Ta strona używa cookies
Ze względu na ustawienia Twojej przeglądarki oraz celem usprawnienia funkcjonowania witryny umcs.pl zostały zainstalowane pliki cookies. Korzystając ze strony wyrażasz zgodę na ich używanie. Możesz to zmienić w ustawieniach swojej przeglądarki.
Konsultacje : poniedziałek 12 - 13; środa 12 -13, pok 214, Nowa Humanistyka
Prof. dr hab. Władysława Bryła, prof. zwyczajny w Instytucie Filologii Polskiej UMCS
ORCID : 0000 0002 3267 6537
Pochodzi z Ziemi Zamojskiej, maturę uzyskała w liceum ogólnokształcącym w Turobinie. Po maturze podjęła studia na filologii polskiej na UMCS. Magisterium uzyskała na podstawie pracy pt. Język druków lubelskich XVII i XVIII wieku, napisanej pod kierunkiem prof. dr hab. Teresy Skubalanki. Po studiach podjęła pracę w ówczesnym Zakładzie Języka Polskiego UMCS. Od 1 X 1977 r., do 30 I 11978 r. odbyła staż naukowy na UŚ pod kierunkiem prof. dr hab. I. Bajerowej i prof. dr hab. R. Laskowskiego, oraz na UJ – pod kierunkiem prof. dr hab. M. Honowskiej, w sierpniu 1978 r. uczestniczyła w kursie języka czeskiego na Uniwersytecie Karola w Pradze.
Doktorat w 1982 uzyskała na podstawie dysertacji Deklinacja rzeczowników żeńskich spółgłoskowych na tle historycznym, przygotowanej pod kierunkiem prof. dr hab. T. Skubalanki. Pracę doktorską recenzowali prof. dr hab. H. Wiśniewska i prof. dr hab. W. Śmiech.
W 1996 roku została doktorem habilitowanym na podstawie monografii Warianty fleksyjne w historii i gwarach języka polskiego, recenzentami w przewodzie habilitacyjnym byli: prof. dr hab. Cz. Kosyl (UMCS) prof. dr hab. W. R. Rzepka i prof. dr hab. J. Zieniukowa (UŚ i PAN) .
Tytuł naukowy profesora uzyskała w 2010 roku, stanowisko profesora zwyczajnego w 2012.
Od 2020 pracuje w Katedrze Tekstologii i Gramatyki Języka Polskiego UMCS.
Działalność organizacyjna
1996-2002 - prodziekan Wydziału Humanistycznego UMCS;
2002-2005 - członek Senatu UMCS;
2004 - 2006 - członek UKA;
2002 - 2011 - z powolania Rektora UMCS opiekun naukowy Kolegium Nauczycielskiegow Radomiu;
2017 - 2020 - kierownik Zakładu Historii Języka Polskiego i Dialektologii.
Monografie:
Deklinacja rzeczowników żeńskich spółgłoskowych na tle historycznym. Studia Językoznawcze. Streszczenia prac doktorskich, tom 13, red. Wiesław Boryś, Wrocław 1988, s.5 - 55;
Wariantywność polskiej fleksji (współatorka: T. Skubalanka) Wrocław 1992.;
Warianty fleksyje w historii i gwarach języka polskiego, Lublin 1994;
Wacław Potocki i jego Ogród, ale nieplewiony, Lublin 2009;
Syn ziemian i rycerzy. Studia o twórczości i języku Wincetego Pola, Lublin 2016;
Współczesne koncepty poetyckie, publicystyczne i kaznodziejskie (współautorstwo: Agnieszka Bryła-Cruz i Joanna Rychter), Gorzów Wielkopolski 2020;
Retoryka "okołokoronawirusowa". Szkice językowo - kulturowe (współautorstwo: Agnieszka Bryła - Cruz) Lublin 2021
Wybrane artykuły:
Bryła W. (2022)
Bryła, W. (2020). Wincentego Pola legendy o Janie Kantym, w: T. Lisowski i in. (red.) Verba multiplicia tom 1. Poznań: Wydawnictwo PSP, s. 79 -95;
Bryła, W., A. Bryła-Cruz (2020). Apologia krzyża w wybranych homiliach Jana Pawła II, Roczniki Humanistyczne, 68 (1) , s. 279-290
Bryła, W. (2020). Sposoby objaśniania proroctw biblijnych w Strasznej książce o. Adama Szustaka, Roczniki Humanistyczne, 68,6, s. 7-21
Bryła, W., A. Bryła-Cruz (2019). Przeciwdziałanie kryzysowi formy? O (nie)etycznych konceptach dziennikarzy prasowych, Świat i Słowo, 33 (2), s. 15-31
Bryła, W. (2019). Legenda Albertyńska w literaturze, w: Moryc, C., R. Wójcikowski (red.) Brat naszego Boga Albert Chmielowski. Lublin: Wydawnictwo KUL
Bryła, W. (2019). O świadomości językowej Wincentego Pola (1807-1872), Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis, Studia Linguistica, 14, s. 24-35
Bryła, W., A. Bryła-Cruz (2018). Obraz Polski i Polaków w przemówieniu D. Trumpa (6 lipca 2017 roku w Warszawie), Tekst i dyskurs - text und diskurs, 11, s. 391-404
Bryła, W., Bryła-Cruz (2018). Sposoby nobilitowania Polaków w wybranych tekstach prasowych. Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza, 24 (2), s. 31-46
Bryła, W. (2018). Rody w "Pacholęciu hetmańskim" Wincentego Pola. Zeszyty Naukowe KUL, 61 (1), s. 463-474
Bryła, W. (2017). "Kula ziemska - fakt dokonany." Opisy ziemi w prozatorskich pismach Wincentego Pola, w: M. Król, M. Nowak (red.) Świat Wincentego Pola. Mohortowskie kresy. Lublin: Wydawnictwo KUL
Bryła, W. (2017). Jubileusz 1050-lecia chrztu Polski w wybranych komunikatach prasowych. Język. Religia. Tożsamość, 1 (15), s. 7-19
Bryła, W. (2017). Skandalizacja jako sposób walki o wartości, Białostockie Archiwum Językowe, 17, s. 57-70
Bryła, W. (2015). Wincenty Pol jako wykładowca. w: W. Kruszewski, D. Pachocki (red.) Poezja i egzystencja. Księga jubileuszowa ku czci Profesora Józefa F. Ferta, Lublin: Wydawnictwo KUL
Bryła, W. (2015). "Mówiona książka" Wincentego Pola - Pamiętnik literatury polskiej, w: M. Karwatowska, L. Tymiakin (red.) Szkice o dojrzałości, kulturze i szkole - prace dedykowane Profesor Halinie Wiśniewskiej, Lublin: Wydawnictwo UMCS;
Bryła, W. (2013). "Homo moralis" w Moraliach Wacława Potockiego [w:] J. Migdał, Piotrowska - Wojaczyk (red.) Cum reverentia, gratia, amicitia..., Poznań, Wyd. Rys, s. 2011 - 2017;
Bryła, W. (2013).Trywializacja we współczesnym dyskursie religijnym, [w:] M. Karwatowska, A. Siwiec (red.) Komunikacja. Tradycja i innowacje, Chełm, Lublin , s. 117 - 123;
Bryła, W. (2013). Wpływ czytania na rozwój języka dziecka, [w:] O. Przybyla (red.) Logopedia Silesiana 2, Katowice: Wyd. UŚ, s. 15 - 23;
Bryła, W. (2012). Porównania w wierszach Potockiego, [w:] H. Pelc, M. Wojtak (red.) Słowa - Style - Metody, Lublin: Wyd. UMCS, s. 139 - 146;
Bryla, W. (2012). Syntaktologiczne badania Tadeusza Brajerskiego, [w:] Z. Gałecki (red.) Nasi Mistrzowie, Lublin: Wyd. TN KUL, s.73 79;
Bryła, W. (2012).Taeusz Brajerski jako logopeda,[ w:] Z. Gałecki (red.) Nasi Mistrzowie, Lublin: Wyd. TN KUL, s. 81 - 83;
Bryła, W. (2012). Uwagi o języku Wincentego Pola, [w:] A. Timofiejew, T. Piersiak (red.) Świat Wincentego Pola, Lublin: Wyd. UMCS, s. 53 - 60;
Bryła, W. (2011). O ekspresywności języka w wierszach Wacława Potockiego, [w:] L. Mariak, A. Seniów (red.) Ścieżkami pięknej polszczyzny, Szczecin: Wydawnictwo Uniwersytetu Szczecińskiego.
Redakcje książek :
Inny Reymont 2002 Wyd. UMCS
Język Polski. Współczesność. Historia, t. I - VIII; 2000 - 2009. Wyd. UMCS i TN KUL;
Sekret Wojny chocimskiej (wpółredaktorzy: Barbara Czwórnóg - Jadczak, Tadeusz Piersiak), 2012 . Wyd. UMCS.
Opiniowała do druku ponad 20 książek i kilkadziesiąt artykułów do czasopism naukowych (m. in.: do BAJ, Etnolingwistyki, Języka Polskiego, Onomastyki, Poznańskich Studiów Polonistycznych, Roczników Humanistycznych KUL, Zeszytów Naukowych KUL)
Publikowała pod nazwiskami: Władysława Książek-Bryłowa i Władysława Bryła
konsultacje semestr zimowy 2021/22 poniedziałek 12-13.00, środa 12-13.00, pokój 214 Nowa Humanistyka