Z przyjemnością informujemy, że nakładem Wydawnictwa UMCS ukazał się nowy zeszyt Słownika stereotypów i symboli ludowych pt. Zwierzęta domowe. To pierwszy z sześciu zeszytów tomu 3. słownika pt. Zwierzęta, którego wydanie planowane jest w najbliższych latach w ramach grantu Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki.

 

W liczącym 629 stron zeszycie Zwierzęta domowe znalazły się 24 obszerne hasła, w których zrekonstruowane zostały ludowe wyobrażenia o najważniejszych zwierzętach z gospodarskiego obejścia. W kolejności to: bydło, krowa, jałówka, byk, wół, cielę, koń (+ podhasło: maszkara konia), kobyła, klacz, źrebię, świnia (+ podhasło: świniobicie), wieprz, knur, prosię, koza (+ podhasło: maszkara kozy), kozioł, koźlę, owca, baran, jagnię i osioł.

 

Jak pisze we wstępie redaktor słownika, prof. Stanisława Niebrzegowska-Bartmińska, „rozpoczynamy opisy zwierząt od tych, które dla mieszkańców wsi, gospodarzy, ludzi pozostających w symbiozie z przyrodą były najważniejsze, żyły blisko domu, w granicach obejścia (w stajni czy oborze), które sami chłopi określali mianem domowych, obdarzali imionami i traktowali niemal jako członków rodziny. W tej grupie najobszerniejsze opisy mają koń i krowa – zwierzęta gospodarza i gospodyni”.

 

By zachęcić do lektury słownika, przytaczamy fragment tzw. kapsuły, czyli streszczenia hasła koń:

 

 

W skład zespołu opracowującego Zwierzęta domowe weszli pracownicy Instytutu Językoznawstwa i Literaturoznawstwa UMCS oraz Instytutu Slawistyki PAN: prof. dr hab. Jerzy Bartmiński (1939-2022), prof. dr hab. Stanisława Niebrzegowska-Bartmińska, dr Agata Bielak, dr Anna Kaczan, dr Olga Kielak, mgr Anna Michalec i dr Katarzyna Prorok. Recenzentem zeszytu był prof. dr hab. Maciej Rak z Uniwersytetu Jagiellońskiego, a konsultantem zoologicznym dr Jacek Chobotow z Muzeum Zoologicznego UMCS.

Wersja cyfrowa zeszytu jest dostępna w Bibliotece Cyfrowej UMCS oraz na stronie polona.pl, a wersję drukowaną będzie można niedługo nabyć w Wydawnictwie UMCS.

Zachęcamy też do czytania dwóch pierwszych tomów Słownika stereotypów i symboli ludowych, które się dotychczas ukazały:

T. 1 Kosmos

• z. 1 Niebo, światła niebieskie, ogień, kamienie (1996)
• z. 2 Ziemia, woda, podziemie (1999)
• z. 3 Meteorologia (2012)
• z. 4 Świat, światło, metale (2012)

T. 2 Rośliny

• z. 1 Zboża (2017)
• z. 2 Warzywa, przyprawy, rośliny przemysłowe (2018)
• z. 3 Zioła (2019)
• z. 4 Kwiaty (2019)
• z. 5 Drzewa owocowe i iglaste (2020)
• z. 6 Drzewa liściaste (2021)
• z. 7 Krzewy i krzewinki (2022)