, но и как пример высшей реализации творческого человеческого потенциала.
гл. ред журнаала, проф. Лариса С. Соболева, проф. Татьяна В. Ицкович и все сотрудники редколлегии
Mijają kolejne dni od pamiętnego piątku, 11 lutego 2022, kiedy to odbyły się uroczystości pogrzebowe Profesora Jerzego Bartmińskiego. Czas zamienia smutek i poczucie nieodwracalności na coraz częstsze wspomnienia, którym towarzyszy uśmiech na twarzy. Radość wiąże się z wdzięcznością za możliwość poznania tak wyjątkowej Osoby. Dziś śmiało mogę powiedzieć, że Profesor odegrał w moim życiu zawodowym bardzo ważną rolę, a historia naszego spotkania potoczyła się dość przypadkowo. Wszystko za sprawą innej postaci, dyrygenta profesora Kazimierza Górskiego, który znał Profesora Bartmińskiego z Przemyśla, gdzie razem uczęszczali do szkoły. Mistrz Górski (tak chórzyści KUL i Cameraty Lubelskiej nazywali swego dyrygenta) wiele razy mówił mi o Profesorze, wiedząc, że pasjonuję się naukowo folklorem. Pamiętam jak opowiadał o otwartości swego Kolegi, jak wysoko cenił jego bliskich, rodzinę i zapewniał, że Profesor Bartmiński z pewnością nie odmówi konsultacji w sprawach naukowych. Tak też się stało, a zaproszenie do udziału w seminariach naukowych było dla mnie ogromną nobilitacją i przełożyło się w konsekwencji na bardzo konkretną współpracę przy opracowywaniu Lubelskiego. Dziś pamiętam, że Profesor miał niezwykły dar prowadzenia zespołów badawczych, w których składzie było wielu młodych, początkujących badaczy. Często powierzał bardzo odpowiedzialne prace studentom, doktorantom, choć nigdy nie pozostawiał ich bez swojej mentorskiej obecności. Miał sentyment do muzyki, nie tylko ludowej, przychodził na koncerty Cameraty Lubelskiej i znajdywał czas na słowo komentarza, gratulacji. Chyba nigdy się nie spieszył, nie w takich sytuacjach. Muzyka, tak jak i obrzęd, musiała mieć czas aby się dopełnić, wybrzmieć. Jak pieśni wielozwrotkowe, które śpiewał do końca, do ostatniej zwrotki. Dzielił się także wszystkim, co pamiętał ze współpracy z innymi ważnymi dla mnie postaciami. Chodzi o ks. prof. Bolesława Bartkowskiego, z którym opracowali pierwsze zbiory polskich ludowych pieśni katolickich przygotowywanych do wydania drukiem oraz o Włodzimierza Dębskiego. Dębskiego nie miałam okazji poznać osobiście, a jednak jego dorobek i ta, w zasadzie jednoosobowa, współpraca z zespołem lubelskich etnolingwistów miała szansę na realizację dzięki otwartości Profesora Bartmińskiego. Wszystkie materiały, które miały w jakimś stopniu charakter muzyczny, Profesor Bartmiński chętnie mi udostępniał mówiąc, że powinnam się tym zająć. Ówczesne zaufanie, jakim obdarzył mnie Profesor było rzeczywiście wyjątkowe i budziło potrzebę wywiązania się z zadania, jakiejś formy rekompensaty. I jeszcze jedno wspomnienie, choć jest ich w mojej pamięci całkiem sporo, tym razem związane z ruchem folkowym. Profesorowi zawdzięczam zwrócenie uwagi na to co działo się w kręgu Orkiestry św. Mikołaja. Pamiętam jak mówił, że to ważne działania, które domagają się naukowego zainteresowania. Z radością więc przyjął objęcie przez mnie funkcji redaktora naczelnego "Pisma Folkowego" (ówcześnie "Gadek z Chatki") , co zdecydowanie nie było popularną postawą wśród naukowców, utwierdzając w przekonaniu, że popularyzowanie nauki jest bardzo ważnym i często niedocenianym aspektem. Jest jeszcze jedna przestrzeń, do której lubię powracać myśląc o Profesorze. Są to Jego wywiady, a właściwie rozmowy, które przeprowadzał z śpiewakami i mieszkańcami wsi podczas swych wielogodzinnych badań. To świat fascynacji kulturą ludową, szacunku dla pracy, tradycji i wartości wyznawanych przez lud Boży. Dzięki Bogu, to nam zostawił, setki godzin nagrań, razem z nieocenionym dorobkiem naukowym. W tym miejscu chciałabym bardzo podziękować także Pani Profesor Stanisławie Niebrzegowskiej-Bartmińskiej, która zawsze wspierała działania Profesora, a w ostatnich latach była łącznikiem w przekazywaniu informacji i pomocą w realizacji podejmowanych przez Profesora zobowiązań co do uczestniczenia w rozlicznych działaniach naukowych i popularyzatorskich. Panie Profesorze! Dziękuję za to wsparcie. Rodzinie i Najbliższym składam wyrazy głębokiego współczucia.
dr Agata Kusto, Instytut Nauk o Kulturze UMCS, Redaktor Naczelna "Pisma Folkowego"
В память Е. Бартминьского
В чистом поле белый конь
Скачет при луне,
Всадник мчится как огонь
На лихом коне.
В эту ночь им выпал путь.
Если б час свой знать!
Глубоко еще вздохнуть –
Конь не может ждать.
Всадник мчится над землей,
Выпрямившись в рост,
Зажигая за собой
Гроздья синих звезд.
Он семье оставил дом,
Труд – ученикам,
Чтобы помнили о нем
По его делам.
Там за краем темноты
В ясном свете дня
Отдохнет он у воды,
Напоит коня.
Будет долго слышен нам
Тихий звездный звон…
Будет светлым и святым
Добрый его сон.
12.02.2022. Людмила Фёдорова
Galeria zdjęć Profesora Jerzego Bartmińskiego
Zapraszamy do obejrzenia zdjęć śp. Profesora Jerzego Bartmińskiego:
Kliknij, aby odtworzyć film z galerią zdjęć.
