TEMATYKA KONKURSU
Jak polityka gospodarcza po 2015 r. wpływa na perspektywę długofalowego rozwoju gospodarczego Polski?
W połowie minionej dekady w Polsce została ogłoszona radykalna zmiana paradygmatu polityki społeczno-gospodarczej. Dotychczasowa polityka, oparta przede wszystkim na zasadach wolnego rynku, własności prywatnej (w tym szerokiego dopuszczenia do gospodarki kapitału zagranicznego) i radykalnym ograniczeniu ingerencji państwa do obszarów, gdzie mechanizmy rynkowe nie mogły skutecznie funkcjonować, została uznana za błędną. Miała zostać zastąpiona przez politykę aktywnego państwa, które pełniłoby wiodącą rolę w stymulowaniu rozwoju gospodarczego, opartego na kapitale krajowym, głównie państwowym. Nowe podejście zakładało także prowadzenie hojnej polityki społecznej, która miałaby przeciwdziałać wykluczeniu społecznemu i negatywnym trendom demograficznym. Od 2016 roku obserwujemy wzmożoną aktywność inwestycyjną państwa uruchamiającego gigantyczne projekty, a także zwiększenie roli przedsiębiorstw kontrolowanych przez Skarb Państwa. Nastąpiła nacjonalizacja firm w sektorze bankowym i energetycznym, zwiększono wydatki socjalne, w tym wprowadzono kosztowny program „Rodzina 500 plus” i obniżono wiek emerytalny.
W tej edycji konkursu proponujemy zastanowić się, jak realizowany nowy paradygmat polityki gospodarczej, wpłynie na tempo długookresowego rozwoju kraju. Czy, między innymi, obecnie polskie państwo potrafi umiejętnie podejmować interwencje na rynku, w tym efektywnie inwestować, tworząc nowe szanse rozwojowe. Czy potrafi eliminować istniejące dysfunkcje? Czy w warunkach zwiększenia interwencjonizmu państwa i roli decyzji podejmowanych przez urzędników, a nie podmioty rynkowe, da się skutecznie zapobiec polityzacji gospodarki na szkodę interesów ogólnospołecznych? Czy da się uniknąć negatywnych skutków próby równoczesnej realizacji koncepcji państwa przedsiębiorczego i państwa opiekuńczego? Na ile zagraża rozwojowi zwiększenie obciążeń fiskalnych wynikających z konieczności finansowania szerokich programów rządowych?
