Centrum Języka i Kultury Polskiej dla Polonii i Cudzoziemców zostało utworzone w styczniu 1991 r. przez połączenie dwu integralnych jednostek Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, zajmujących się sprawami języka i kultury polskiej: Polonijnego Centrum Kulturalno-Oświatowego (rok zał. 1975) i Studium Języka Polskiego dla Cudzoziemców (rok zał. 1981).
Dyrektorem CJKP jest dr hab. Anna Dunin-Dudkowska, prof. UMCS.
Do głównych zadań Centrum należy:
Kształcenie w Centrum pojmujemy nie tylko jako promocję języka i kultury polskiej, lecz także jako forum spotkań, wymiany doświadczeń i nawiązywania kontaktów słuchaczy ze Wschodu i Zachodu.
Centrum zatrudnia na stałe 13 pracowników naukowych i dydaktycznych oraz 7 pracowników administracyjnych, inżynieryjno-technicznych i służby bibliotecznej. W porze letniej, z uwagi na organizowane kursy, angażujemy co roku dodatkowo w ramach prac zleconych odpowiednią liczbę specjalistów.
Mając na względzie szeroką gamę zainteresowań słuchaczy, prowadzimy różne formy kształcenia, odpowiadające - zarówno programem, czasem trwania, jak i terminami odbywania zajęć - życzeniom naszych gości. Do głównych form kształcenia w ramach Centrum należą:
W miesiącach wakacyjnych organizowane są w ramach tzw. Lat Polonijnych specjalistyczne kursy dla Polonii i cudzoziemców, w czasie których uczestnicy mają możliwość pogłębienia znajomości języka polskiego oraz poznania polskiej kultury, literatury, historii.
Centrum nasze otwarte jest na życzenia osób zainteresowanych w zakresie zaspokajania potrzeb, dotyczących języka i kultury polskiej. W wypadku napływu zgłoszeń możliwe jest np. uruchomienie kilkutygodniowych lub semestralnych kursów nauki języka polskiego dla wszystkich oraz kursów dla studentów slawistyki i nauczycieli polonijnych o specjalnym, zróżnicowanym programie.
Oprócz zajęć dydaktycznych, programy kursów obejmują zwiedzanie najpiękniejszych zabytków Lublina i okolic oraz wycieczki do innych miast Polski, a także spotkania ze znanymi osobistościami życia kulturalnego i wiele innych atrakcji.
Uczestnicy kursów mieszkają i odbywają zajęcia na terenie miasteczka uniwersyteckiego. W siedzibie Centrum znajdują się sale wykładowe, sala komputerowa, nowocześnie wyposażona aula, biblioteka i czytelnia.
W latach 1991-2024 w prowadzonych przez Centrum Języka i Kultury Polskiej dla Polonii i Cudzoziemców UMCS różnych formach kształcenia udział wzięło ponad 14 560 cudzoziemców z 85 państw na 5 kontynentach.
Oprócz działalności dydaktycznej i naukowej, niezwykle ważnym zadaniem realizowanym w naszym ośrodku jest przeprowadzanie państwowych egzaminów certyfikatowych z języka polskiego jako obcego. Uprawnienia do organizacji egzaminów zostały nadane UMCS przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego w 2016 r. Ośrodek nasz w każdej sesji egzaminacyjnej oferuje zdającym możliwość przystąpienia do egzaminów na wszystkich poziomach proponowanych przez Państwową Komisję ds. Poświadczania Znajomości Języka Polskiego jako Obcego. Komisje egzaminacyjne w CJKP składają się z własnych pracowników (14 osób), posiadających odpowiednie uprawnienia i doświadczonych w zakresie przeprowadzania egzaminów certyfikatowych oraz wyróżniających się absolwentów naszych studiów podyplomowych.
Łącznie w latach 2016 – 2024 zorganizowaliśmy 28 sesji egzaminacyjnych w kilku lokalizacjach (Lublin, Mińsk, Moskwa, Grodno), a do egzaminów przystąpiły 2252 osoby.
